Catullus carmina 61

Altre sezioni


Collis o Heliconiei

Cultor, Vraniae genus,

Qui rapis teneram ad uirum

Virginem, o Hymenaee Hymen,

5

O Hymen Hymenaee,

Cinge tempora floribus

Suaue olentis amaraci,

Flammeum cape laetus, huc

Huc ueni niueo gerens

10

Luteum pede soccum,

Excitusque hilari die,

Nuptialia concinens

Voce carmina tinnula,

Pelle humum pedibus, manu

15

Pineam quate taedam.

Namque Vibia Manlio,

Qualis Idalium colens

Venit ad Phrygium Venus

Iudicem, bona cum bona

20

Nubet alite uirgo,

Floridis uelut enitens

Myrtus Asia ramulis,

Quos Hamadryades deae

Ludicrum sibi roscido

25

Nutriunt umore.

Quare age huc aditum ferens

Perge linquere Thespiae

Rupis Aonios specus,

Nympha quos super irrigat

30

Frigerans Aganippe,

Ac domum dominam uoca

Coniugis cupidam noui,

Mentem amore reuinciens,

Vt tenax hedera huc et huc

35

Arborem implicat errans.

Vosque item simul, integrae

Virgines, quibus aduenit

Par dies, agite in modum

Dicite "o Hymenaee Hymen,

40

O Hymen Hymenaee",

Vt lubentius, audiens

Se citarier ad suum

Munus, huc aditum ferat

Dux bonae Veneris, boni

45

Coniugator amoris.

Quis deus magis est ama-

Tis petendus amantibus?

Quem colent homines magis

Caelitum? o Hymenaee Hymen,

50

O Hymen Hymenaee.

Te suis tremulus parens

Inuocat, tibi uirgines

Zonula soluunt sinus,

Te timens cupida nouos

55

Captat aure maritus,

Tu fero iuueni in manus

Floridam ipse puellulam

Dedis a gremio suae

Matris, o Hymenaee Hymen,

60

O Hymen Hymenaee.

Nil potest sine te Venus,

Fama quod bona comprobet,

Commodi capere, at potest

Te uolente. Quis huic deo

65

Compararier ausit?

Nulla quit sine te domus

Liberos dare, nec parens

Stirpe nitier; at potest

Te uolente. Quis huic deo

70

Compararier ausit?

Quae tuis careat sacris,

Non queat dare praesides

Terra finibus; at queat

Te uolente. Quis huic deo

75

Compararier ausit?

Claustra pandite ianuae;

Virgo adest. Viden ut faces

Splendidas quatiunt comas?

...

80

...

...

...auditum...

Tardet ingenuus pudor;

Quem tamen magis audiens,

85

Flet, quod ire necesse est.

Flere desine. Non tibi, Au-

Runculeia, periculum est

Ne qua femina pulcrior

Clarum ab Oceano diem

90

Viderit uenientem.

Talis in uario solet

Diuitis domini hortulo

Stare flos hyacinthinus.

Sed moraris, abit dies.

95

Prodeas, noua nupta.

Prodeas, noua nupta, si

Iam uidetur, et audias

Nostra uerba. Viden? faces

Aureas quatiunt comas.

100

Prodeas, noua nupta.

Non tuus leuis in mala

Deditus uir adultera

Probra turpia persequens

A tuis teneris uolet

105

Secubare papillis,

Lenta sed uelut adsitas

Vitis implicat arbores,

Implicabitur in tuum

Complexum. Sed abit dies.

110

Prodeas, noua nupta.

O cubile, quod omnibus

...

...

...

115

Candido pede lecti.

Quae tuo ueniunt ero,

Quanta gaudia, quae uaga

Nocte, quae medio die

Gaudeat! sed abit dies.

120

Prodeas, noua nupta.

Tollite, o pueri, faces;

Flammeum uideo uenire.

Ite, concinite in modum.

Io Hymen Hymenaee io,

125

Io Hymen Hymenaee.

Ne diu taceat procax

Fescennina iocatio,

Nec nuces pueris neget

Desertum domini audiens

130

Concubinus amorem.

Da nuces pueris, iners

Concubine; satis diu

Lusisti nucibus; lubet

Iam seruire Talasio.

135

Concubine, nuces da.

Sordebant tibi uilicae,

Concubine, hodie atque heri:

Nunc tuum cinerarius

Tondet os. Miser, a! miser

140

Concubine, nuces da.

Diceris male te a tuis

Vnguentate glabris marite

Abstinere; sed abstine.

Io Hymen Hymenaee io,

145

Io Hymen Hymenaee.

Scimus haec tibi quae licent

Sola cognita; sed marito

Ista non eadem licent.

Io Hymen Hymenaee io,

150

Io Hymen Hymenaee.

Nupta, tu quoque, quae tuus

Vir petet, caue ne neges,

Ni petitum aliunde eat.

Io Hymen Hymenaee io,

155

Io Hymen Hymenaee.

En tibi domus - ut potens

Et beata - uiri tui,

Quae tibi sine seruiat,

Io Hymen Hymenaee io,

160

Io Hymen Hymenaee,

Vsque dum tremulum mouens

Cana tempus anilitas

Omnia omnibus annuit.

Io Hymen Hymenaee io,

165

Io Hymen Hymenaee.

Transfer omine cum bono

Limen, aureolos pedes,

Rasilemque subi forem.

Io Hymen Hymenaee io,

170

Io Hymen Hymenaee.

Aspice, unus ut accubans

Vir tuus Tyrio in toro

Totus immineat tibi.

Io Hymen Hymenaee io,

175

Io Hymen Hymenaee.

Illi non minus ac tibi

Pectore uritur intimo

Flamma, sed penite magis.

Io Hymen Hymenaee io,

180

Io Hymen Hymenaee.

Mitte bracchiolum teres,

Praetextate, puellulae,

Iam cubile adeat uiri.

Io Hymen Hymenaee io,

185

Io Hymen Hymenaee.

Vos, bonae senibus uiris

Cognitae bene feminae,

Collocate puellulam.

Io Hymen Hymenaee io,

190

Io Hymen Hymenaee.

Iam licet uenias, marite;

Vxor in thalamo tibi est,

Ore floridulo nitens

Alba parthenice uelut

195

Luteumue papauer.

At, marite, ita me iuuent

Caelites, nihilo minus

Pulcher es, neque te Venus

Neglegit. Sed abit dies;

200

Perge, ne remorare.

Non diu remoratus es,

Iam uenis. Bona te Venus

Iuuerit, quoniam palam

Quod cupis cupis et bonum

205

Non abscondis amorem.

Ille pulueris Africi

Siderumque micantium

Subducat numerum prius,

Qui uestri numerare uult

210

Multa milia ludi:

Ludite ut lubet et breui

Liberos date. Non decet

Tam uetus sine liberis

Nomen esse, sed indidem

215

Semper ingenerari.

Torquatus uolo paruulus

Matris e gremio suae

Porrigens teneras manus

Dulce rideat ad patrem

220

Semihiante labello.

Sit suo similis patri

Manlio et facile omnibus

Noscitetur ab insciis,

Et pudicitiam suae

225

Matris indicet ore.

Talis illius a bona

Matre laus genus approbet,

Qualis unica ab optima

Matre Telemacho manet

230

Fama Penelopeo.

Claudite ostia, uirgines;

Lusimus satis. At, boni

Coniuges, bene uiuite et

Munere assiduo ualentem

235

Exercete iuuentam.