1. Carmen Petri Bonomi Tergestini in uiolatam Bohemi regis fidem.
Nunc canimus falsi periuria principis: et te,
Qui Stygias Erebique tenes, inuise, paludes,
Consulimus, te in uota deum sine fine ciemus;
Mens tibi uana placet, tibi crimina noxia cordi,
5
Tu stimulas mortale genus, tibi concutit angues
Tisiphone unanimosque armat in proelia fratres.
Da, precor, infaustas, Pluton, ad plectra querelas
Tartareasque accende faces, infunde liquores
Cocyti, recinant maesti mihi carmina manes.
10
Rex uiget Arctoo sub sidere, clarior alter
Quo non ante fuit fidei pietate uel armis:
Nulla uirum flexit rudibus suscepta Bohemis
Vana superstitio, dum plebs sibi rustica sorbet
Sacratos latices, crusta nec conuenit una
15
Christicolis, Romana uolunt qui iura tueri;
Non flexit trepidusque furor iactataque passim
Tela manu, saeuit uario dum Praga tumultu.
Grata diu regi steterant rectumque piumque,
Dum solito fortuna loco, dum nulla fuerunt
20
Premia et Hungariae nondum sibi quaereret arces,
Nec lata duo sceptra manu tenuisse subiret
Dirus amor, mentemque furor stimularet habendi.
At simul inuitum rapuit Proserpina crinem
Pannonio regi, summum nec stare tyrannum
25
Fata diu uoluere, ruit dum perfida ceruix
Diuisique agitant uario discrimine regnum
Hinc proceres, hinc dux Corui de nomine Ianus,
- quid non sacra fames lucri, quid, dira cupido,
Insanas hominum mentes et pectora cogis? -
30
Castra parat subitisque suos Vladislaus armis
Accingit uiolatque fidem sanctosque hymenaeos
Brandeburgensis thalami, sponsalia prima,
Perfidus et gestit uiduo se immergere lecto,
Quippe uocat grandi sponsum mercede Beatrix.
35
Quo ruis infelix, quo te mala fata uolutant?
Otacari meminisse prius decet irrita regis
Arma tui fusasque acies caesumque Bohemum;
Nonne putas memores superos fandi atque nefandi?
Mox tibi iusta dabit Latio qui nomine frater
40
Regna tenet didicitque feras supprimere gentes:
Iusta dabit Caesar, Romani signa uidebis
Imperii, nigras aquilas: tibi Teutona tellus
Vindelicusque furor, tibi Rhaetia castra frequentant
Exitium paritura tuis; tua colla minaces
45
Expectant feruentque graues incude catenae.
Quippe nec una tuum uiolauit foedera turpi
Fraude caput, nec sola suam fert sponsa querelam:
Tu laceras, scelerate, tui pia iura parentis
Et, quibus ille sacro iunxit cum Caesare foedus,
50
Rumpere uincla potes tantumque infringere nodum;
Tu consanguineas saeuus dissoluere leges
Caesaribusque paras solam praeferre duobus
Reginam. Generosa tuis stant nomina factis:
Tu properas scelerare fidem iurataque dextrae
55
Numina, Romano cum te periuria sceptro
Subiciunt cingitque comas diademate Caesar.
Quo ruis infelix, uetitas quid concupis arces?
Infaustas iam uerte acies, pete debita sorti
Regna tuae: sceptra haec alios sibi poscere reges
60
Fata iubent, ueterique memor succumbere iuri
Hungaria Austriacos repetit sine fraude penates.
Sed quid turba rudis nouit, cui crassa residunt
Pectora nec legum didicit pernoscere libros?
Hos Waradinus agit neglecto iure tumultus,
65
Is recitat falsas fingitque in foedera leges
Iusque piumque suis lacerat ambagibus et se,
Qui prius in Latii iurauit nomina regis,
Opponit fallitque deos, sanctas quoque chartas,
Quas Pius aeternae firmauit robore sedis,
70
Primus fallaci properat contemnere lingua.
Hec ueneranda fides, haec sunt praeconia sancti
Praesulis, errantem reuocet qui dogmate turbam.
Heu scelus, o nostri praestans infamia saecli!
Quidquid ubique mali est, quicquid dispergere caedes
75
Orbe ualet medio totasque incendere terras,
Non modicam retinet partem miscetque sacerdos,
Donec inexpletas distendat aere crumenas.
At uos, Pannoniae proceres, quos uana secutos
Consilia infidi traxit fallacia Iani,
80
Pergitis et miseri periurum poscere regem,
Gratia digna manet: mendaci praemia genti
Certa parant superi seruantque in tempore poenas.