19c. funerei carminis tercia pars et ultima incipit
Tali nisa trono, Mediolanensia claustra
Regalesque vias ambit; ploratur ubique,
Fervet ubique dolor, sequitur lacrimosa preitque
Turba frequens et tristis honos. Iam nulla priorum
5
Divitis exequie cultu maiore superbit,
Seu duce seu domino seu regum principe nata
Crevit Romanis regnantibus induperatrix.
Heu dolor, heu quanto bene nupta carenda marito!
Raucida campanis templorum classica pulsis
10
Exululant clamorque virum clangorque dolorum
Tristibus attonitam confundit vocibus urbem.
Omnia colluctant flammis intortaque lino
Cera fluit, sacris defragrat odoribus ignis.
Vox iubet ingenti cetu procedere clerum
15
Et merite orare anime suffragia Christi.
Conveniunt omni Ligurum de parte vocati
Pontifices horumque sacre de more sequele,
Religiosa cohors, fratrumque patrumque caterve
Innumere vexilla ferunt splendencia Christo,
20
Milia quot magne non vidit curia Rome.
Clamitat ad superos devota precatio psalmis
Officioque pio celorum numina clamant
Atque humiles lacrimas et verba sacerrima fundunt.
Exaudisse deos credas: iam leta patescit
25
Ianua celorum; leto ciet angelus ore:
"Surge, ancilla Dei, venias in gaudia! Christus
Te vocat; elapsas et inanes despice mundi
Pompas ac nimium faciles in terga reverti;
Accipe purificum divini flamen odoris
30
Et dignam te iunge Deo; miserare maritum
Sancta tuum et clemens <iam> cominus aspice natos,
Que Christi solio meruisti pulcra sedere".
Credimus et vani non est hec fabula somni:
Vox divina fuit; thalamis excepta Marie
35
Gaudet et in celsis pro nobis blanda precatur.
Protinus, exacto defleti funeris orbe
Et circumlati per amate compita gentis,
Triste refertur onus capulo sublime cadaver;
Traditur ingenti luctu clamata, Iohannis
40
Ecclesie, sacros aditus et ditia cuius
Atria precoluit quondam, dum vita maneret
Et regni casura dies et amabilis etas,
Coniugis et fato egre victura superstes,
Omine marmoreum damnabat lesa colossum.
45
Diis aliter visum, vite qui federe verso
Stamina iam plene subiungunt invida tele
Sepius et grate precidunt fila iuvente.
Ocius instaurant sancte solemnia misse
Officiumque sacrum celebrant; altaria flammis
50
Et ceris adolent, thuris cumulantur acerre.
Omnia confragrant; hymnos et cantica psallunt
Adiciuntque in vota preces animamque Tonanti
Commendant, "miserere" rogant et "parce" precantur:
"Hanc dignare tuo famulam considere regno".
55
Omnibus, ut decuit, sacris de more peractis,
Iamque "vale" dicto, sacrum et venerabile corpus
Effultum gemmis aurique monilibus auctum
Purpureisque thogis, quas Serum neverat olim
Docta manus, multo telas discreverat auro,
60
Milia funduntur cumulata lance Sabei
Thuris et Eoi redolencia balsama mundi
Infusumque sacri nidoris aromate; tandem
Clauditur exciso saxi de rupe sepulcro.
Heu dolor! Egregie quo cessit gratia forme,
65
Quo decor et roseo facies spectata colore,
Et iubar et leto radiantia lumina vultu?
Omnia confregit mors invida, nobile corpus
Abstulit et cese defodit fornice petre.
Siqua tamen nostris liceat promittere Musis
70
Et famam querulo celebrem producere versu,
Vivet et a nullo tenebris damnabitur evo;
Vivet et, astriferi dum machina stabit Olimpi,
Corde sub hoc memori semper pietate feremus;
Qualia non habuit quondam Priameia coniunx
75
Ecuba, Pelley nec mater Olimpia regis
Carmina condemus, meste, lacrimosa, Camene;
Verba pluant, celso scribantur verba sepulcro,
Que legat et presens etas et postera queque,
Perlegat omnis amans; pueri[que] nupteque puelle
80
Et matres et turba virum casteque marite,
Quosque per affectus caros dillexerat et sint
Seu scribe seu quem maiore colebat amore,
Iam lacrimas et verba dabunt atque oscula saxo.