Venantius Fortunatus carminum libri 1, 21

Altre sezioni


Laus tibi forte minor fuerat, generose Garonna,

      Si non exiguas alter haberet aquas:

Lubricat hic quoniam tenuato Egircius haustu,

      Praefert diuitias paupere fonte tuas.

5

Denique dissimilem si comparet ullus utrumque,

      Hic ubi fit riuus, tu puto Nilus eris.

Te famulans intrat, sed hunc tua regna refrenant:

      Gallicus Euphrates tu fluis, iste latet.

Nam quantum Oceanum tumidus tu cursibus auges,

10

      Iste tuas tantum crescere praestat aquas.

Torrida praesertim cum terris incubat aestas

      Ac sitiente solo tristis anhelat ager,

Cum Titan radiis feruentibus exarat arua

      Et calor ignifero uomere findit humum,

15

Languidus arentes fugiens uix explicat undas

      Et cum pisce suo palpitat ipse simul;

Flumine subducto uacuatas lambit harenas,

      Sedibus in propriis exul oberrat aquis,

In limo migrante lacu consumitur amnis

20

      Terraque fit sterilis quo fuit unda rapax.

Deficiunt usto solacia cuncta rigoris,

      Nomine cum proprio tristis et aeger eget.

Forte uiator iter gradiens non inuenit haustus:

      Vnde alios recreet qui sitit ipse sibi?

25

Se cupit infundi fluuius, si porrigis undas

      (Si tamen est fluuius quem madefactat homo),

Gurgitis impressas labens rota signat harenas

      Atque resudantes orbita sistit aquas.

Si uenias equitando uiam sub tempore cancri,

30

      Vix tamen insidiens ungula mergit equi.

Vidimus exiguum de limo surgere piscem,

      Qui retinente luto naufragus errat humo.

Nec fluuius nec campus adest nec terra nec unda:

      Piscibus inhabilem nullus arare potest;

35

Sola palude natans querulos dat rana susurros:

      Piscibus exclusis aduena regnat aquis.

At si forte fluat tenuis de nubibus imber:

      Vix pluit in terris, iam tumet iste minax:

Ingentes animos parua de nube resumit:

40

      Fit subito pelagus qui fuit ante lacus.

Turbidus incedens undis eget ipse lauari,

      Semper inaequalis qui nihil aut satis est.

Non ripis contentus agit compendia cursus,

      Quod de monte bibit per sata plena uomit.

45

Vertice torrenti rapitur quasi more tyranni,

      Indignatus iter munera uastat agri.

Discurrit seges in fluuium, stat piscis in aruo:

      Ordine peruerso messe natante iacet.

Quae fuerant ouibus, donantur pascua ranis,

50

      Prata tenent pisces et trahit unda pecus.

Obtinet expulsus stabulum campestre silurus,

      Plus capitur terris quam modo piscis aquis.

Sarcula quos foderent agros male retia miscent,

      Figitur hic hamus quo stetit ante palus.

55

Sors una est piscis, siccent aut flumina crescant:

      Nunc residet limo, nunc iacet exul agro.

Sed cur triste diu loquimur de gurgite paruo?

      Vritur et uerbis, nec recreatur aquis.

Sufficiat flagrare sibi, cur addo uapores

60

      Atque bis aestiuum crescere tempus ago?

Vnica sed tandem damus haec solacia laudis,

      Quod tribuit pisces euacuatus aquis.