26.

Freduccina domus celebris quem fine creavit

      In te deficiens, nam tibi sola soror

In nostros enixa lares quos prole beavit,

      Et sine te noster iam negat ire liber.

5

O michi primevis Antoni congnite cunis,

      Qui pueri et iuvenes crevimus usque simul

Miscuimus totiens iocunda repotia leti

      Parca cibis variis prodiga valde iocis,

Qui parmis resonis audaces lusimus annos,

10

      Ensibus octusis non sine laude duo.

Non pudet etati mores habuisse coequos,

      Turpe senes iuvenis turpe iuventa senes.

Quam michi nullius mictis per verba salutem,

      Scribimus, hem titubas, singula nosse deum?

15

An tua verborum vacuassent orrea sumptus

      Fecissentque meum ditius exilium?

An michi pretendis regnantum scuta timorum

      Et poterat vestram missa necare salus?

Sepe michi veniens multorum hortatio iuvit

20

      Et sine scribentum littera missa nece est.

Nedum quum dominis nunquam dubitabilis esses,

      Si sibi qui fueris noscere rite velint,

Namque velint fas est et fors voluisse necesse est,

      Destituat fautum ne tua dextra latus,

25

Sed velut elatus vestro de pectore fluxi

      Respice non capulo nube tegente vetor.

Qua me quisquis adest veris miscendus amicis

      Spe visit fame non sine forte mee,

Quos inter nequeas si tu reperire tuendo

30

      Nota tibi vocis suscipe verba mee.

Quamquam me taceas patria requetus in ipsa,

      Te forsan celebri commemorabo loco.

Carmina si fuerint meliori facta volucre

      Quam qui cum parerer culmine patris ait.

35

Quam que de tetro facta est tunc demone quando

      Pro nata cereris testis iniquus erat.

Quam qui Troianis mensa sub rupe latenti

      Venturum pandit vaticinata malum,

Quid totiens iuvit lectus nos Lelius atque

40

      Scipio et antiquas concelebrasse fides?

Si nihil in nobis fuerant factura profectus

      Mutua consiliis verba refercta bonis,

Si fuerat blandis tantum colludere rebus

      Alter ab alterius nube fugandus erat,

45

Si fuerat celebris nobis ymineus amandus

      Nenia sollicito diffugienda gradu?

Non sic Pithagoras docuit fecisse sodales,

      A quo cum phicia damon in orbe nitet,

Non est femineus nobis animusque caducus

50

      Vt cupiam multum compatiare mihi,

Corpore non valido gerimus qui pondera satis

      Accipimus, mediis mente favente malis.

Multa quidem terre passi nocumenta valemus,

      Prostravit vires Adria sola meas.

55

Sed putet antiquus sotius mecumque coevus

      Oblitus nostri si videare tacens.

Non aliter nostrum quam si spectare cadaver

      Sit tibi nec verbum dixeris ore pium.

Credo quidem nostri repetas si tempora cernes

60

      Gratia magna tibi pauca pudenda deus.

Tu quoque novisti illius peccata diei

      Prodida que cecidit nostra severa fides.

Hostica non animos risit victoria nostros,

      Que fuit externis clam maleparta viris.

65

Scis homines nostros, scis si malus ipse fuissem,

      Quam facili poteram pernocuisse via.

Sed prius hos cineret iaculatus Iuppiter arctus

      Rictibus aut mandat viscera nostra ciclops,

Quam mea Calyope discordet vita pudice.

70

      Carmina conscribat sanguinolenta manus.

Qualis homo fuerim sotiis queis moribus adas,

      Forte dabit vobis lis mea sumpta decus.

Quis patrie cum sepe malis respublica normis

      In quo pendebat iam modo pressa statum est.

75

Hec pudeat colui dominam quam scisma peremit,

      Longius et nocuit sera relicta fides.

Cuius de pelago elementi sumsimus haustum,

      Nam rationalis quippe Magister eram.

Indignum dignum tanti me fecit honoris,

80

      Non doleo secum concecidisse simul.

Nec quod et ille meus transalpes frater adivit,

      Post denuo rediit non sine Marte ducis,

Nec quod adhuc patrie malesanus bella ministret,

      Hostis agens nostre qua pariuntur aque,

85

Sum dampnandus ego, fas est sua crimina sontes

      Iustificent, proprio quemque iacere thoro.

Infidis feriat regalis mucro propinquos,

      Actum erit exiguo tempore paucus erit.

Sed sua divino similis correptio Iovi

90

      Promeritis novit quemque librare suis.

Singula nascentes fatorum carmina cantant,

      Navigat ille sua navigo nave mea.

Non vetui crimen regi sanctoque Monarce,

      Hoc pluris quondam forte duobus ero.

95

Non es respondes, an sim cernemus uterque,

      Bella duci Gallo cum male sumpta cadent.

Nec mihi pravorum poterunt obstare sigilla

      Que inter quod miror cerea querqus erat.

Que nunquam medio fuerat concussa leone.

100

      Immo deus voluit consociare thoro.

Sed scio quod valeat phlegra mactanda tyrandis,

      Vix nocuit quisquis morte minante nocet.

Aut fraude invisa manus est impressa papiro,

      Non credam nobis te nocuisse socium.

105

Si nocuit quisquis cuperet cum nempe nocere,

      Profuit, ut nobis carta maligna facit.

Hanc posteris forsan mecum revidere repostam

      In risco cuius non tibi clavis abest.

Ille Comes magnus cuius sum urna vetustus

110

      A quo cum divo nunc quoque fratre premor

Credo scit iam nunc complex sua litera vestris

      Vt fuerat sancto credita lecta patri.

Omne suum cor missum me vulnere telum

      Deformi fame perculit ossa sue.

115

Infirmos dicunt oculos candore nivali,

      Qui fingunt formas aspiciendo nigras,

Sic vicium spectare nequit virtute decora,

      Defectus alii ponit inesse suos.

O tantos absentes homini mihi crede favores

120

      Vt tali cuperem laude fugisse polum.

Illic exilio fuerat quicunque bonorum

      Multatus nostro commemoratus adest.

Atheus Solon, spartanus Codrus, et ille

      Vir samius pucer, corpore, mente, sono.

125

O † virtus armata Themistoclis urbe

      Pulsa sua Xersem que sibi vicit herum

Sumpta venena sacro Socrati mandata tirandis

      Sunt illic nostris pene reflecta malis,

Tenditur in latios sermo quibus ardua virtus

130

      Contulit invidiam sepe repulsa malis,

Arpinas Marcus, Nasicaque dictus et alter

      Victor Amilcaride multaque diva cohors.

Et mea Nasonis simularunt fataque fatis,

      O foret et nobis que sibi musa fuit,

135

Ingrati semper populi damnantur ibidem,

      Vulneribus dignis fracta tirandis adest.

Hic modus est verbis, crescunt alterna vicissim,

      Grandia de minimis prosiliisse solent.

Vt pueri tenero ludentes Marte perinde

140

      Materia magnos dant memorare viros,

Sic mea tunc presens fuerat despectio causa,

      Vt referant magni nomina tanta viri.

Plus loquor ac volui, quoniam me dicere tecum

      Vrget amor, nescit quod senuisse meus,

145

Finis adest istis, forsan quid mente putemus,

      Quisve labor nobis nosse benignus aves.

Audivi mentique sedet vidique probavi

      Omnia precipitem sollicitare deam.

Nec quicquam validum furtivi dentibus evi est.

150

      Quod queat † nempe stetisse diu.

Vidi marmoreas statuas, animata metalla,

      A quibus abscessit flamine pulsus honor.

Viventes nutus in quos conflata fuerunt

      Perdere nec deceant qui voluere prius.

155

Paulatim defessa cadunt, moriuntur et era,

      Imo alia ex aliis forma renata viret.

Hic lapis in castris fuerat monstratus honori,

      In cineres niveos solvitur ignis ope.

Es deus in templo quondam veneratus opimo,

160

      Liquitur † villis ymago redit.

Omnia dum loquimur non sunt eademque rapaces,

      Diripiunt furtim tempora nostra dies.

Nature vicibus rapide mutamur avaris,

      Non erimus que nunc corpora cerne sumus.

165

Iam vanet decor ille oculos qui sepe latentes

      Marmoree domine sollecitare quiit.

Lilia nostra rigent placido vacuata vapore

      Iam sumus effrondi spina relicta rosa.

Iam nihilum illius restat quo temporis almi

170

      Mortales alique nos volueredee.

Viximus imberbes barbamque totonsimus atram

      Mistaque iam niveis est superata pilis.

Et placidos vultus octexit larva senilis,

      Redita non ultra rapta iuventa perit.

175

Membra sed infense seseque ferentia prestant

      Cumque animo pridem quid valuere valent,

Sed grave festinat tempus quod flectet utrosque

      Nam centum medicus qui secat annus adest,

O cito quam tetro claudentur membra sepulcro,

180

      Quid restat senibus quam patiendo mori?

Si quid habent terre morsu quoque durius evi,

      Mens est, huius opus longius orbe viget.

Scribo igitur totus tumuler ne morte perentus

      Si qua queant post me signa manere mei.

185

Nescio que tellus vel forsan limpha vetabit

      Ossa mei nulli forte scienda viro.

Carminibus coner monumentum condere nostrum,

      Quavis morte cadens, his tumulatus ero.

Et stabunt queres post me mea carmina certe,

190

      Nescio si stabili sint bene fixa solo

Si manibus ruerint dignori concussa poete

      Perpetiar, pravi mortis in ede querar,

Finis adest, hortare meum vestrumque meumque

      Atque aliquid de me dicite queso duo.

195

Herois hec scripta est Vgonis lictera nostri

      Que Romam spectat, Tibur in arce, mare.

Hac anienis abit meat hac sed Tibridis equor,

      Et plusquam possit nempe videre videt.

Hostibus accinctus se concertantibus iter,

200

      Vix possum domini damna cavere mei.

Planitie Vrsinus quidam monteque Sabellus

      Tristia vicinis et sibi bella gerunt.