1. ad Petrum Medicem

Qui dominae varios nuper lusistis amores,

      Quae iocunda mihi, tristia quaeque forent,

Nunc elegi tempus; graviori insurgite plectro,

      Exiguum vestro munere crescat opus.

5

Sunt acris nunc acta viri celebranda; sed illi

      Hoc date, Castalia quas lavat unda, deae.

Namque favet Musis Medices: vos numina, Musae,

      Vestra meo - meruit - conciliate Petro.

Non hic armorum sonitus, non vestra movebunt

10

      Pectora crudeli proelia gesta manu;

Nam neque torquetur validis hastile lacertis,

      Nec celeri cursu fessus anhelat equus,

Non galeae cristas, non exhorrebitis ensis

      Mucronem et dirae tela parata neci;

15

Sed ducis egregii virtus memoranda togati;

      Huius enim cedunt fortia castra togae.

Novimus invicti divinas pectoris artes,

      Tradita cum denis publica cura viris.

Tunc stupuit Cosmus iuvenili in pectore nati

20

      Consilium, quantum vix solet esse seni,

Ingeniumque videns illi per cuncta paternum,

      Maxima sub tacita gaudia mente tulit.

Ah quanta in dubiis patuit prudentia, quantus

      Tunc patriae vigilem sollicitavit amor!

25

Auctor erat pacis: sed quae sine fraude tueri

      Imperium posset, quae sine labe decus.

Sed quoniam excierat, nobis ut bella moverent,

      Improba regnandi saepe cupido duces,

Censuit invicto surgendum pectore contra,

30

      Cum sit turpe gravi frangere corda metu.

Vos hunc insomnes vidistis ducere noctes,

      Collegae, et curis invigilare piis.

Ergo sic casusque graves, sic saeva pericla

      Vitavit monitis Curia nostra suis.

35

Sic patriam Calabro tutam iubet esse tyranno,

      Cum Florentinos ureret hostis agros,

Neve opera solum magnoque ex pectore curis,

      Sed populum multo sublevat acre suum.

Verum quid Medicum non praestat maxima virtus?

40

      Quot bona iam nobis contulit una domus!

Haec Ligurum populos, nobis saevissima regna,

      Sub iuga iam socii compulit ire ducis.

Novit Sfortiades, qui quamvis Caesar in armis

      Viribus et valida mente superbus eat,

45

Hac sine Bebriaci tamen expugnare tyranni

      Sceptra olim comite se potuisse negat.

Aere igitur Medicum, Medicum virtute fideque

      Publica res summo constabilita loco est.

Nam neque qui multus Tuscis exercitus oris,

50

      Insubribus nec qui castra locabat agris,

Censu hunc Syllanus populus nutrisset Etrusco,

      Ni Cosmus Medicas accumulasset opes.

Ergo et pace bonos, quorum et prudentia bello

      Cuncta gerat, Medicum protulit alta domus.

55

Nec tantum iuvit Fabius natusque paterque

      Oppositus Poeno, consul uterque, duci,

Quantum nunc Medices proceres natusque paterque

      Fregerunt lenta cum fera castra mora.