Statius siluae 2, 7

Altre sezioni


Lucani proprium diem frequentet

Quisquis collibus Isthmiae Diones

Docto pectora concitatus oestro

Pendentis bibit ungulae liquorem.

5

Ipsi quos penes est honor canendi,

Vocalis citharae repertor Arcas

Er tu, Bassaridum rotator Euhan,

Et Paean et Hyantiae sorores,

Laetae purpureas nouate uittas,

10

Crinem comite, candidamque uestem

Perfundant hederae recentiores.

Docti largius euagentur amnes

Et plus, Aoniae, uirete, siluae,

Et, si qua pater aut diem recepit,

15

Sertis mollibus expleatur umbra.

Centum Thespiacis odora lucis

Stent altaria uictimaeque centum

Quas Dirce lauat aut alit Cithaeron.

Lucanum canimus, fauete linguis;

20

Vestra est ista dies, fauete, Musae,

Dum qui uos geminas tulit per artes,

Et uinctae pede uocis et solutae,

Romani colitur chori sacerdos.

Felix eu nimis et beata tellus,

25

Quae pronos Hyperionis meatus

Summis Oceani uides in undis

Stridoremque rotae cadentis audis;

Quae Tritonide fertiles Athenas

Vnctis, Baetica, prouocas trapetis:

30

Lucanum potes imputare terris.

Hoc plus quam Senecam dedisse mundo

Aut dulcem generasse Gallionem.

Attollat refluos in astra fontes

Graio nobilior Melete Baetis;

35

Baetim, Mantua, prouocare noli.

Natum protinus atque humum per ipsam

Primo murmure dulce uagientem

Blando Calliope sinu recepit

Tum primum posito remissa luctu

40

Longos Orpheos exuit dolores

Et dixit: "puer o dicate Musis,

Longaeuos cito transiture uates,

Non tu flumina nec greges ferarum

Nec plectro Geticas mouebis ornos,

45

Sed septem iuga Martiumque Thybrim

Et doctos equites et eloquente

Cantu purpureum trahes senatum.

Nocturnas alii Phrygum ruinas

Et tardi reduces uias Vlixis

50

Et puppem temerariam Mineruae

Trita uatibus orbita sequantur:

Tu carus Latio memorque gentis

Carmen fortior exseres togatum.

Ac primum teneris adhuc in annis

55

Ludes Hectora Thessalosque currus

Et supplex Priami potentis aurum,

Et sedes reserabis inferorum;

Ingratus Nero dulcibus theatris

Et noster tibi proferetur Orpheus.

60

Dices culminibus Remi uagantes

Infandos domini nocentis ignes.

Hinc castae titulum decusque Pollae

Iucunda dabis allocutione.

Mox coepta generosior iuuenta

65

Albos ossibus Italis Philippos

Et Pharsalica bella detonabis,

Quo fulmen ducis inter arma diui

Libertate grauem pia Catonem

Et gratum popularitate Magnum.

70

Tu Pelusiaci scelus Canopi

Deflebis pius et Pharo cruenta

Pompeio dabis altius sepulchrum.

Haec primo iuuenis canes sub aeuo

Ante annos Culicis Maroniani.

75

Cedet Musa rudis ferocis Enni

Et docti furor arduus Lucreti

Et qui per freta duxit Argonautas

Et qui corpora prima transfigurat

Quid? maius loquar: ipsa te Latinis

80

Aeneis uenerabitur canentem.

Nec solum dabo carminum nitorem

Sed taedis genialibus dicabo

Doctam atque ingenio tuo decoram,

Qualem blanda Venus daretque Iuno

85

Forma, simplicitate, comitate,

Censu, sanguine, gratia, decore,

Et uestros hymenaeon ante postes

Festis cantibus ipsa personabo.

O saeue nimium grauesque Parcae!

90

O numquam data longa fata summis!

Cur plus, ardua, casibus patetis?

Cur saeua uice magna non senescunt?

Sic natum Nasamonii Tonantis

Post ortus obitusque fulminatos

95

Angusto Babylon premit sepulchro;

Sic fixum Paridis manu trementis

Peliden Thetis horruit cadentem;

Sic ripis ego murmurantis Hebri

Non mutum caput Orpheos sequebar.

100

Sic et tu, rabidi nefas tyranni,

Iussus praecipitem subire Lethen,

Dum pugnas canis arduaque uoce

Das solacia grandibus sepulchris,

(O dirum scelus, o scelus!) tacebis."

105

Sic fata est leuiterque decidentes

Abrasit lacrimas nitente plectro.

At tu, seu rapidum poli per axem

Famae curribus arduis leuatus,

Qua surgunt animae potentiores,

110

Terras despicis et sepulchra rides;

Seu pacis merito nemus reclusi

Felix Elysii tenes in oris,

Quo Pharsalica turba congregatur,

Et te nobile carmen insonantem

115

Pompei comitantur et Catones

(Tu magna sacer et superbus umbra

Nescis Tartaron et procul nocentum

Audis uerbera pallidumque uisa

Matris lampade respicis Neronem);

120

Adsis lucidus et uocante Polla

Vnum, quaeso, diem deos silentum

Exores: solet hoc patere limen

Ad nuptas redeuntibus maritis.

Haec te non thiasis procax dolosis

125

Falsi numinis induit figura,

Ipsum sed colit et frequentat ipsum

Imis altius insitum medullis;

At solacia uana subministrat

Vultus, qui simili notatus auro

130

Stratis praenitet incubatque somno

Securae. procul hinc abite, Mortes:

Haec uitae genitalis est origo.

Cedat luctus atrox genisque manent

Iam dulces lacrimae, dolorque festus,

135

Quicquid fleuerat ante, nunc adoret.