Prudentius cathemerinon 11

Testo base di riferimento: J. Bergman, 1926

Cura dell'edizione digitale: G. Dalla Pietà, 2009

Altre sezioni


Quid est quod artum circulum

Sol iam recurrens deserit?

Christusne terris nascitur,

Qui lucis auget tramitem?

5

Heu quam fugacem gratiam

Festina uoluebat dies,

Quam paene subductam facem

Sensim recisa extinxerat.

Caelum nitescat laetius,

10

Gratetur et gaudens humus;

Scandit gradatim denuo

Iubar priores lineas.

Emerge, dulcis pusio,

Quem mater edit castitas

15

Parens et expers coniugis,

Mediator et duplex genus!

Ex ore quamlibet patris

Sis ortus et uerbo editus,

Tamen paterno in pectore

20

Sofia callebas prius.

Quae prompta caelum condidit,

Caelum diemque et cetera;

Virtute uerbi effecta sunt

Haec cuncta; nam Verbum Deus.

25

Sed ordinatis saeculis

Rerumque digesto statu

Fundator ipse et artifex

Permansit in patris sinu,

Donec rotata annalium

30

Transuoluerentur milia

Atque ipse peccantem diu

Dignatus orbem uiseret.

Nam caeca uis mortalium

Venerans inanes nenias

35

Vel aera uel saxa algida

Vel ligna credebat deum.

Haec dum sequuntur perfidi,

Praedonis in ius uenerant

Et mancipatam fumido

40

Vitam baratro inmerserant.

Stragem sed istam non tulit

Christus cadentum gentium,

Inpune ne forsan sui

Patris periret fabrica.

45

Mortale corpus induit,

Vt excitato corpore

Mortis catenam frangeret

Hominemque portaret patri.

Hic ille natalis dies

50

Quo te creator arduus

Spirauit et limo indidit

Sermone carnem glutinans.

Sentisne, uirgo nobilis,

Matura per fastidia

55

Pudoris intactum decus

Honore partus crescere?

O quanta rerum gaudia

Aluus pudica continet,

Ex qua nouellum saeculum

60

Procedit et lux aurea!

Vagitus ille exordium

Vernantis orbis prodidit;

Nam tunc renatus sordidum

Mundus ueternum depulit.

65

Sparsisse tellurem reor

Rus omne densis floribus

Ipsasque harenas Syrtium

Flagrasse nardo et nectare.

Te cuncta nascentem, puer,

70

Sensere dura et barbara

Victusque saxorum rigor

Obduxit herbam cotibus.

Iam mella de scopulis fluunt,

Iam stillat ilex arido

75

Sudans amomum stipite,

Iam sunt myricis balsama.

O sancta praesepis tui,

Aeterne rex, cunabula

Populisque per saeclum sacra,

80

Mutis et ipsis credita!

Adorat haec brutum pecus,

Indocta turba scilicet,

Adorat excors natio,

Vis cuius in pastu sita est.

85

Sed cum fideli spiritu

Concurrat ad praesepia

Pagana gens et quadrupes

Sapiatque quod brutum fuit,

Negat patrum prosapia

90

Perosa praesentem deum;

Credas uenenis ebriam

Furiisue lymfatam rapi.

Quid prona per scelus ruis?

Agnosce, si quidquam tibi

95

Mentis resedit integrae,

Ducem tuorum principum!

Hunc, quem latebra et obsetrix

Et uirgo feta et cunulae

Et inbecilla infantia

100

Regem dederunt gentibus,

Peccator intueberis

Celsum coruscis nubibus

Deiectus ipse et inritis

Plangens reatum fletibus,

105

Cum uasta signum bucina

Terris cremandis miserit

Et scissus axis cardinem

Mundi ruentis soluerit.

Insignis ipse et praeminens

110

Meritis rependet congrua,

His lucis usum perpetis,

Illis gehennam et tartarum.

Iudaea, tunc flumen crucis

Experta, qui sit senties

115

Quem, te furoris praesule,

Mors hausit et mox reddidit.

14

mater

matris S U