888.
Iam facibus lassos spectans marcentibus ignes
Instaurare iubet tunc hymenea Venus:
"Quis modus" inquit "erit? quonam sollertia fine
Impedient thalamos ludere gymnasia?
5
Deriguit comis blandisque assueta Voluptas,
Et noster pallens contrahit ora puer;
Ipsa etiam fulcris redimicula nectere sueta
Flora decens trina anxia cum Charite est.
Nec melicum reticens modulatur tibia carmen,
10
Nec dulcis temptat psallere Melpomene.
Omnia, quae tenero moris feruescere ludo,
In cumulum doctae uocis honore tacent,
Nec Suada illecebris sponsalia pectora mulcet:
Nec Stimula incenso allicit aculeo.
15
Quin etiam interulos gaudens dissoluere nexus
Blandificaque libens stringere corda face
Nictantes oculos reprimit stupefacta pauore
Nec perferre ualet Gorgonos ora trucis.
Si erudita placent certe sponsalia diui,
20
Saltem docta ferat carmina Calliope;
Nam simul oblectans uocis modulamine mentes
Taedia dulcisonis auferet illa tonis.
Quippe scruposis, fateor, lassata puellis
Insuetis laedor maestificata moris.
25
Pronuba, sic uolupe est haec seria carpere, Iuno,
Nec cura astriferi te stimulat thalami,
Ast ego succubui, lepidisque assueta choreis
Non ualeo tristis cernere Cecropidas."
902.
Aurea flammigerum cum Luna subegerit orbem,
Rosis iugabo lilia.
Virgo deusque sacro sociabunt foedera lecto:
Fulcris parate cinnama.
5
Hesperus intactam seruet licet usque puellam,
Nuptam uidebis, Phosphore.
Nec matris lacrimae pressi nec uiribus ungues
Nexus ualebunt rumpere.
Ne thalamos metuas; eris hoc, quod Iuno Tonanti est,
10
Quae nunc sorore dulcior.
Si placuit docti sollertia sacra mariti,
Magis placebunt oscula.
Aurora exoriens roseis spectabit ocellis
Floris resecti praemia.
15
Ipse ego pallentem speculabor luce puellam
Sese occulentem uisibus.
Conscia iam Veneris noua serta parate Napeae
Crocumque lecto aspargite
Inque torum uiolas certatim fundite conchis;
20
Puluinar almum comite.
Crinale spicum pharetris deprome Cupido
Libens capillum soluere.
Flammea uirgineum quae obnubere sueta pudorem
Regina deme Pronuba.
25
Te blandum, teneri quae conscia sola doloris,
Venus decens solabitur.
Quae nunc dura nouo nescis committere amori,
Parabit illa pectora.
Tu modo, quae mando, oculos deiecta decoros
30
Reconde mentis intimo:
Doctilocum <pul>chris iuuenem complexa lacertis
Fecunda redde pignera.
907.
Nam Thrax quo duri rumpere regna Erebi
Quoque suam meruit immemor Eurydicen,
Quo cantu stupidae tigridis ira ruit,
Quo fertur rabidas perdomuisse feras,
5
Quo uidit rigidas glandibus ire comas
Ismaros et siluas currere monte suas,
Carmine quo Strymon continuit latices,
Et Tanais uersis saepe reflatus aquis,
Quo impune accubuit rictibus agna lupi,
10
Et lepus immiti contulit ora cani:
Hoc nunc permulsit insonuitque melo
Accumulansque magis carmina sacra Ioui.
Quo Amphion rigido in corpore mentis iter
Quoque dedit montes sumere posse animas,
15
Quo sensus duris cautibus inseruit
Et docuit rupes carmina uelle sequi.
(Nam muros Thebis dulcisonis fidibus
Praesidiumque dedit carminis arbitrio.)
Sed nec Arioniam marmora surda chelyn
20
Tempsere, extremam cum flagitaret opem,
Et licet indomiti dira procella noti
Spumea Scyllaei uerreret ima maris,
Delphinas totis sollicitauit aquis,
Et melicos cantus belua grata tulit.
25
O uere antistans numina magna deum,
Quae istorum laudes protulit Harmonia,
Quae domitare Erebum, marmora, saxa, feras
Et potuit rupes sensificare tonis.
911.
Te nunc astrisonum carmine, Iuppiter,
Quo gemmata poli uoluere sidera
Sueuit lege rata sacra recursio,
Praefandum ueneror, quippe potissimus
5
Nectis sceptrifero sub diademate
Omnigenum genitor regna mouens deum
Mundum perpetuo dum rotat ambitu
Mens, quam sidereo sufficis impete.
Te nam flammigeri semina fomitis
10
Spargentem referunt astra micantia;
Te Phoebea sacro munere lumina,
Terris purpureum dum renouant iubar,
Testata ambrosium splendificant diem;
Cynthia noctis honos lampade menstrua
15
Auratis decuit praeuia cornibus;
Sub te plaustrilucis luminat ignibus
Anguis Parrasias disiciens feras.
Sic solidi tenerum corporis abditum
Tellus. non prohibens axibus inditur
20
Alternisque regit et regitur polis;
Sic Nerea freti noscere limitem
Sicque ignem superum lambere pabula,
Vt nullis scateant dissona litibus
Atque ita perpes ament dissita uinculum,
25
Vt semper metuant foedifragum chaos.
Tu rector superum, tu pater optumus
Complexuque pio sidera colligans
Natos perpetuo corpore uiuidas,
Salue, nostra cui perficitur chelys,
30
Bis plenum omnisona cui recinunt mela.
Iam uos uerenda quaeso caeli germina,
Quae multiforme scit ciere barbiton,
Affata nostris ferte corda cantibus,
Miscilla sacrae dum feruntur curiae,
35
Mulcere uestrum quae uelint consortium.
Iam uos uicissim proque lege numinum
Posthac sonabo disgregato plasmate
Suisque cunctos allubescentes tonis
Deducet, urget atque ciebit locis
40
Stimulosque rursum lene permulcet melos.
Nunc igitur alma quae senatum lumina
Deum uerendo culminatis uertice,
Bis sena quamuis uos Etrusci numina
Ritus frequentent atque opiment uictimis,
45
Tamen gemellis quae refulgent cursibus
Natura honoro protulit fastigio
Phoebea uterque praeferens uocabula:
Pallas corusca ac decens Latoie!
Lunare quippe hac uenit consortium,
50
Phaethontos ardens scandet axem Delius.
Nunc uos pudici nostra fratres culmina
Precabor ipsa, ne uerendos contrahant
Vultus iugandis quae ferent dis carmina,
Hymenque nostrum inuehat fastidium;
55
Psallente plectro concinentur nuptiae,
Fidibusque lusa fescennina prodient.
Iam nunc blanda melos carpe Dione,
Durus quippe rigor cedit amori.
Nouit nam tenerum probare carmen
60
Ipsum spumigenae salum Cytheres,
Nerinaque chely mouet Camenam,
Dum conchis Galatea personantes
Nantes fluctigenas chorumque Phorci
Flagrans cura trahit, niualibusque
65
Inrestinctus aquis triumphat ardor.
Iam nunc blanda melos carpe Dione,
Durus quippe rigor cedit amori.
Carmen Maenaliae tulere pinus,
Percussaque modis sonat Lycaeis
70
Sollers Arcadiae nemus cicuta;
Pernix semiferi puella Panos
Nam uersa in calamos sonat loquaces,
Quam dum forte deus premit labellis,
Suspirat uelut osculis canorem.
75
Iam nunc blanda melos carpe Dione,
Durus quippe rigor cedit amori.
Puer ipse uersiformis
Fidibus studet Cupido
Arcusque dulcinerues
80
Roseo ligans ramali
Feriata liquit arma
Calamos parante Musa.
In carminis leporem
Curam negat sagittis
85
Tenerumque harundinetum
Nostrum in melos reliquit.
Nunc ergo corda mulcent
Vapor et canor iugati;
Placet ac decet, uicissim
90
Cantemus atque amemus.
Iam nunc blanda melos carpe Dione
Durus quippe rigor cedit amori.
Prudens puella pulchrae
Mater fuit Lacaenae,
95
Inlecta sed canore
Nescit dolum cauere.
Nam candidus niuosis
Olor inuolutus alis
(Argenteis minorem
100
Plumis uidens decorem
Nec posse purpuratis
Nimium placere ocellis)
Teneros ciere cantus
Phaethontiasque Musas
105
Coepit repente ficta
Fraudem parans senecta,
Sic admouetur ori
Roseumque circumactae
Rapit osculum puellae
110
Gremioque complicatus
Pretium tulit pudoris.
Iam nunc blanda melos carpe Dione,
Durus quippe rigor cedit amori.
Carmen Latmiadeum
115
Lucis diua secundae
Sacris praetulit astris;
Antrum quippe secuta
Linquens culmina caeli
Pastoralibus ardens
120
Palmam dedit cicutis
Pulso et luminis auro
Pandit septa balantum
Sordentique adoperta
Pratis gaudet amictu.
125
Ac tunc Cynthia noctu
Pascit monte capellas,
Spectans sidera mundi
Mage percrepat flagello,
Nec curare deorum
130
Pensa aut ferre susurros
Illex carminis ampli
Aegram cura coegit.
Temnit noctis honorem,
Praefert antra subulci
135
Rupe et dura quiescit,
Et post regna Tonantis
Stramen dulcius herba est."
997.
Habes senilem, Martiane, fabulam,
Miscilla lusit quam lucernis flamine
Satura, Pelasgos dum docere nititur
Artes cathedris uix amicas Atticis,
5
Sic in nouena decidit uolumina.
Haec quippe loquax docta indoctis aggerans
Fandis tacenda farcinat immiscuit
Musas deosque, disciplinas cyclicas
Garrire agresti cruda finxit plasmate.
10
Hac ipsa namque rupta conscientia
Turgensque felle ac bili "multa chlamyde
Prodire doctis approbanda cultibus
Possemque comis utque e Martis curia;
Felicis" inquit "sed Capellae flemine
15
Indocta rabidum quem uidere saecula
Iurgis caninos blateratus pendere,
† proconsulari uero dantem culmini
Ipsoque dudum bombinat ore flosculo
† decerptum falce iam canescenti rota,
20
Beata alumnum urbs Elissae quem uidit
Iugariorum murcidam uiciniam
Paruo obsidentem uixque respersum lucro,
Nictante cura somnolentum lucibus;
Ab hoc creatum Pegaseum gurgitem
25
Decente quando possem haurire poculo?"
Testem ergo nostrum quae ueternum prodidit
Secute nugis, nate, ignosce lectitans.