Et Phoebus pater et seuera Pallas

Et Musae procul ite feriatae:

Iani uos reuocabimus kalendis.

Saturnus mihi compede exsoluta

5

Et multo grauidus mero December

Et ridens Iocus et Sales proterui

Adsint, dum refero diem beatum

Laeti Caesaris ebriamque parcen.

Vix aurora nouos mouebat ortus,

10

Iam bellaria linea pluebant:

Hunc rorem ueniens profudit eurus.

Quicquid nobile Ponticis nucetis

Fecundis cadit aut iugis Idumes,

Quod ramis pia germinat Damascos

15

Et quod percoquit aebosia Caunos

Largis gratuitum cadit rapinis.

Molles gaioli lucuntulique

Et massis Amerina non perustis

Et mustaceus et latente palma

20

Praegnantes caryotides cadebant.

Non tantis Hyas inserena nimbis

Terras obruit aut soluta Plias,

Qualis per cuneos hiems Latinos

Plebem grandine contudit serena.

25

Ducat nubila Iuppiter per orbem

Et latis pluuias minetur agris

Dum nostri Iouis hi ferantur imbres.

Ecce autem caueas subit per omnes

Insignis specie, decora cultu

30

Plebes altera, non minor sedente.

Hi panaria candidasque mappas

Subuectant epulasque lautiores;

Illi marcida uina largiuntur:

Idaeos totidem putes ministros.

35

Orbem, qua melior seueriorque est,

Et gentes alis insemel togatas,

Et, cum tot populos, beate, pascas,

Hunc Annona diem superba nescit.

I nunc saecula compara, Vetustas,

40

Antiqui Iouis aureumque tempus:

Non sic libera uina tunc fluebant

Nec tardum seges occupabat annum.

Vna uescitur omnis ordo mensa,

Parui, femina, plebs, eques, senatus:

45

Libertas reuerentiam remisit.

Et tu quin etiam (quis hoc uocari,

Quis promittere possit hoc deorum?)

Nobiscum socias dapes inisti.

Iam se, quisquis is est, inops beatus,

50

Conuiuam ducis esse gloriatur.

Hos inter fremitus nouosque luxus

Spectandi leuis effugit uoluptas:

Stat sexus rudis, insciusque ferri

Vt pugnas capit improbus uiriles!

55

Credas ad Tanain ferumque Phasim

Thermodontiacas calere turmas.

Hic audax subit ordo pumilorum,

Quos natura breues statim peracta

Nodosum semel in globum ligauit.

60

Edunt uulnera conseruntque dextras

Et mortem sibi (qua manu!) minantur.

Ridet Mars pater et cruenta Virtus

Casuraeque uagis grues rapinis

Mirantur pugiles ferociores.

65

Iam noctis propioribus sub umbris

Diues sparsio quos agit tumultus!

Hic intrant faciles emi puellae,

Hic agnoscitur omne quod theatris

Aut forma placet aut probatur arte.

70

Hoc plaudunt grege Lydiae tumentes,

Illic cymbala tinnulaeque Gades;

Illic agmina confremunt Syrorum,

Hic plebs scaenica quique comminutis

Permutant uitreis gregale sulpur.

75

Inter quae subito cadunt uolatu

Immensae uolucrum per astra nubes,

Quas Nilus sacer horridusque Phasis,

Quas udo Numidae legunt sub austro.

Desunt qui rapiant, sinusque pleni

80

Gaudent dum noua lucra comparantur.

Tollunt innumeras ad astra uoces

Saturnalia principis sonantes

Et dulci dominum fauore clamant:

Hoc solum uetuit licere Caesar.

85

Vixdum caerula nox subibat orbem,

Descendit media nitens harena

Densas flammeus orbis inter umbras

Vincens Cnosiacae facem coronae.

Conlucet polus ignibus nihilque

90

Obscurae patitur licere nocti.

Fugit pigra Quies inersque Somnus

Haec cernens alias abit in urbes.

Quis spectacula, quis locos licentes,

Quis conuiuia, quis dapes inemptas,

95

Largi flumina quis canat Lyaei?

Iamiam deficio tuaque Baccho

In serum trahor ebrius soporem.

Quos ibit procul hic dies per annos!

Quam nullo sacer exolescet aeuo,

100

Dum montes Latii paterque Thybris,

Dum stabit tua Roma dumque terris

Quod reddis Capitolium manebit!