Vere nouo, tellus fuerit dum exuta pruinis,
Se picturato gramine uestit ager,
Longius extendunt frondosa cacumina montes
Et renouat uirides arbor opaca comas:
5
Promittens grauidas ramis genitalibus uuas
Palmite gemmato uitis amoena tumet.
Promittens flores gracili blandita susurro
Deliciosa fauis mella recondit apes,
Progeniem reparans casto fecunda cubili
10
Artifices natos gignere flore cupit;
Nexibus apta suis pro posteritatis amore
Ad fetus properans garrula currit auis.
Semine quisque suo senio iuuenescit in ipso,
Omnia dum redeunt gaudia mundus habet.
15
Sic modo cuncta fauent, dum prosperitate superna
Regia Caesareo proficit aula iugo.
Ordine multiplici felicem in saecula regem
Vndique cinxerunt lumina tanta ducum.
Culmina tot procerum concurrunt culmen ad unum:
20
Mars habet ecce duces, pax habet ecce decus.
Cunctorum aduentu festiua palatia feruent,
Coniugio regis gens sua uota uidet.
Vos quorum irrigui fontis meat unda, fauete:
Iudicio uestro crescere parua solent.
25
Felicem, sol, pande diem radiisque serenis
Sparge comas, thalamos sincero lumine complens:
Sigibercthus ouans, ad gaudia nostra creatus,
Vota facit, qui nunc alieno liber amore
Vincula cara subit, cuius moderante iuuenta
30
Conubium mens casta petit lasciua retundens;
Ad iuga confugit cui nil sua subripit aetas:
Corde pudicus agens, rector tot gentibus unus
Et sibi frena dedit; sed quod natura requirit
Lege maritali amplexu est contentus in uno.
35
Quo non peccat amor, sed casta cubilia seruans
Instaurat de prole lares, ubi luserit heres.
Torsit amoriferas arcu stridente sagittas
Forte Cupido uolans: terris genus omne perurit,
Nec pelagus defendit aquis: mox uilia corda
40
Subdit, uulgus iners: tandem dehinc sensus opimi
Regis anhelantem placidis bibit ossibus ignem,
Molliter incumbens et inhaesit flamma medullis.
Regalis feruebat apex, nec nocte sopora
Cordis erat requies, oculis animoque recurrens
45
Ad uultus quos pinxit Amor mentemque fatigans
Saepe per amplexum falsa sub imagine lusit.
Mox ubi conspexit telo superante Cupido
Virginea mitem torreri lampade regem,
Laetus ait Veneri: "mater, mea bella peregi:
50
Pectore flagranti mihi uincitur alter Achilles,
Sigibercthus amans Brunichildae carpitur igne,
Suae placet apta toro, maturis nubilis annis,
Virginitas in flore tumens, complexa marito
Primitiis placitura suis, nec damna pudoris
55
Sustinet, unde magis pollens regina uocatur.
Hoc quoque uirgo cupit, quamuis uerecundia sexus
Obstet: amata uiri dextra leuiore repellit
Ignoscitque sibi culpas quas intulit ignis.
Sed modo laeta ueni, quoniam te uota requirunt".
60
Mox Venus ambrosio uiolas admiscet amomo,
Demetit ungue rosas gremioque recondit auaro.
Et pariter leuibus fregerunt nubila pinnis.
Vt uenere simul thalamos ornare superbos,
Hinc Venus egregiam praeponere coepit alumnam.
65
Inde Cupido uirum, nubentibus ambo fauentes,
Et litem fecere piam; sic deinde Cupido
Matri pauca refert: "tibi quem promisimus hic est,
Sigibercthus, amor populi, lux nata parentum,
Qui genus a proauis longo tenet ordine reges
70
Et reges geniturus erit, spes gentis opimae,
Quo creuit natale decus: generosa propago
Ac melior de stirpe redit famamque priorum
Posteritas excelsa fouet; hic nomen auorum
Extendit bellante manu, cui de patre uirtus
75
(Quam Nablis ecce probat, Toringia uicta fatetur,
Proficiens unum gemina de gente triumphum)
Per Theudebertum pietas, dominum uenialem:
Reddidit iste duos, pro ambobus sufficit unus.
Cardinis occidui dominans in flore iuuentae
80
Iam grauitate senes tenerosque superuenit annos:
Legem naturae meruit praecedere factis;
Quamuis parua tamen nulli minor imperat aetas.
Qui sensum mature regit generosius hic est
Quisquis in angusto fuerit moderatior *
85
Sic fouet hic populos ipsis intrantibus annis,
Vt pater et rex sit, nullum grauet, erigat omnes.
Nulla dies sine fruge uenit: nisi congrua praestet,
Perdere plura putat, si non concesserit ampla.
Gaudia diffundit radianti lumine uultus,
90
Nubila nulla grauant populum sub rege sereno;
Pectore maturo culpas indulget acerbas:
Vnde alii peccant, ignoscendo iste triumphat:
Doctus enim quoniam prima est in principe uirtus
Esse pium, quia semper habet qui parcere nouit,
95
Corrigit ipse prius quod poscit ut alter emendet:
Qui sibi censura est, reliquos bene lege coercet.
In quo digna manent quidquid de rege requiras,
Solus amat cunctos et amatur ab omnibus unus".
Incipit inde Venus laudes memorare puellae:
100
"O uirgo miranda mihi, placitura iugali,
Clarior aetheria, Brunichildis, lampade fulgens,
Lumina gemmarum superasti lumine uultus,
Altera nata Venus regno dotata decoris,
Nullaque Nereidum de gurgite talis Hibero
105
Oceani sub fonte natat, non ulla Napaea
Pulchrior, ipsa suas subdunt tibi flumina nymphas.
Lactea cui facies incocta rubore coruscat,
Lilia mixta rosis: aurum si intermicet ostro,
Decertata tuis numquam se uultibus aequant.
110
Sapphirus, alba, adamans, crystalla, smaragdus, iaspis
Cedant cuncta: nouam genuit Hispania gemmam;
Digna fuit species, potuit quae flectere regem.
Per hiemes ualidasque niues Alpenque Pyrenen
Perque truces populos uecta est duce rege sereno
115
Externis regina toris. super ardua montis
Planum carpis iter: nil obstat amantibus umquam,
Quos iungi diuina uolunt. quis crederet autem
Hispanam tibimet dominam, Germania, nasci,
Quae duo regna iugo pretiosa conexuit uno
120
Non labor humanus potuit tam mira parare:
Nam res difficilis diuinis utitur armis.
Longa retro series regi hoc uix contulit ulli:
Difficili nisu peraguntur maxima rerum.
Nobilitas excelsa nitet, genus Athanagildi,
125
Longius extremo regnum qui porrigit orbe,
Diues opum quas mundus habet populumque gubernat
Hispanum sub iure suo pietate canenda.
Cur tamen egregii genitoris regna renarrem,
Quando tuis meritis uideo creuisse parentes?
130
Quantum uirgo micans turbas superare uideris
Femineas, tantum tu, Sigibercthe, maritos.
Ite diu iuncti membris et corde iugati,
Ambo pares genio, meritis et moribus ambo.
Sexum quisque suum pretiosis actibus ornans.
135
Cuius amplexu sint colla conexa sub uno,
Et totos placidis peragatis lusibus aunos.
Hoc uelit alterutrum quidquid dilexerit alter:
Aequa salus ambobus eat duo pectora seruans.
Vnus amor uiuo solidamine iunctus alescat:
140
Auspiciis uestris cunctorum gaudia surgant,
Pacem mundus amet, uictrix concordia regnet.
Sic iterum natis celebretis uota parentes
Et de natorum teneatis prole nepotes.