3. Lovatus ad Bellinum
Fontibus irriguam spatiabar forte per urbem,
Que tribus a vicis nomen tenet, ocia passu
Castigans modico, cum celsa in sede theatri
Karoleas acies et gallica gesta boantem
5
Cantorem aspitio; pendet plebecula circum,
Auribus arrectis; illam suus allicit Orpheus.
Ausculto tacitus: Francorum dedita lingue
Carmina barbarico passim deformat hiatu,
Tramite nulla suo, nulli innitentia penso
10
Ad libitum volvens; vulgo tamen illa placebant
Non Linus hic illum, non hic equaret Apollo.
Si sic versificer numquid remearit ab umbris
Ennius? et tociens iterata pingere vita
Audeat Hannibalem et congressum in prelia parvum
15
Scipiadem, rursus preclaros Cherulus actus
Scribet Alexandri? "Nigros purgate vapores
Ocius elleboro, medie nec parcite vene!"
Clamabit medicus; tu quid, pars maxima turbe?
Quod bene, quod pulcre recitet, quod more diserti
20
Consonat, et certant edera precingere crines.
Sentio quod plures, hominum pars maxima, mecum est,
Pars hominum tecum, quod homo prescire laborat;
Mox quota pars tecum? quod tu, Pannutia, certe
Censet idem Baucis; seniorum consule rugas,
25
Vix erit ut possim non crispum cernere nasum.
Sed variamus in hoc, de me michi credere noli;
Perlege cecropie retro vigilata lucerne,
Si quid habent veri Venusini carte magistri,
Si quid Aristotiles, si quid veneranda vetustas:
30
Peccat in extremis electio prava, vel infra
Defectum patitur, vel, dum vult tendere supra,
Errat in excessu: locus est utrobique pericli
Certior; has geminas odit prudentia sedes.
Consolidare parum animi mediumque tenere,
35
Hoc sapientis opus. Sed nos virtutis in umbra
Fallimur: obrepit vitium, quasi simia, vere
Virtutis mentita genas pellexque sororis
Turpe ministerium cognato exercet amictu.
Inflatur gravitas et inanes verberat aures;
40
Obscurat faciem brevitas; enervat Amandon
Levia debilitas vocum et penurie succi.
Cur hoc? nonne vides? Medium perpendere sani
Est capitis. Late patet omnis semita curi,
Vt si quando levi ferienda est meta sagitte,
45
Vna terenda via est, a qua si deviet arcus,
Quod fit mille modis, tenus hac protenditur error,
Quatenus a signo volitans divertit arundo.
Adde quod a recti moderamine sepius ardens
Arbitrium detorquet amor. Nos carmen amamus
50
Vlterius iusto proprium, nobisque benigni,
Nescimus maculas, vel, si fortasse videmus,
Donamus veniam, faciles ignoscere culpe.
Crede michi, se quisque probat, nisi frenet anhelos
Affectus anime rationis firma potestas.
55
Cernis ut audacis timidus det nomina forti,
Audax det timidi; gazarum prodigus egre
Damnat avaricie largum, suspectus avaro
Largus eget cure; quidni? se iudice, dexter
Insipiens samie sectantem dextra figure
60
Horret ut obliquum, declivia leva tenenti
Applicat et simili gaudet natura reperto.
Ergo ubi precipitis decernit opinio vulgi,
Cantor erit noster medius sortitus amici
Iudicis examen, (quid enim censura popelli?)
65
Iudices habet posito dociles discedere puncto.
Tu, memor ycharie metuis sublimia penne,
Et phetontee retinens exempla faville,
Astra fugis; sed non minor inclementia ponto est.
Effuge sic altum, ne sede locatus in ima
70
Cetera legitimos credas loca linquere fines!
Distet ab oppositis spatio laudabilis equo
Actus, amice, tuus. Vitio ne cedis utrique,
Nil agis: excludas duo, ne claudaris in uno.
Si tamen alterutra fuerit tibi parte cadendum,
75
Audendum magis est; pocius me seva trisulci
Fulminis ira necet capaneia bella moventem,
Quam notet exitio turpis fuga; mallet Achilles
Ictus amazonie vitam exalasse securi,
Quam Paridis cecidisse manu; subeunda malorum
80
Sunt que torta minus, timido directior audax.
Fedius est nobis anime pressura pusille,
Quam foret transmagne; semper minus opprimit ultra.
At tibi ne lucem concludet lucis ymago,
Ne medium teneat quem scribis in astra volantem
85
Aut te sit propior circumspice, dumque tenebras
Obicis, obscuro concede crepuscula nocti;
Quod sectanda putat veterum vestigia vatum,
Despicis aut metrica quod cogit lege decentem
Sermonem servire rei, ne, principe verbo,
90
Res mutata cadat? Quod textus metri canori
Ridet, ubi intentum concinna vocabula torquent.
Dic age, num quidam sileat qui penna secutus
Oedipodionii perplexo carmine monstri
Nexuit ambages? num versibus edidit antri
95
Abdita cirrei? num creditus augur etruscus
Est tibi; num mandat foliis responsa Sibilla?
Despice; perpetiar; sedet hec sententia; persto
More meo et longi vitium non corrigo morbi;
Spero tamen, si que portat mea littera, fidus,
100
Qui se pegasee speculo prenoverit unde,
Explicet interpres; satis excusabile nostrum
Forsan crimen erit; nec me hoc peccasse pudebit,
Forsitan et paulum se tollet in aera perdix,
Nostraque nictimene visus oblita minuti,
105
Ascribet nocti tenebras et lumina Phebo.
Cartula nostra tibi mittit, Belline, salutes,
Vt libet hec etiam clausa vel alta putes.