1.

Mensis erat dictus veteri sextilis ab anno

      Nobile ab Augusto qui duce nomen habet,

Quo gravis ardet adhuc flagranti Syrius aestu

      Et Leo Phoebeos sentit adustus equos

5

Quo sitit omnis ager, quo putrida stagna moventur,

      Plurima quo vapido vina sapore fluunt,

Quo mare sollicitum ferventibus aestuat undis

      Membraque letiferis febribus apta iacent,

Quo Canis ipsa furit rabie stimulata feroci,

10

      Perfurit ut foetu tygris abacta suo.

Non isto poterat Phoebeas tempore sortes

      Anxia cum Lycio Delos habere choro;

Nullaque sanabant aegrum medicamina corpus,

      Vanaque languentis vota rogantis erant;

15

Stabat et exhausti sterilis Permessidos unda:

      Nulla gravem poterant ora levare sitim.

Tristia clamabant tundentes pectora Musae

      Quaerebantque suum per iuga nota ducem.

Illum Cyrrhaeo moestum videre sub antro

20

      Et procul eiectae dissona fila lyrae;

Spretus et inculta crinis cervice iacebat

      Binaque subflexis palma supina genis.

Protinus ut tanti quaesita est causa doloris,

      Edidit accenso talia verba sono:

25

"Hiccine de vili sortitus turpia corvo

      Nomina Pegaseas dillaniabit opes?

Num licet infesto sceleratum absumere telo,

      Quo ferus Haemonia concidit anguis humo,

Quo fixi horrendos Siculis Cyclopas in agris,

30

      Cum meus indigno fulmine natus obit?

Quis ferat ut nostro deiectum vertice monstrum

      Faustinae rabido detrahat ore chely,

Quam rigidae quercus montanaque saxa sequntur,

      Qua lea, qua tygris, qua fera cuncta salit,

35

Qua foret Eurydice superas revocata per auras

      Motaque bis Stygii pectora dura Iovis?

Proh tamen hic petulans, superis invisus et imis,

      Tentat inauditam frangere posse lyram.

Sacrilego meritas sumam si sanguine poenas,

40

      Decolor aeterno laus erit ista deo.

Ne tamen haec totum contagio polluat orbem,

      Sentiet offensi quid valet ira dei."

Dixerat. Attonitas gravior subit ira sorores,

      Accensum inflammat fervida turba deum:

45

Ardentem incendunt sic addita ligna caminum,

      Materia rapidae conveniente faci.

Sed dignam stolido poenam nebulone rogarunt,

      Ne sola tam vili caede cruenta forent.

Ipse autem tacito volvit sub pectore Phoebus,

50

      Verteret an coepti pristina dicta sui.

Et tandem invita versa est sententia mente

      (Iurarat Stygii numina nulla lacus)

Atque truces stimulos rabidamque iniecit Erynnim,

      Vt profugus toto stultus in orbe foret.

55

Fixit et ignavo raucam sub gutture vocem;

      Vt nullo crocitans tempore gratus eat.

Cumque pererrasset multas velut Inachis oras,

      Parisia nudus constitit exul humo.

Quilibet est subito querulum miseratus egenum

60

      Et mendicata membra fovebat ope.

Post ubi vecordis nota est dementia bruti,

      Affuit astanti fabula risa choro;

Et fera mordaci cum toxica funderet ore,

      Haec prostrata meo bellua Marte ruit.

65

Hinc adsum interpres Gallis gratissimus oris

      Et populo vates praetereunte color.

Vt liquidum mixtas oleum supereminet undas,

      Sic premit adversos strenua Musa canes

Interea, foelix nostrae tutela Camenae,

70

      Porrigis ingenua munera larga manu,

Qualia Tuschus eques Latio donabat Homero,

      Conderet ut pulsa Troica gesta fame.

Restituit demptas concessa pecunia vires:

      Non bene, cum vacua est, ulla crumena sonat.

75

Tunc hilaris coeco Paean surrexit ab antro

      Et sumptum arguto pectine movit ebur,

Movit ut anguipedum post horrida bella Gigantum,

      Victori recinens carmina grata Iovi.

Inficiata dedit turbae responsa petenti

80

      Et medicae vetitam praestitit artis opem.

Auxit et arenti sublatum fronte liquorem,

      Vt solito cupidus more poeta bibat.

Ipsaque Pieridas veluti foret ulta procaces,

      Gavisa est donis sacra catherva tuis.

85

Nam benefacta movent superas mortalia mentes,

      Nullaque Lethaeas gratia tangit aquas.

Vive igitur longos Cumaei pulveris annos,

      Quo tantum virtus sospite sospes erit.