anthologia Latina 198

Testo base di riferimento: C. Heusch, 1997

Cura dell'edizione digitale: V. Russo, 2009

Altre sezioni


Verba Achillis in parthenone, dum tubam Diomedis audisset

 

Vana uelut captae surgens formido parenti

Femineos iuuenem iussit me sumere cultus

Et celare uirum falsi per tegmina sexu.

Vnde ego lanificas temptaui inglorius artes

5

Virgineisque toris carpenda ad uellera inhaesi.

Nunc autem proprium seruans natura uigorem

Conpellit fluxos umeris depellere amictus,

Dum nos bella uocent rauco clangore tubarum:

Mens quatitur saeuusque fouet praecordia Mauors.

10

Rumpe moras omnes, feruens in proelia uirtus,

Nec fuerit latuisse meum! si classica temno,

Dilexi latebras, neque iam ulla est culpa parentis.

Nam cum respicio quo sim de semine cretus

Semiferique animo recolo praecepta magistri,

15

Nec puerum decuit muliebri pectora peplo

Induere et teneram gressu simulare puellam.

Nunc igitur crescens annis sapientior aetas

Deuouit Marti tenuit quae corda Cupido

Belligerumque deum cum mens tum membra secuntur.

20

Stamina linquentes currant ad spicula palmae

Terrificumque caput praefixa casside mitram

Pellat et infragili decorentur tempora ferro!

Arma tegant nostrum potius quam sipara corpus!

A telis ad tela decet transire iuuentam

25

Atque hostes gladio quam lanas fundere fuso.

Tenuia loricae cedant multicia forti

Splendeat et raptus proiecto pectine mucro!

Contemptis radiis onerentur bracchia pilis!

Clausa diu thalamo reddamus pectora campo!

30

Praesumit certam uirtus sibi conscia palmam

Ac dubios gaudet perferre interrita casus.

Nil metuat qui magna cupit! constantia mentis

Fata domat, nec iam potis est Fortuna nocere

Securo mortis, cui non sunt bella timori.

35

Fortibus una uiris parilisque per omnia sors est,

Aut palmae aut leti pugnando adquirere laudem.

Cernere iam uideor quanta mercede cruoris

Constabit raptus Paridi crimenque nocenti:

Obuia cristatus cum sparserit agmina uertex

40

Et solo aspectu claudentur Pergama nostro

Cumque nouus fusos bellator fudero Teucros,

Multa trahet Xanthi Troiana cadauera gurges

Maioremque feret cultorum sanguine cursum.

Sed mihi quis referat: 'tu, quem praesaga creatrix

45

Subducens fatis alieni schemate sexus

Ad Lycomedeos fecit transire penates

Depositumque suum uoluit committere blandis

Virginibus, ne, te rapiat si Martius ardor,

Orbatam crucies inuiso funere matrem,

50

Vadis in arma ferox thalamum natumque relinquens?

Nec uenit in mentem quantum mereatur amorem

Quae te prima uirum conlato pectore fecit?

Is ad bella libens, ubi quaeritur alea mortis

Nec spondet certam tristis Bellona salutem?

55

Sed Danais comitem esse placet sociumque pericli

Pro famae titulis meliori adiungere causae!

Scilicet, ut consors uiduo reddatur Atridi,

Procumbat uilis Teucrorum uictima Achilles!'

Aufer, iners monitor, turpis fomenta medellae

60

Meque sine proprio sectari proelia sensu!

Non ita me genitor praeclarus nomine Peleus

Aut dilecta Ioui fudit Thetis alma sub auras,

Degener ut lateam primaeuo in flore iuuentae

Maior et ignauo tantum mihi torpeat aetas

65

Abstrudamque toris iam debita pectora castris,

Cum manus Argiuum ultricia iuret in arma.

Denique, cum promptum ruat in certamina uulgus,

Solus ego in cunctis infami carcere clausus

Subducar pugnae? quanto tolerabo pudore

70

Me non ferre pedem quo fert Thersites, in omni

Parte miser, forma breuior menteque fugaci?

Absit ab ingenio ac uiribus Aeacidarum

Vt dubitem pro laude mori metuamque supremum

Quem dat Parca diem! mihi nam lux amplior illa est

75

Quae uirtute fluit, quae nescit claustra sepulchri.

Namque homini semper meritorum lege perenni,

Quam breuiat fatum, propagat gloria uitam.

Ergo animus fidens in Dardana saeuiat arma

Nec mihi iam gemini dilectus pigneris obstet!

80

Deidamiam Pyrrhumque meos nunc Scyros habebit

Visuros nostrum reditum celebremque triumphum.

Me pudor hortatur rapere in certamina gressus

Ferre potens, quaecumque labans successibus aetas

Exigit. obseruans matris praecepta uerendae

85

Induxi molles habitus uelut edita uirgo

Lusimus et tactis modulantes carmina chordis.

Virtuti assurgat, fuerat quaecumque, uoluptas!

Succedat ferrum citharae! quod nutrit amores,

Depensum est Veneri; reddamus cetera Marti!

parthenone Wernsdorf

parte nona A

parthenona d'Orville