Aurelio Casellio carmina, 3

Testo base di riferimento: G. Perino, tesi di laurea Università degli Studi di Padova, 1996-97

Cura dell'edizione digitale: M. Montalto


3. de Luca et Cleopha sociis

Nicopolim pariter Cleophas alterque petebant

      Dum foret a Domini tertia cede dies.

Moeroremque gravem vario sermone levabant,

      Acta recensentes ordine cuncta suo.

5

Nulla revicturi spes dulcis lumina vitae,

      Qui totiens aliis restituisset erat.

Cum subito, in forma peregrini, apparuit ille,

      Addens se comitem dissimulansque Deum.

Caesariem gaudet vili cohibere galero

10

      Et breve palliolum flaccida terga tegit.

Scipio fagineus gressum moderatur euntis

      Fulcibat laevum mantica cincta latus,

Qualis Gallaicas, voti reus, appetit oras

      Vel sacra laureti visere fana parat.

15

Sic itaque expromit, captato tempore, vates

      Divino afflatu quae cecinere pii.

Tantarum, Musae, secreta latentia rerum

      Pandite cum sitis pignora cara Iovis.

Idem unus ternusque hominem formaverat olim

20

      Principio summa pro bonitate Deus,

Excellens animans vacuo ne deesset in orbe

      Qui contempletur fulgida templa poli.

Terra Damascena est testis de pulvere cuius

      Divinae hoc animal composuere manus.

25

Huiusce, e costa detracta, foemina consors

      Editur e geminis ut foret una caro

Ambos, in viridi statuit pater optimus horto,

      Nobilibus plantis consitus hortus erat:

Aurea quem fulvi ditat Gangetis arena

30

      Phoebus et exoriens arva beata facit.

Illic, ante alias longe praestantior omnes,

      Spargebat patulas arbor amoena comas,

Nec minus interea foelicia poma ferebat,

      Per quae mors poterat saeva nocere nihil.

35

Illa dies utinam me fortunata tulisset

      Et colerem sacra pulchra vireta soli,

Non ego supremi sprevissem iussa Tonantis,

      Nec scelus admissum cogeret ire foras,

Quo miseri poenas per secula cuncta nepotes

40

      Cum tota merito posteritate luant.

Tu quoque praeterea non defraudabere dictis,

      Inclyte vir, sint haec qualiacunque meis.

Qui quondam infelix, turbantibus aequora ventis,

      In medio iactus diceris esse freto:

45

Ecce autem, subito absorptum magni incola ponti

      Abdidit immani bellua ventre vorax,

Dein triduo emenso curvati in littoris ora

      Incolumen vasto reddidit ore vomens.

Fugit ut, erectus tergo Delphynis, Arion

50

      Per rapidi fluctus impia fata maris.

Nimirum haec olim magni regnator Olympi

      Atque alia omnipotens plurima signa dedit,

Esset uti quaedam venturae sortis imago,

      Ex qua conciperet mens pia fata Deum.

55

Scilicet e duro crux ardua robore facta est

      Perpetua et nobis hinc fuit orta salus.

Namque ibi mortales quos sumpserat exuit artus,

      Aurea qui nutu temperat astra suo.

Et sacro maculas abstersit sanguine nostras,

60

      Dum miserum rigida de trabe pendet onus.

Ferrea quin etiam cuspis latus hausit apertum

      Admixtus latici prodiit inde cruor,

Quo nova sacratae derivant Orgia gentes,

      Ac maeta antiquae est vana relicta viae.

65

Tertia surgebat roseis Aurora quadrigis,

      Purpureum Phoebo pone gerente iubar:

Cum qui marmorea fuerat sub mole sepultus,

      Tegmine deiecto, protinus exit ovans.

Imperet ut vivis et vitae lumine cassis

70

      Imperium genitor cui sine fine dedit.

Abs te igitur cum nos simus non aere redempti

      Sed pretio puri sanguinis, alme parens,

Fac tua praevaleat clementia qua sine nullus

      Mortalis noxa iure cavere potest.

75

Nec mea respicias male sanae errata iuventae,

      Neque minus quaeso cana senecta gravet.

Cumque mihi demum supremae terminus horae

      Adveniet, quem iam non procul esse reor,

Terreno exutum spolio da scandere coelum

80

      Coelicolasque inter nectare posse frui.

Nectar erit si tu non dedignere videri

      Aspectu ne te subtrahe, Dive, meo.

Sic tua per cunctas clarescat gloria gentes

      Et resonet toto nomen in orbe tuum.