7. Sigismundus Pandulphus Malatesta ad Amorem
Quid, crudelis Amor, violata per ossa recursas?
Quid debellato rursus in hoste furis?
Emeritus tandem miles post multa quiescit
Vulnera, post longum bos vacat ipse iugum.
5
Fortis equus quondam qui vicit Olympia, tandem
Fit gravis et viridi saepe recumbit humo.
Fine dato demum quaeque ars dediscitur usu;
Quicquid agas certum novit habere modum.
At mihi quem fesso finem dabis, improbe, amandi?
10
Quodve quiescendi, perfide, principium?
Cornu iam tardo, vacuis iam parce pharetris
Et nimis urentes comprime, dure, faces.
Parce: tuis in me desunt loca certa sagittis,
Plaga terit plagam, vulnere vulnus inest.
15
Non ego quaero tuis missus secedere castris,
Nec peto sit nullus, sed minus asper amor.
Ocia sive domi, seu me procul arma lacessunt,
Tu bello semper, tu mihi pace comes.
Nuper eram patria Caesenam ex urbe profectus,
20
Sic ratus ardores fallere posse meos.
Credidi enim, aspectu si longius urbis abessem,
Paulatim elisus excuteretur amor,
Lascivoque oculus quantum distaret ab usu,
Tam foret a votis mens aliena suis:
25
Scilicet ut nullo quaeque ars dediscitur usu
Et desueta ferox frena recusat equus.
Iusta fides, sed vana fuit duplicataque saevus
Tela per absentis pectora tendit amor.
Mille celebrabant illic hymenaea puellae,
30
Vxor erat fratri regia ducta meo.
Sfortias Estensesque nurus aderatque potentis
Insubrum proles unica Blanca ducis;
Et Montisferetri iam femina sola superstes,
Vnica spes tantae, gloria sola domus.
35
Centum aderant Helenae, centum Briseides illic,
Quae poterant caelo quippe vocare Iovem.
Protinus ad caram rediit mens nostra puellam,
Omnis in Isotta mox mihi cura fuit.
Quid thyasi? Quid serta iuvant? Quid purpura longo
40
Ordine? Quidve novis ducta chorea modis?
"Illa puellarum decus insuperabile", dixi,
"Illa meae requies unica mentis abest".
Ipse etenim referam: multas licet ipse puellas
Invenies generis conditione pares,
45
Non tamen Ausoniis ullam, me iudice, terris
Invenies forma vel probitate parem.
Lumina quid referam Phoebo crinesque Dianae
Et sua Pestanis aemula labra rosis?
Nil penitus mortale sonant sua verba, nec artes
50
Pallas habet plures, nec Venus alma iocos.
Quicquid agit iuvat hoc et mi placet omne quod illa
Efficit: illa mihi sola puella placet.
Vnde secuturus tua miles castra, Cupido,
Gaudeo quod talem sortior ipse vicem.