CLE 01552 = Cholodniak 00878 = CIL 08, 00212 = CIL 08, 00213 = CIL 08, 11300b = CIL 08, 11300c = Courtney 1995, 00199 = ILTun 00331
A
Sint licet exiguae fugientia tempora uitae
Paruaq(ue) raptorum cito transeat hora dierum,
Mergat et Elysiis mortalia corpora terris
Adsidue rupto Lachesis male conscia penso,
5
Iam tamen inuenta est blandae rationis imago,
Per quam prolatos homines in tempora plura
Longior excipiat memoratio multaq(ue) seruet
Secum per titulos mansuris fortius annis.
Ecce recens pietas omni placitura fauore
10
Ingentem famae numerum cum laude meretur
Exemplo iam plena nouo, quam Flauius alto
More Secundus agens patrio signauit honore.
Quis non iam pronis animi uirtutibus adsit,
Quis non hoc miretur opus fusasq(ue) uidendo
15
Diuitias stupeat tantos se cernere census,
Per quos aetherias surgunt monimenta per auras?
Haec est fortunae melius laudanda facultas
Sic sibi perpetuas faciunt impendia sedes,
Sic immortales scit habere pecunia mores,
20
Aeterno quotiens stabilis bene figitur usu.
Viderit ille furor, nimio qui ducitur auro,
Quem trahit argenti uenalis sanguine candor,
Viderit et fusae uanis in amoribus errans
Gloria luxuriae, peregrinas quaerere magno
25
Quae didicit uestes gemmasq(ue) nitore placentes
Aut ab Aeruthreo uenientia munera fluctu,
Quam laedunt gentes uario certamine rerum,
Graecia cum pueris, Hispania Pallados usu,
Venatu Libyae tellus, orientis amomo,
30
Aegyptos Phariis leuitatibus, artibus actis
Gallia semper ouans, diues Campania uino:
Haec cito deficiunt et habent breue munus amoris
Momentis damnata suis, set si quis ad omnes
Respiciat uitae casus hominemque laboret
35
Metiri breuitate sua, tunc credere discet
Nil aliud melius fieri nisi uiribus aeui
Quod possit durare diu sub honore deorum.
Nunc ego non dubitem tacitis Acherontis in umbris,
Si post fata manent sensus, gaudere parentem
40
Saepe, Secunde, tuum reliquas et spernere turmas,
Quod sciat hic tantam faciem superesse sepulchri
Perpetua nouitate sui, sic stare nitentes
Consensus lapidum, sic de radice leuatos
In melius creuisse gradus, ut et angulus omnis
45
Sic quasi mollitae ductus sit stamine cerae.
Mobilibus signis hilaris scalptura nouatur,
Et licet adsidue probet hos uaga turba [lab]ores,
Lucentes stupeat pariter pendere columnas.
Quit cum militiae titulos ipsumq(ue) parentem
50
Numinibus dederis haec gaudia saepe nitentem,
Quae quondam dedit ipse loco, dum munera Bacchi
Multa creat primasq(ue) cupit componere uites
Et nemus exornat reuocatis saepius undis.
Permittant milii fata loqui noctisq(ue) timendae
55
Regnator Stygius: sic immortalis haberi
Iam debet pater ecce tuus Ditisq(ue) relicti
Tristem deseruisse domum, dum tempore toto
Mauolt haec monumenta sequi scriptisq(ue) per aeuom.
V]iuere nominibus, solitis insistere lucis,
60
Ads]idue patrias hinc cernere dulciter arces
Quosq(ue) dedit natis prope semper habere penates.
Forsitan haec multi uano sermone ferentes
Venturae citius dicant praesagia mortis,
Si quis dum uiuit ponat monimenta futuris
65
Temporibus. mihi non tales sunt pectore sensus,
Set puto securos fieri quicumque parare
Aeternam uoluere domum certoq(ue) rigore
Numquam lapsuros uitae defigere muros.
Fatis certa uia est neque se per stamina mutat
70
Atropos: ut primo coepit decurrere filo,
Crede, Secunde, mihi, pensatos ibis in annos.
Set securus eris, set toto pectore diues,
Dum nulli grauis esse potes nec plena labore.
Testamenta facis, tuus hoc dum non timet heres,
75
Vt sic aedificet. iam nunc quodcumq(ue) relinques,
Totum perueniet, tua quo uolet ire uoluntas.
Sed reuocat me cura operis celsiq(ue) decores.
Stat sublimis honor uicinaque nubila pulsat
Et solis metitur iter. si iungere montes
80
Forte uelint oculi, uincuntur in ordine colles,
Si uideas campos, infra iacet abdita tellus.
Non sic Romuleas exire colossos in arces
Dicitur aut circi medias obeliscus in auras,
Nec sic sistrigeri demonstrat peruia Nili
85
Dum sua perspicuis aperit Pharos aequora flam(m)is
Quid non docta facit pietas? lapis ecce foratus
Luminibus multis hortatur currere blandas
Intus apes et cerineos componere nidos,
Vt semper domus haec Thymbraeo nectare dulcis
90
Sudet florisapos, dum dant noua mella, liquores.
B
Huc iterum, Pietas, uenerandas erige mentes
Et mea quo nosti carmina more foue.
Ecce Secundus adest iterum, qui pectore sancto
Non monimenta patri, sed noua templa dedit.
95
Quo nunc Calliope gemino me limite cogis,
Quas iam transegi, rursus adire uias?
Nempe fuit nobis operis descriptio magni,
Diximus et iunctis saxa polita locis
Circuitus nemorum, currentes dulciter undas
100
Atque reportantes mella frequenter apes.
Hoc tamen, hoc solum nostrae puto defuit arti,
Dum cadis ad multos, ebria Musa, iocos:
In summo tremulas galli non diximus alas,
Altior extrema qui puto nube uolat,
105
Cuius si membris uocem natura dedisset,
Cogeret hic omnes surgere mane deos.
Et iam nominibus signantur limina certis,
Cernitur et titulis credula uita suis.
Opto, Secunde, geras multos feliciter annos
110
Et quae fecisti tu monimenta legas.
Provincia: Africa Proconsularis / Località: Cilium / Kasserine
Datazione: 150-170 d.C.
Praescriptum: T(itus) Flavius Se/cundus filius / fecit / T(ito) Flavio Secun/do patri pio / mil(itavit) an(nos) XXXIII / vixit an(nos) CX h(ic) s(itus) e(st) / Flaviae Urbanae / matri piae vix(it) / an(nos) CV h(ic) s(ita) e(st) / Fl(aviae) Secundae so/rori p(iae) v(ixit) a(nnos) XX h(ic) s(ita) e(st) / T(ito) Fl(avio) Marcello fra/tri p(io) v(ixit) a(nnos) XX h(ic) s(itus) e(st) / T(ito) Fl(avio) Martiali fratr/i mil(itavit) a(nnos) XII v(ixit) a(nnos) XXXV h(ic) s(itus) e(st) / Fl(aviae) Speratae soro/ri p(iae) v(ixit) a(nnos) XXXVI / h(ic) s(ita) e(st) / Aemiliae Sex(ti) fi(liae) / Pacatae uxori piae / flaminicae perp(etuae) / vix(it) an(nos) LIII h(ic) s(ita) e(st) / T(itus) Fl(avius) T(iti) filius / Pap(iria) Secundus ipse / flamen perp(etuus) vix(it) / an(nos) LX h(ic) s(itus) e(st) / Fl(aviae) T(iti) filiae Pacatae fla/minicae perp(etuae) col(oniae) The/lept(ae) fil(iae) piae Fl(avia) Libera ma/ter statuam posuit / v(ixit) a(nnos) XV m(enses) X h(ic) s(ita) e(st) / F(lavia) Libera T(iti) Fl(avi) Secundi / uxor pia vix(it) an(nos) LXXXVIII / h(ic) s(ita) e(st)
EDCS.1
EDCS.2
EDH
TM
Reference basis text: CLE 01552
Editing of the digital edition: A. Prontera, 2022
vv. 1-90: Hexameters vv. 91-110: Elegiac couplets |