Francesco Luisini carmina, 8

Testo base di riferimento: Maria Rosa Gortani, tesi di laurea Università degli studi di Trieste, 1973-74

Cura dell'edizione digitale: Barbara Zlobec


8. Caroli V victoria de Germanis, elegia

Accessit titulis Germanica laurus Iberis,

      Et victor gelido Caesar ab axe redit,

Audaces populos domuit, belloque repressit,

      Et parva fudit barbara signa manu.

5

Horruit extremus Cimber, quosque alluit omnes

      Oceanus vasto gurgite Theutonicus,

Quique bibunt magni glacialia flumina Rheni

      Et quos vindelicis circuit Aenus aquis.

Aene pater, qua mente Aquilas sensere propinquae

10

      Sarmaticis gentes effera turba iugis?

Et quos victoris metus ultro accedere castris

      Compulit, et tumidas dissoluisse minas?

Quid tantum est ausus furiali turbine Saxon?

      Otia vel superis demere coelitibus?

15

Illi et Aventinae spretus Deus incola rupis,

      Et spreta est sanctis legibus alma fides,

Vltor adest scelerum Caesar Tirynthius alter

      Monstrorum domitor, qui iuga saeva paret.

Ille truces animos debellat, et impia victor

20

      Prosternit crebris agmina fulminibus,

Caerulea glaucum penitus caput abdidit unda

      Danubius refluis territus aequoribus,

Roscida sollicitae liquerunt rura Napaeae

      Et ripas liquidi deseruere Lyci.

25

O quotiens illic olim cum parget Arator

      Ad stivam lentos increpuisse boves,

Inveniet scabros enses, galeasque rigentes,

      Ossaque congestis obruta in aggeribus,

O quotiens pascens vicino rore Menalcas

30

      Herbosi pingues gramine montis oves,

Morte vagis obita noctu terrebitur umbris,

      Et tenuem in triviis sentiet esse larem,

Tum Nymphas, geniumque loci venerabitur insons

      Panaque, et agrestem lacte tepente Palem,

35

Et faciet pecude in sylvis operatus opacis

      Sic ubi muscosis rivulus erret aquis.

Salve cura Deum Caesar, quem maximus orbis

      Terrarum, et vasti non capit unda maris,

Cui populi, terraeque alio sub sole iacentes

40

      Inviaque antiquis Regibus ora patet,

Alter inaccessas Argo quo Tiphys in undas

      Egit, et insolitis carbasa pulsa notis,

Cum polus effulsit tenebrosa in Tartara pressus,

      Et notus lucem condidit orbis apex.

45

Tu vindex Albimque domas, victumque Typhoea

      Ducis, et in superos bella nephanda premis,

Te Rhodani tremuere lacus, te stagna Lemani,

      Te Syrtis rabida Syrtis adusta siti.

Te Geticus fugiens bellantem protinus hostis

50

      Rettulit ad patrias Thracia signa nives.

Illa dies citius nostris eluceat annis

      Quam spolia haec demant ultima fata mihi,

Qua videam domitam victor Propontida Ibero

      Atque actam antiquam sub nova iura Lygon,

55

Bistoniumque illinc praedonem cedere, ubi almi

      Pastoris sancto conditur urna solo,

Expectata isthaec si quando advenerit aetas,

      Reddet felices aurea Rhea dies.