2. ad Ioannem Antonium Scholam Franchi pontificis nepotem:
exhortatio ad virtutem

Cur, Schola, radicem perhibent virtutis amaram

Esse, sed illius mira dulcedine plenos

Latius effusa pendere ex arbore fructus?

An, cum sola queat facere et servare beatos,

5

Haec eadem voluit prae se quoque ferre labores?

An vero in culpa est animus, qui, mollis et aeger,

Expertem morbi causatur et improbus ipsam

Virtutem vitio, cogente libidine, miscet?

Nanque capescenda nihil in virtute laboris

10

Vsquam erit, ardenti tibi si generosa voluntas

Affuerit, quae dura valet mollescere, nedum

Suavia complecti studioso pectore possit.

Principiis si forte tibi gravis illa videtur,

Haud ita credideris vere, sed sensibus intus

15

Corruptis aliam tunc apparere, nec illa

Indutam specie, qua debuit esse, videri.

Ac veluti affectis, quanquam sint dulcia gustu

Apposita, ingratus sensus deludit amaror,

Sic quibus ulcus inest animo, quod dira cupido

20

Fecerit, ii nequeunt oppressae mentis acumen

Exerere, ut norint quantum disiuncta labore

Aeternum socia coeat virtute voluptas.

Tu genus hoc hominum, mala ne contagia serpant,

Evitato prius quam duci robore firmo

25

Incipias et adhuc tenerae sunt pectore vires.

Nanque exempla tibi ne sint aliunde petita,

Ipse domi quae imiteris habes, seu ducere vitam

Doctrinae iuvat in studiis, seu rebus agendis

Exercere velis famamque extendere factis.

30

Hinc avus, hinc praesto sit avunculus et tibi calcar

Currenti adiiciant: ille ut suspendat in altum

Egregie mentem nosti, siquando per ignes

Accensam aethereos coelesti lumine replet;

Hic vero ut latis humeris ingentia rerum

35

Pondera sustineat, quotiens est iussus obire

Munera, quae nulli melius mandaverit unquam

Pontificis Summi maiestas, nec quibus alter

Assuetus plura diverso gesserit orbe.

Hi tibi ductores igitur sub lumine tanto

40

Praecipuum callem ostentent, quo pergere tutus

Arboris ad summum atque, acri radice relicta,

Virtutis valeas dulcis contingere fructus!