8. descriptio montis Asinarii
ad Laurentium Crescium

Est mons aeternum tribuit cui nomen asellum,

      Quem Tusca octavus signat ab urbe lapis.

Hinc densis tegitur silvis et mollibus umbris,

      Floribus hinc rident prata decora novis.

5

Nec non et varii passim per gramina rivi

      Scabra inter rauco murmure saxa fluunt,

Et purum innumerae circum sua rura volantes

      Effundunt liquido gutture carmen aves.

Verticis at summo reginae Virginis aram

10

      Indigenae prisca relligione colunt;

Namque ibi miranda constructum ex arte sacellum

      Sancta sacerdotum pullaque turba tenet.

Hic nos, dum rapidi ferventia terga Leonis

      Altior et flavas urit Apollo iubas,

15

Laurenti dulcis, saevos ex urbe calores

      Fugimus; hic placido nos fovet aura gelu.

At te cui patriae celebres debentur honores,

      Fas erit urbanae taedia ferre togae,

Sollicitumque piis pectus componere curis,

20

      Civibus unde queas consuluisse tuis.

At me, quem magnis sors adversissima rebus

      Inferiore dedit, saeva, iacere gradu,

Sit satis umbroso viridis sub tegmine quercus

      Ludere Pierio carmina grata choro.

25

Quod si Castalios nequeam libare liquores

      Nec folia ex lauro carpere, Phoebe, tua,

Quis vetet imbellesque capras leporesque fugaces

      Vrgere alipede per iuga summa cane,

Aut pingui incautas volucres innectere visco,

30

      Aut gregis insidias fallere casse, lupos?

Ipsaque iam nantes liventi calce supinum

      Pisciculos nobis flumina parva dabunt,

Nuper et emuncto poscenti villica lacte

      Occurret multa rusticitate decens.

35

O te felicem, quisquis civilia temnens

      Munera, florentis otia ruris amas!

Nulla hic mulorum poterit tibi rumpere somnos

      Turma, nec aerato calce recussa silex,

Nec faber ardenti nocturnum forcipe versans

40

      Ferrum, nec querula stridula plaustra rota.

Et procul hinc aberit (iuvat hoc quoque) nec mihi fastus

      Opponet totiens Xandra superba suos;

Non erit ad surdae cantandum limen amicae:

      Crudelis dominae iurgia nulla feram.

45

Totum praeteriit (sed quae sunt praemia?) lustrum,

      Ex quo, Xandra, tuus me male vexat amor;

Et tamen interea mitis quandoque fuisti,

      Multa sed, heu, minimo tossica melle bibi.

Nunc quoniam penitus nostro adversaris amori

50

      Inque dies minus est iam tibi cura mei,

Concedam: sed tu, ni me Venus impia ridet,

      Flebis adhuc fido verba dedisse viro.