Sidonius Apollinaris carmina 24

Testo base di riferimento: A. Loyen, 1960

Cura dell'edizione digitale: S. Condorelli, 2009

Altre sezioni


Egressus foribus meis, libelle,

Hanc seruare uiam, precor, memento,

Quae nostros bene ducit ad sodales,

Quorum nomina sedulus notaui;

5

Antiquus tibi nec teratur agger,

Cuius per spatium satis uetustis

Nomen Caesareum uiret columnis;

Sed sensim gradere, ut moras habendo

Affectum celerem noues amicis.

10

Ac primum Domiti larem seueri

Intrabis trepidantibus Camenis:

Tam censorius haud fuit uel ille

Quem risisse semel ferunt in aeuo;

Sed gaudere potes rigore docto:

15

Hic si te probat, omnibus placebis.

Hinc te suscipiet benigna Briuas,

Sancti quae fouet ossa Iuliani,

Quae dum mortua mortuis putantur,

Viuens e tumulo micat potestas.

20

Hinc iam dexteriora carpis arua

Emensusque iugum die sub uno

Flauum crastinus aspicis Triobrem;

Tum terram Gabalum satis niuosam

Et, quantum indigenae uolunt putari,

25

Sublimem in puteo uidebis urbem.

Hinc te temporis ad mei Laconas

Iustinum rapies suumque fratrem,

Quorum notus amor per orbis ora

Calcat Pirithoumque Theseumque

30

Et fidum rabidi sodalem Orestae.

Horum cum fueris sinu receptus,

Ibis Treuidon et calumniosis

Vicinum nimis, heu, iugum Rutenis.

Hic docti inuenies patrem Tonanti,

35

Rectorem columenque Galliarum,

Prisci Ferreolum parem Syagri,

Coniunx Papianilla quem pudico

Curas participans iuuat labore,

Qualis nec Tanaquil fuit nec illa

40

Quam tu, Tricipitine, procreasti,

Qualis nec Phrygiae dicata Vestae

Quae contra satis Albulam tumentem

Duxit uirgineo ratem capillo.

Hinc te Laesora, Caucason Scytharum

45

Vincens, aspiciet citusque Tarnis,

Limosum et solido sapore pressum

Piscem perspicua gerens in unda.

Hic Zeti et Calais tibi adde pennas

Nimbosumque iugum fugax caueto;

50

Namque est assiduae ferax procellae;

Sed quamuis rapido ferare cursu,

Lassum te Vorocingus obtinebit.

Nostrum hic inuenies Apollinarem,

Seu contra rabidi Leonis aestus

55

Vestit frigore marmorum penates,

Siue hortis spatiatur in repostis,

Quales mellifera uirent in Hybla,

Quales Corycium senem beantes

Fuscabat picei latex Galaesi;

60

Siue inter uiolas, thymum, ligustrum,

Serpyllum, casiam, crocum atque caltam,

Narcissos hyacinthinosque flores

Spernit quam pretii petitor ampli

Glebam turifer aduehit Sabaeus;

65

Seu ficto potius specu quiescit

Collis margine, qua nemus reflexum

Natiuam dare porticum laborans

Non lucum arboribus facit, sed antrum.

Quis pomaria prisca regis Indi

70

Hic nunc comparet aureasque uites

Electro uiridante pampinatas,

Cum Porus posuit crepante gaza

Fuluo ex palmite uineam metalli

Gemmarum fluitantibus racemis?

75

Hinc tu Cottion ibis atque Auito

Nostro dicis "aue", dehinc "ualeto".

Debes obsequium uiro perenne;

Nam, dent hinc ueniam mei propinqui,

Non nobis prior est parens amico.

80

Hinc te iam Fidulus, decus bonorum

Et nec Tetradio satis secundus

Morum dotibus aut tenore recti,

Sancta suscipit hospitalitate.

Exin tende gradum Tribusque Villis

85

Thaumastum expete, quemlibet duorum:

Quorum iunior est mihi sodalis

Et collega simul graduque frater;

Quod si fors senior tibi inuenitur,

Hunc pronus prope patruum saluta.

90

Hinc ad consulis ampla tecta Magni

Felicemque tuum ueni, libelle;

Et te bybliotheca qua paterna est,

Qualis nec tetrici fuit Philagri,

Admitti faciet Probus probatum;

95

Hic saepe Eulaliae meae legeris,

Cuius Cecropiae pares Mineruae

Mores et rigidi senes et ipse

Quondam purpureus socer timebant.

Sed iam sufficit: ecce linque portum;

100

Ne te pondere plus premam saburrae,

His in uersibus ancoram leuato.

5

nec C P T

ne F