Cristoforo Landino Xandrae libri primi forma antiquior, 40

Testo base di riferimento: A. Perosa, 1939

Cura dell'edizione digitale: S. Di Brazzano


40. ad Iohannem Antonium

Qui primus famae pernices addidit alas,

      Ah, nimis egregio polluit ingenio!

Sensit enim primus nil hac velocius esse

      Nec quicquam tanta mobilitate geri.

5

Quisnam Arretinae dulcissima furta puellae

      Rettulit, heu, Xandrae nuntia dira meae?

Non possum assiduas voces tolerare, Iohannes,

      Nec possum dominae iurgia ferre meae.

Nam clamat: "Nostros sic, perfide, ludis amores,

10

      Siccine servatur, perfide, pacta fides?

Quo valuit pellex mihi te mutare veneno,

      Qua potuit sensus arte fugare tuos?

Hic ego dum pro te cunctis celeberrima templis

      Vota fero, nostras altera carpit opes.

15

Namque Reparatae nunc candida limina divae,

      Nunc peto Baptistae splendida templa dei.

Quaeque auro fulgent aras et imagine cerae,

      Accessi curis sollicitata tuis.

Nec Marci piguit miseram delubra beati

20

      Et petere et donis multa rogare datis.

Denique iam cunctis in templis omnibus aris

      Effudi iustas et pia vota preces.

Interea niveo pellex te amplexa lacerto

      Detinet et nostris utitur usque bonis.

25

Nimirum sapio, magna et prudentia nostra est,

      Quam bene flexerunt ah mea vota deos!

Scilicet ut nostris frueretur adultera sacris,

      Omnibus in templis anxia dona tuli.

Cecropidem iuvenem servavit Gnosia virgo,

30

      Passibus et dubiis fila sequenda dedit:

Et quem iam monstro subduxerat ita biformi,

      Germanae vidit se refovere sinu.

Atque auri custos serpens et dentibus atris

      Iasona fregisset terrigenaeque viri,

35

Ni maga Thessalico consurgat Pontia suco,

      Artibus et doceat vincere posse suis.

Quid tamen, ah, pretium tanto pro munere, Colchis,

      Quod meritum rebus, praemia quanta capis?

Ah demens, demens, auro quid nobile vellus

40

      Surripis antiquo munera cara patri?

Matrem crudelis patriam dulcemque sororem

      Deseris unius ducta furore viri.

Sed nescis quantos mox sis subitura dolores,

      Quamque brevem teneat vir tuus iste fidem.

45

En meritum, victi tauri victique draconis,

      En veteris furti gratia quanta manet!

Nempe Creontea ducta te pellice pellit:

      Quid iuvat, heu, natos nunc peperisse duos?

Parcite, formosae, nimium vos credere verbis:

50

      Nam solet haec levitas omnibus esse viris."

Has ego non possum tantas perferre querelas,

      Namque nimis doleo cum mea Xandra dolet.