Verbum Christe Dei, Patris caelestis imago,

Protulit hunc partus, genitum de uirgine foeta,

Inuictusque pudor gaudet peperisse tonantem

Ex utero, sine matre Deum, de coniuge nullo

5

Corporis angusti parua spatiatus in aluo,

Maternosque sinus caelum fecisse secundum,

Intra membra manens, animaeque et conditor aeui

Natus homo, nostrosque Deus nutritus in annos,

Dignatus toti placidum se protulit orbi.

10

Solstitialis hiems, astrumque insigne mouetur

In caelo fulgens, ut mundus crederet omnis

Ob culpam ueniale iubar: tu suffice uires

Arbiter, inque nouos aperi praecordia sensus,

Et laudem tu solue tibi! Tranquillus in astris

15

Forte Pater residens, mentem uirtute parabat,

Curans nostrae animae regnum, caelestia templa,

Tellurisque uices, uerbum medicabile dixit.

Nascere (namque placet, praeruptae carcere mortis

Eripiam mortale genus) spes gentibus esto,

20

Principium sine fine, quod abstulit inuidus error,

Quod facinus commisit atrox, tolletur id omne

Ad ueniam uenere homini. Stat fulmen et imber

Ignis in obsequio: glacies, uapor, aestus et aurae,

Conueniunt famulante Noto, terraeque triumphant,

25

Et caelum sublime tonat, pars ardua gaudet,

Cum Domino uenisse pio: tunc nascitur infans

Matura uirtute Deus, cui uertice sacro

Caesaries librata micat, splendetque, superna

Fulmineum per membra iubar, decus omne per ora

30

Eminet et faciem, patrique simillimus ille,

Vt nequid differret, erat: miracula cuius

Gloria consequitur, fluuios in uina refundens

Hoc donum sponsale dedit, tum fruge comesta

Congeriem superesse iubet, tot millia turbae

35

Conueniunt esura, dehinc matrisque dolorem

Conspicit, ad manes ducentem flebile funus,

Ponite, ait, iuuenem, nihil est, quod mortis iniquae

Extinctum lamenta ferant, dixitque, resurge,

Et rursum cognosce diem, iussumque cadauer

40

Prosilit ante oculos, laetus sit plangor in omnes.

Quod meruit non posse, uirum tunc corripit unum

Spiritus hostilis, uultus cui protinus omnem

Perdiderat rabies, stimulis gerit effera lora,

Torta caput, stridens et anhelo pectus hiatu,

45

Spuma furit: mixtusque color maerentis in illo

Non ridentis erat: uires sed perdidit hostis

Aduentu propiore Dei, gemituque profatur:

Cedimus inuiti, toto nam pellimur orbe,

Te regnante, Deus, terras hominesque relinque

50

Vlterius temptare timens: sic ille refectus

Surgit et ad nostrum specimen redit, hoste repulso,

Progreditur uirtus nostrae medicata saluti

Peruenit ad fragiles, hic riuum corpore putrem

Fonte lauat, claudum firmat, reficitque iacentem,

55

Et caeco dat nosse diem: procede sepulcro

Lazare, clamat, et haec ad uitae lumina surge,

Atque haeres succede tibi: subito ille regressus

Auctorem uiditque suum, nouitque Magistrum.

Extremam mulier, Domini cui tangere uestem,

60

(Saucia quae fuerat iamdudum sanguine fluxo)

Contigit et uires subitos collegit in artus.

Funera tot curans hominum, tot uulnera purgans,

Et Deus et Medicus, iudex, Pater, auxiliumque

Omnia Christus erat, Petro sublime locutus,

65

Claues sume poli, cuius tu ianitor esto,

Quaeque uolens licuisse dedi: sic dixerat, altae

Finis in occidui metas portaeque subibat

Pronior orbe dies et limen pandere noctis

Coeperat: hinc epulis iussi de more sodales

70

Ad mensam aduentare Dei: tunc praescius ipse

Traditor unus hic est, mecum qui nescitur, inquit,

Non facinus sed tempus habens: ruit inde caterua

Vim factura Deo, gladios, cui praebuit ira,

Et dedit arma furor: tradens dedit oscula signum

75

Perfidus et iusto confregit guttura nodo,

Forte dies sollemnis erat, quo iure tribunal

Priuatum lictore silet, tortore quieto,

Non Hebraea minax ponit uindicta furorem

Supplicio fugiente caput, tunc Christus habetur,

80

Maiestate reus, furit ardens improba turba

Hunc satis est iam morte mori, flagrisque cruentum

Affixere cruci: felix sed germine lignum

Quod meruit portare Deum, proh gloria quanta est,

Ligno uita perit, per lignum uita reuertit!

85

Iungunturque scelesta pio, fit latro beatus

Et caruit fecisse nefas, dominumque fatetur.

Digna pati, referens, meruit de crimine palmam,

Et placuit comes ire Deo: sed linquitur alter,

Non credens, gemitum exspirans in tartara plangit.

90

Sed Deus omnipotens, Patrem clamore per auras

Suprema iam uoce uocat: quia deseror, audi.

Tempus erat spiritum Patri saluisse Tonantem,

Et manes patuere, profugit et undique caelum,

Turbinibus natura perit, mixtisque tenebris

95

Nox fuit illa dies: confusa nube premebat

Arua, domosque chaos, fixus stetit impiger axis.

Concurrunt montes, raptosque a sede procella.

Ancipites per inane rotat, templisque decorem

Rumpunt uela, crepant fissae formidine cautes,

100

Mortis opem negat ipse furor, discordia mundi.

Planctus erat, saeui quem fecit forma pericli;

Maesta fluenta gemunt et luctum flumina plorant,

Inque sinus rediere suos: a sedibus imis

Tartarus euomuit proceres; patresque beati

105

Consurgunt, moriensque Deus reparatur in omnes

Vim patiens hominum, uitali morte sepultus.

Noluit esse nefas, magis indulgentia semper

Quam uindicta placet, quamuis penetrale resurgens

Carceris inuisi, at rursum in saecula uenit

110

Omnipotens, iterum Iesus post funera uixit.

Regia forte politum primum lumen agebat,

Aeternum testata diem, clarusque per orbem

Cuspide fulminea noctis diuiserat umbram

Stellifico temone iubar, Deus ultor ab umbris

115

Ecce redit, uiuusque suis (mirabile uisu)

Corporeus, per clausa uenit, dubiumque sodalem

Alloquitur, firmans animum, corpusque retexens,

Infer, ut agnoscas, digitum, clauosque reuulsos,

Perfossumque latus, ueniens ubi pondere saeuo

120

Lancea constiterit, faciant te signa fidelem.

Sic ait, egrediens, caelum Patremque petebat

Temporis angusti paulum tellure moratus.

Excipitur radiante throno, quem gloria tractum

Voce sonat, Dominumque capit per moenia caeli,

125

Sideribus gemmata domus, cui limina claris

Pandit stella comis, decus iridis atria curuat,

Porticibus lux ampla iacet: crucis alta columna

Astat, et hic sine nocte dies, hic sceptra regenti

Fulmina censentur strepituque tonitrua feruent.

130

Angelicos uocat ordo choros, seruire paratos.

Sol etiam rapidus, Lunae quoque splendidus axis

Excubat, obseruant aurae pluuiaeque iubentur

Omnigenum rorare solum. Te maxime mundi

Arbiter exorat pelagus, te flumina, fontes,

135

Stagna, lacus, fluctus et mersae gurges abyssi,

Te recinunt uolucres et uulgus reptile ponti,

Te sperant animae, ueniam te uindice poscunt.