ID AXON | 447 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Autore/i | Irene Bianchi | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Data | 24-6-2020 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Titolo | Dedica onoraria da Delo per l'atleta Menodoro | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Riassunto (massimo 650 caratteri spazi inclusi) | Si data fra 120 e 110 a.C. circa una base iscritta rinvenuta a Delo, dedicata all’atleta Menodoro. La dedica onoraria è accompagnata da una lastra su cui sono incise trentasei corone, disposte su quattro file da nove corone ciascuna. Delle trentasei corone, trentadue sono dedicate a vittorie atletiche, e quattro sono corone onorarie conferite dagli Ateniesi, dai Rodii, dai Tebani e da re Ariarate V di Cappadocia. Sul blocco che costituisce la modanatura della base, inoltre, è possibile leggere la firma dello scultore Eutichide. La base si segnala infine per la varietà di agoni pubblici attestati: in più di un caso, ne costituisce una delle più antiche attestazioni. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Per il commento vai alla rivista | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Supporto | Base, il blocco a, su cui era incisa la dedica, costituiva il coronamento di un piedistallo. La lastra iscritta sotto la dedica (blocco b) costituiva la parte anteriore della base. Il blocco c costituiva la modanatura della base e reca la firma dello scultore; marmo bianco; 175 (lunghezza del blocco a sotto la modanatura) × 36 (blocco a) cm, il blocco b misura 91,7 cm di altezza, 187,1 cm di lunghezza e 31,5 cm di profondità. Il blocco c misura 31 cm di altezza, 137 di lunghezza e 32 cm di profondità. Frammentario. Il blocco a, che costituiva il coronamento del piedistallo, si presenta incompleto a sinistra. Sul lato superiore si trovano due fori di tenuta per i piedi di un gruppo scultoreo. Quanto al blocco b, sulla facciata anteriore è possibile vedere, all'interno di riquadri incavati, trentasei corone a rilievo, disposte su quattro file. Sui listelli orizzontali sovrastanti le corone sono incisi i nomi delle gare delle rispettive corone. All'interno delle corone sono incise la categoria (adulti o adolescenti) e la disciplina in cui l'atleta si era distinto. La serie di corone continuava su un'altra lastra, che andava aggiunta al blocco b e che, ad oggi, non è stata ancora rinvenuta. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Cronologia | Ca. 120/19 - ca. 110/09 a.C. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tipologia |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ritrovamento |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Luogo di conservazione | Grecia, Delo, Museo Archeologico, nr. inv. 103 (blocco a); 174 (blocco b). | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Scrittura |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lemma | Roussel 1907, 432-5, fig. 3; I.Délos IV nr. 1957 [Cabanes 1988, 67-9]; Moretti, I.agonistiche nr. 51; I.Apollonia Illyrie nr. 320, 85-6; Badoud, Fincker, Moretti 2016, 378; I.Délos V nr. 2498; Marcadé, Signatures II nr. 46 [DNO 60]. Cfr. IG II².3.1 3147; 3149a; 3150; 3154; Oliver, Dow 1935, 81-90; Guarducci, Epigrafia greca III 100-2, fig. 43; Guarducci, Epigrafia greca² 163-4; SEG XXXVIII, 774. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Testo |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Apparato | Testo b: II1-supra coronam II [---] ed. pr. | [Παν]αθ[ήναια] Badoud-Fincker-Moretti || III2-in corona III [---] ed. pr., Badoud-Fincker-Moretti || III3-in corona III [---] ed. pr., Badoud-Fincker-Moretti || IV1-supra coronam IV [----] Cabanes-Ceka | Πύθια Badoud-Fincker-Moretti || V1-supra coronam V [Ἴσθμια] | Νέμεα Badoud-Fincker-Moretti || VI1-supra coronam VI Ἐλ[ευθέρι]α Badoud-Fincker-Moretti || VII1-supra coronam VII Ἐλευσίνια Badoud-Fincker-Moretti || IX1 Ἐλευσίν[ια] ed. pr., Badoud-Fincker-Moretti. Testo c: XIII2-supra coronam XIII ἐν Δήλω[ι] ed. pr. Testo d: XXVII1-supra coronam XXVII Νυμφαῖα τὰ Moretti, Cabanes-Ceka. Testo f: ἐποίησεν Roussel-Launey. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Traduzione |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bibliografia | Cabanes, L'Épire = Cabanes, P. (éd.) (1976). L'Épire de la mort de Pyrrhos à la conquête romaine. Paris. Canali De Rossi, Ambascerie = Canali De Rossi, F. (1997). Le ambascerie del mondo greco a Roma in età repubblicana. Roma. Cults II = Schachter, A. (1986). Cults of Boiotia, II. Herakles to Poseidon. London (BICS Suppl. vol. 38.2). DNO = Kansteiner, S.; et alii, (Hrsgg.) (2014). Der Neue Overbeck. Die antiken Schriftquellen zu den bildenden Künsten der Griechen. Berlin. Guarducci, Epigrafia greca III = Guarducci, M. (1974). Epigrafia Greca. Vol. III, Epigrafi di carattere privato. Roma. Guarducci, Epigrafia greca² = Guarducci, M. (1987). L'epigrafia greca dalle origini al tardo impero. Roma (ristampa 2005). I.Apollonia Illyrie = Cabanes, P.; Ceka, N. (éds.) (1997). Corpus des inscriptions grecques d’Illyrie méridionale et d’Épire. 1.2. Inscriptions d’Apollonia d’Illyrie . Paris, Athens. I.Délos IV = Roussel, P.; Launey, M. (éds.) (1937). Inscriptions de Délos IV. Paris. I.Délos V = Roussel, P.; Launey, M. (éds.) (1937). Inscriptions de Délos V. Paris. I.Lindos = Blinkenberg, C. (1941). Lindos. Fouilles et recherches, II. Fouilles de l'acropole. Inscriptions. Berlin. IG II².2.2 = Kirchner, J. (ed.) (1931). Inscriptiones Graecae. Voll. II et III, Inscriptiones Atticae Euclidis anno posteriores. Pars 2, fasc. 2, Records of Magistrates and Catalogues. Ed. altera. Berlin (nos. 1370-2788 in fasc. 1 e 2). IG II².3.1 = Kirchner, J. (ed.) (1935). Inscriptiones Graecae. Voll. II et III, Inscriptiones Atticae Euclidis anno posteriores. Pars 3, fasc. 1, Dedications and Honorary Inscriptions. Ed altera. Berlin (nrr. 2789-5219). IG VII = Dittenberger, W. (ed.) (1892). Inscriptiones Graecae. Vol. VII, Inscriptiones Megaridis, Oropiae, Boeotiae. Berlin. Marcadé, Signatures II = Marcadé, J. (1957). Recueil des signatures de sculpteurs grecs, II. Paris. Moretti, I.agonistiche = Moretti, L. (1953). Iscrizioni agonistiche greche. Roma. Nachtergael, Galates = Nachtergael, G. (1977). Les Galates en Grèce et les Sotéria de Delphes. Recherches d'histoire et d'épigraphie hellénistique. Brussels. Robert, Noms indigènes = Robert, L. (éd.) (1963). Noms indigènes dans l'Asie Mineure gréco-romaine. Paris. Robert, OMS VII = Robert, L. (ed.) (1990). Opera Minora Selecta VII. Amsterdam. Syll.³ II = Dittenberger, W. (Hrsg) (1917). Sylloge Inscriptionum Graecarum, Bd. II, 3. Ausg. Leipzig. Tracy, ALC III = Tracy, S.V. (1990). Attic Letter Cutters of 229 to 86 B.C. Berkeley; Los Angeles; London. Amandry, P. (1980). «Sur les concours argiens». BCH, Supplément VI, 211-53. Badoud, N.; Fincker, M.; Moretti, J.-C. (2016). «Les monuments érigés à Dèlos et à Athènes en l'honneur de Ménodoros, pancratiaste et lutteur». BCH, 139-140.1, 345-416. http://journals.openedition.org/bch/352. Blümel, W. (1994). «Kopien A. Biliottis von Inschriften aus Halikarnassos, Bargylia, Keramos und Kos». Arkeoloji dergisi, 2, 99-117. Bruneau, Ph. (a cura di) (1970). Recherches sur les cultes de Délos à l'époque hellénistique et à l'époque impériale. Paris. Cabanes, P. (1988). «Les concours des Naia de Dodone». Nikephoros, 1, 49-84. Daux, G. (1964). «Concours des Titeia dans un décret d'Argos». BCH, 88(2), 569-76. Dow, S. (1941). «A Family of Sculptors from Tyre». Hesperia, 10(4), 351-60. https://www.jstor.org/stable/146666?seq=1. Goodlett, V.C. (1991). «Rhodian sculpture workshops». AJA, 95(4), 669-81. Habicht, C. (2000). «Neues aus Messene». ZPE, 130, 121-6. Habicht, C. (2006). «Versäumter Götterdienst». Historia, 55(2), 153-66. Knoepfler, D. (1995). «Les relations des cités eubéennes avec Antigone Gonatas et la chronologie delphique au début de l'époque étolienne». BCH, 119(1), 137-59. Knoepfler, D. (2008). «Louis Robert en sa forge: ébauche d'un mémoire resté inédit sur l'histoire controversée de deux concours grecs, les Trophônia et les Basileia à Lèbadée». CRAI, 152(4), 1421-62. Mellor, R. (ed.) (1975). Thea Rome. The Worship of the Goddess Roma in the Greek World. Göttingen Hypomnemata 42. Moretti, L. (1954). «Note sugli antichi periodonikai». Athenaeum, 32, 115-20. Oliver, J.H.; Dow, S. (1935). «Greek Inscriptions». Hesperia, 4(1), 5-90. https://www.jstor.org/stable/146515?seq=1. Roesch, P. (1975). «Les Herakleia de Thebes». ZPE, 17, 1-7. Rossignoli, B. (a cura di) (2004). L'Adriatico greco: culti e miti minori. Roma Adrias 1. Roussel, P. (1907). «Fouilles de Délos, exécutées aux frais de M. le Duc de Loubat (1904). Inscriptions (suite)». BCH, 31, 421-70. https://www.persee.fr/doc/bch_0007-4217_1907_num_31_1_3266. Roussel, P. (1924). «La fondation des Sotéria de Delphes». REA, 26(2), 97-111. https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1924_num_26_2_2304. Schachter, A. (ed.) (1994). Cults of Boiotia. Volume III: Potnia to Zeus, Cults of Deities Unspecified by Name. London. Strasser, J. Y. (2004). «Une inscription de Kèramos, le coureur Politès et la Carie "Trachée"». REA, 106(2), 547-68. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Collegamenti |
|
Alcuni browser (in particolare Chrome e versioni molto recenti di Firefox) non rendono correttamente un gruppo di caratteri presenti nel testo di alcune iscrizioni, per lo più arcaiche. I caratteri che possono presentare il problema sono riportati nella sottostante tabella, in cui si può immediatamente verificare il comportamento del browser in uso. Nel caso sfavorevole, infatti, nella seconda riga al posto della lettera apparirà unl'icona sempre uguale a significare l'incapacità di rappresentarla:
| | | | | | | | | |
Le soluzioni che vi proponiamo sono le seguenti:
- impiegare un browser che non presenti il problema (suggeriamo ad esempio IExplorer 11 o successivi per Windows; Safari per Mac);
-
installare nel vostro computer il font Cardo di David Perry. A tale scopo è necessario:
- scaricare il font Cardo da qui;
- installarlo nel vostro computer;
- spuntare la casella sottostante (la scelta sarà memorizzata per le sessioni successive).