Marco Antonio Flaminio carmina 4, 5

Testo base di riferimento: M. Scorsone, 1993

Cura dell'edizione digitale: Daniela Marrone


5.

Cur subito, fons turbidule, tuus humor abundat?

      Dic age, lucidulam quis tibi turbat aquam?

Ah miser! exstinctae turbat te casus Hyellae:

      Ipse tuis crescis, perdite, de lacrimis.

5

Infelix! non iam tanges rosea illa labella:

      Candida nec liquidis membra lavabis aquis:

Non fessam, atque tuo crepitanti murmure captam,

      Aspicies somnos carpere languidulos;

Dum niveas inter ludit lasciva papillas,

10

      Et simul aureolam ventilat aura comam:

Ac leviter motans myrtos superimpendentes,

      Spargit odoratos flore cadente sinus.

Vt fulvum nitidumque aurum nitidissimus ipse

      Ornat sidereo lumine chrysolithus:

15

Vt laurum decorat croceis hedera alba corymbis,

      Nectens formosis brachia brachiolis;

Sic formosa tuas lymphas decorabat imago,

      Se vitreo quoties viderat illa lacu.

Tunc, o frigidule, blando urebaris amore:

20

      Vos liquidae melius tunc nituistis aquae.

O quoties, dulci cum vos libaverat ore,

      Facta est Hyblaeis dulcior unda favis!

O quoties vestros requievit carmine cursus,

      Cum modulans calamis luderet imparibus!

25

Nunc te, sancta Pales, nunc te, Latonia virgo,

      Nunc referens laudes, Pan Tegeaee, tuas.

Illa canit: tremula respondent voce capellae,

      Saltat et oblitis haedulus uberibus.

At circum volitans pictis avium chorus alis

30

      Discit, et arguto gutture cuncta iterat.

Mirantur Satyri, Nymphae mirantur et ipsae,

      Et Faunus ramis abditus arbuteis.

Ipse etiam vocemque, et formosissima mirans

      Ora, suas in se vertit Amor faculas.

35

Ardet Amor, pulchrisque genis, roseisque labellis

      Incubat, ut myrti floridae avis foliis,

Quae Solem dulci nascentem voce salutat,

      Et patulo rorem lucidulum ore bibit.

Sic Amor ore haurit dulcem dominae halitum hiulco,

40

      Carmina sic avida candidus aure bibit.

Talia populeis Minci cantabat in umbris,

      Dum pascit niveas pulchra Amaryllis oves.

Talia cantabas viridi, Galatea, sub antro,

      Formosi recubans Acidis in gremio.

45

Cantabas: puer impatiens saepe intermixtis

      Mollia rumpebat carmina basiolis.

Ah miser, ah male caute puer! tua gaudia Cyclops

      In nebulas iam iam dissipat aerias.

Ille tuae demens correptus amore puellae,

50

      Ah miserum infando perdidit exitio!

Fleverunt nemora, et fontes, et Oreades altis

      Montibus, et magni candida turba maris:

Ipsa comas Galatea scidit, maestoque ululatu

      Implevit scopulos, caerula Dori, tuos;

55

Optavitque mori subito potuisse, suisque

      Amissis lucem linquere deliciis.

Non illam sociae longo post tempore Nymphae

      Viderunt laetis ferre pedem choreis;

Non thalamo picta palla procedere, cinctam

60

      Candida puniceis tempora coraliis.

Illa vel undisoni pelagi latet abdita fundo,

      Vel repetit furtis litora nota suis.

Hic fletum misera ingeminat, fletu omnia complet,

      Et verti in fluidas tota cupit lacrimas.

65

Hic miserum querulis compellat vocibus Acin:

      Antra sonant Acin, caeruleae Acin aquae.

Tu quoque, fons miserande, tuae post dura puellae

      Fata, tuis numquam pone modum lacrimis.

Quis tibi nunc texet viridanti umbracula myrto?

70

      Quis sepem tremulis texet arundinibus?

Quis sparget niveis onerata canistra hyacinthis,

      Pictaque purpureis serta papaveribus?

Luge igitur miser, et confracta turbidus urna

      Semper cresce novis, fons bone, lacrimulis.

75

Cumque tumens ripa exieris vagus, haud pete florem

      Ridentis calthae, puniceamve rosam,

Sed nigras violas, et caeruleos hyacinthos:

      Ipsa bibat maestam maesta cupressus aquam.

Quod si pulchra puella lavatum huc venerit ulla,

80

      Candida seu Nais, candida sive Dryas,

Dic lacrimans: "Ne me, quaeso, pulcherrima, tange,

      Neve meis corpus commacula lacrimis.

Hae lymphae non sunt lymphae, sed flebilis humor,

      Quem carae dominae mittimus inferias".