Ennius fragmenta uaria 11

Testo base di riferimento: J. Vahlen, 1903

Cura dell'edizione digitale: P. Mastandrea, S. Arrigoni, 2014

Inserimento e controllo dei dati: S. Arrigoni

Altre sezioni


Epigrammata

 

21

A sole exoriente supra Maeotis paludes

      Nemo est qui factis aequiperare queat.

Si fas endo plagas caelestum ascendere cuiquam est,

     Mi soli caeli maxima porta patet.

24

Duo disticha coniunxit Scaliger² p. 187

Cic. Tusc. 5, 49: nec in misera uita quicquam est praedicabile aut gloriandum nec in ea quae nec misera sit nec beata: et est in aliqua uita praedicabile aliquid et gloriandum ac prae se ferendum, ut Epaminondas [...] ut Africanus "a sole exoriente supra Maeotis (Maeotides uel Maeotidas pauci codd. dett.) nemo est qui factis aequiperare queat". quod si, beata uita glorianda et praedicanda et prae se ferenda est.

Paneg. 3, 16, 3s. (p. 114, 9ss. B.): etenim quod ait ille Romani carminis primus auctor "a sole exoriente ad usque meotis paludes", id nunc longius longiusque protendere licet [...] etenim ab ipso solis ortu non modo hac citra meotis sub extrema septentrionis plaga [...].

Sen. epist. 108, 34: felicem deinde se putat, quo inuenerit unde uisum sit Vergilio dicere (georg. 3, 260) "quem super ingens porta tonat caeli". Ennium hoc ait Homero subripuisse, Ennio Vergilium (cf. Enn. spur. 7-8 Sk.). esse enim apud Ciceronem in his ipsis de re publica hoc epigramma Enni "si fas ... patet".

Lact. inst. 1, 18, 10ss.: si quis unum hominem iugulauerit, pro contaminato ac nefario habetur [...] ille autem qui infinita hominum milia trucidarit [...] non modo in templum sed etiam in caelum admittitur. aput Ennium sic loquitur Africanus "si fas endo plagas caelestum [...] patet" scilicet quia magnam partem generis humani extinxit ac perdidit. o in quantis tenebris Africane uersatus es, uel potius o poeta, qui per caedes et sanguinem patere hominibus ascensum in caelum putaueris. cui uanitati etiam Cicero adsensit. "est uero" inquit "Africane: nam et Herculi eadem ista porta patuit".