Cernere facundi Tibur glaciale Vopisci

Si quis et inserto geminos Aniene penates

Aut potuit sociae commercia noscere ripae

Certantisque sibi dominum defendere uillas,

5

Illum nec calido latrauit Sirius astro,

Nec grauis aspexit Nemeae frondentis alumnus:

Talis hiems tectis, frangunt sic improba solem

Frigora, Pisaeumque domus non aestuat annum.

Ipsa manu tenera tecum scripsisse Voluptas

10

Tunc Venus Idaliis unxit fastigia sucis

Permulsitque comis blandumque reliquit honorem

Sedibus, et uolucres uetuit discedere natos.

O longum memoranda dies! quae mente reporto

Gaudia, quam lassos per tot miracula uisus:

15

Ingenium quam mite solo, quae forma beatis

Ante manus artemque locis! non largius usquam

Indulsit Natura sibi. nemora alta citatis

Incubuere uadis; fallax responsat imago

Frondibus, et longas eadem fugit umbra per undas.

20

Ipse Anien (miranda fides!) infraque superque

Saxeus hic tumidam rabiem spumosaque ponit

Murmura, ceu placidi ueritus turbare Vopisci

Pieriosque dies et habentes carmina somnos.

Litus utrumque domi, nec te mitissimus amnis

25

Diuidit. Alternas seruant praetoria ripas:

Non externa sibi fluuiumue obstare queruntur.

Sestiacos nunc Fama sinus pelagusque natatum

Iactet et audaci uictos delphinas ephebo!

Hic aeterna quies, nullis hic iura procellis,

30

Numquam feruor aquis. datur hic transmittere uisus

Et uoces et paene manus. sic Chalcida fluctus

Expellunt reflui? sic dissociata profundo

Bruttia Sicanium circumspicit ora Pelorum!

Quid primum mediumue canam, quo fine quiescam?

35

Auratasne trabes an Mauros undique postes

An picturata lucentia marmora uena

Mirer, an emissas per cuncta cubilia nymphas?

Huc oculis, huc mente trahor. uenerabile dicam

Lucorum senium? te, quae uada fluminis infra

40

Cernis, an ad siluas quae respicis, aula, tacentis,

Qua tibi tuta quies offensaque turbine nullo

Nox silet et nigros inuitant murmura somnos?

An quae graminea suscepta crepidine fumant

Balnea et impositum ripis algentibus ignem,

45

Quaque uaporiferis iunctus fornacibus amnis

Ridet anhelantes uicino flumine nymphas?

Vidi artes ueterumque manus uariisque metalla

Viua modis. labor est auri memorare figuras

Aut ebur aut dignas digitis contingere gemmas,

50

Quicquid et argento primum, uel in aere minori

Lusit et enormes manus expertura colossos.

Dum uagor aspectu uisusque per omnia duco,

Calcabam necopinus opes. nam splendor ab alto

Defluus et nitidum referentes aera testae

55

Monstrauere solum, uarias ubi picta per artes

Gaudet humus superatque nouis asarota figuris:

Expauere gradus. Quid nunc ingentia mirer

Aut quid partitis distantia tecta trichoris?

Quid te, quae mediis seruata penatibus arbor

60

Tecta per et postes liquidas emergis in auras,

Quo non sub domino saeuas passura bipennes?

Et nunc ignaro forsan uel lubrica Nais

Vel non abruptos tibi debet Hamadryas annos.

Quid referam alternas gemino super aggere mensas

65

Albentesque lacus altosque in gurgite fontes

Teque, per obliquum penitus quae laberis amnem,

Marcia, et audaci transcurris flumina plumbo?

Ne solum Ioniis sub fluctibus Elidis amnem

Dulcis ad Aetnaeos deducat semita portus?

70

Illic ipse antris Anien et fonte relicto

Nocte sub arcana glaucos exutus amictus

Huc illuc fragili prosternit pectora musco,

Aut ingens in stagna cadit uitreasque natatu

Plaudit aquas. illa recubat Tiburnus in umbra,

75

Illic sulpureos cupit Albula mergere crines;

Haec domus Egeriae nemoralem abiungere Phoeben

Et Dryadum uiduare choris algentia possit

Taygeta et siluis accersere Pana Lycaeis.

Quod ni templa darent alias Tirynthia sortes,

80

Et Praenestinae poterant migrare sorores.

Quid bifera Alcinoi laudem pomaria uosque,

Qui numquam uacui prodistis in aethera, rami?

Cedant Telegoni, cedant Laurentia Turni

Iugera Lucrinaeque domus litusque cruenti

85

Antiphatae, cedant uitreae iuga perfida Circes

Dulichiis ululata lupis arcesque superbae

Anxuris et sedes Phrygio quas mitis alumno

Debet anus; cedant, quae te iam solibus artis

Antia nimbosa reuocabunt litora bruma.

90

Scilicet hic illi meditantur pondera mores;

Hic premitur fecunda quies uirtusque serena

Fronte grauis sanusque nitor luxuque carentes

Deliciae, quas ipse suis digressus Athenis

Mallet deserto senior Gargettius horto;

95

Haec per et Aegaeas hiemes Hyadumque niuosum

Sidus et Oleniis dignum petiisse sub astris,

Si Maleae credenda ratis Siculosque per aestus

Sit uia: cur oculis sordet uicina uoluptas?

Hic tua Tiburtes Faunos chelys et iuuat ipsum

100

Alciden dictumque lyra maiore Catillum,

Seu tibi Pindaricis animus contendere plectris

Siue chelyn tollas heroa ad robora, siue

Liuentem satiram nigra rubigine turbes

Seu tua non alia splendescat epistola cura.

105

Digne Midae Croesique bonis et Perside gaza,

Macte bonis animi! cuius stagnantia rura

Debuit et flauis Hermus transcurrere ripis

Et limo splendente Tagus. sic docta frequentes

Otia, sic omni detersus pectora nube

110

Finem Nestoreae precor egrediare senectae.