72. hymnus de passione
Quid tibi tandem, scelerate, queris?
Quid petis, fallax homo, quid requiris
Immemor, qua te pietate Christus
Querat ametque?
5
Venit in mundum soboles Tonantis
Et, licet celum regeret supernum,
Ex deo servuus voluit videri
Carnis in umbra.
Tu, cinis putris, fugienda pestis,
10
Alta deposcis, miserande vermis,
Vt parem credas habuisse nullum,
Terra tumescis.
Ille carnalem pius in parentem
Quos decet cunctos referens honores
15
Sabbatum nunquam violavit unum
Semper honestus.
Tu patris iussus fugis atque matris,
Festa peccatis violas nefandis
Et deum, qui te reparavit, horres
20
Demone peior.
Ille ieunans domuit superbum
Spiritum carnis, cibus atque potus
Illius corpus fuit ad regendum: ut
Viveret edit.
25
Tu madens vino Veneri parentas,
Nulla te Bacchi Cererisque possunt
Dona vorantem satiare: ventri
Vivis amicus.
Ille sermones habuit modestos
30
Et docens sedes iter ad beatas,
Quo suos quivis repararet actus,
Ordine dixit.
Tu vel infesta, venenate, lingua
Proximum carpis, superos lacessis,
35
Fabulas crebro referens inanes
Turpia narras.
Ille nullius bona cuncupivit
Et manus odit nimium cruentas,
Pauperem duxit coluitque vitam
40
Pacis amator.
Tu rapis quicquid potes et cruorem
Appetis fratrum, scelus omne parvum,
Dives ut fias, reputas, ubique
Prelia misces.
45
Disce te quanti, miserande, fecit
Ille, qui vinclis voluit teneri,
Vt tibi summam pareret quietem
Ductus ad Annam.
Cesus est illic alapis magister
50
Et redargutus dominus deorum,
Nocte mox tota trahitur per urbem
Discruciandus.
Iudici Caiphe datur audiendus,
In deum testes qui citat malignos,
55
Dicitur victus reus, et Pylato
Mittitur illinc.
Hinc ad Herodem rapitur videndus,
Purpura sumpta redit ad Pylatum
Qui, licet nullum videat reatum,
60
Iudicium fert.
Innocens agnus manet ad tribunal
Quem flagris cesum, ferat ut coronam
Spineam cogunt vicibusque pulsant
Corpus honestum.
65
Conspuunt vultus oculosque fedant.
Astur ut raptam laniat columbam
Membra celestis speciosa regis
Dilaniantur.
Nec movet turbas speculum doloris,
70
Clamitant cuncti crucis esse dignum:
"Solve latronem, crucifige Christum,
Cesaris hostem".
Dum crucem gestans trahitur necandus,
Obviam fertur lachrimosa mater,
75
Que suis tundens manibus pudica
Pectora clamat:
"Nate, quo pergis, periture? Quis te
In modum talem laniavit hostis?
Te, meum pignus, nequeo videre:
80
Respice matrem.
Te meus venter tulit, has papillas
Suxeras quondam, generose fili:
Me tuam spernis refugisque matrem?
Respice que sim.
85
O truces, seve rabidque gentes,
Quo meum fertis genitumque dei?
Nil mali fecit. Sinite, heu, meum me
Tangere natum."
Ille submissus oculis abibat,
90
Ad locum venit crucis, atque nudus
Et duos inter positus latrones
Fertur in altum.
Inde sub ligno sitiens acetum
Felque gustavit. Latus est apertum
95
Lancea: sanguis fluit atque lympha
Matre vidente.
Probra quid dicam referamque multa?
"Se deo fecit genitum, sit ita,"
Clamitant plures, "alios beavit:
100
Se modo salvet."
O Iesu, quantu, genus hoc amasti
Perfidum, quod ne moreretur, ipse
Pergis ad mortem. Moriendo nostra
Morte levas nos.
105
Sic, homo, pro te patitur redemptor:
Tu quasi surdus penitusque cecus
Gratiam pendis nihil esse talem
Crimine plenus.
Corrigas vitam; venit hora tandem.
110
Quid facis tantis miser in tenebris?
Ad deum nunquam redis advocantem?
Corrige mores.
Ipse qui verbum facio miser sum,
Peior et magnas datus in ruinas;
115
Nosco peccatum, scio quid gerendum:
Negligo tempus.
Ni tuum prebes, deus, o favorem,
Gratiam ni das homini perempto,
Perditus labor miser ini gehennam
120
Igne piandus.
Labitur quisquis sine te beari
Queritat. Munus datur hoc ab alto.
Tu vocas quos vis: rogo me vocandis
Adiice servis.
125
Da mihi lumen, videam quid egi,
Da mihi fontem, lachrimis ut altis
Iam mei plorem sceleris reatum
Teque reposcam.
Non parem Paulo veniam requiro,
130
Gratiam Petri neque posco, sed quam
In crucis ligno dederas latroni
Sedulus oro.
Iam deum versi rogitemus omnes,
Qui neci nostram datus ob salutem
135
Semper expectat reditum suorum,
Vt veniam det.
Iam nimis duri fuimus, venite:
Se reum nemo magis esse credat
Quam pius nobis datus est redemptor
140
Ethere ab alto.