Nicodemo Folengo elegiarum liber, 3

Testo base di riferimento: C. Cordié, A. Perosa, 1990

Cura dell'edizione digitale: Daniela Marrone


3. ad Carolum Strozzam de usu qui commodius
securiusque habetur cum nuptis quam cum virginibus

Quod nuptae imperium subeo, reprehendis amores,

      Strozza, meos, nec te nil nisi virgo iuvat.

Falleris; extento consortia quaeris amori:

      Seu timor hanc urget, seu linit ora pudor.

5

Difficile est, mihi crede, rudes prece flectere, cum sit

      Virgineus primo decutiendus honor;

Lusibus expertem res dura parare puellam est,

      Nec minor et parto corpore cura frui.

Parce sodalicios monitus contemnere, dum lux

10

      Parva quod et doleas quod ve querare ferat.

Ah quotiens memores figes in pectore versus

      Iamque viri malles fallere posse thorum,

Nocte breves quotiens carpes in limine somnos

      Aut longa sidus spe vigil omne trahes!

15

Et modo militiam facies, modo solus operta

      Tentabis dominae per loca tractus opem;

Mens erit interdum ruere intra tecta ferosque

      Volvere in postes, visque rubore cadet;

Nunc rea ferratis convicia postibus addes,

20

      Oscula nunc palmas iunctus amica feres;

Saepe etiam moti fallet te cardinis aura

      Inque tuos illam reberis ire sinus.

Integra sic te nox rapiet, sic ocia perdes

      Aonidum, sic te distrahet orta dies.

25

Quid, quod et aureolis modo carmina vultibus edes,

      Nunc dabis accenso proximus ista lari?

Et modo crudelem dominam novisse dolebis

      Temporaque impositus prima vovebit amor;

Nunc te promissis falli, nunc pectora visu

30

      Tam fera sub miti vivere posse neges,

Nec satis ante reas fuerit vigilasse perenni

      Nocte fores et ebur concrepuisse diu,

Impetus en iterum saliet flagrantior inque

      Limine duriciem flere iuvabit adhuc.

35

Tandem, ubi sidereos currus cita iunxerit Hora

      Ambrosiaeque fugax pabula linquet equus,

Tristis et ingratae prolapsus in oscula portae

      Sic etiam querula voce parabis iter:

"Ianua vosque feri postes et clatra revolvi

40

      Nescia, iam custos, parcite, vester abit:

Omnia iam trepidae surgunt praeludia lucis

      Tithonique latus moecha relinquit amans,

Iam domus atque omnis sonat undique civis; eundi

      Tempus adest, iam bos flectit aratra piger.

45

Porta, vale, miserosque memor sis promere questus,

      Si lachrymis quaeret cur perarata mades;

Porta, vale, precibusque semel pia redde coronas,

      Fletibus inscriptas quas sibi reddo meis."

Perfruar interea laetusque fovebor amico

50

      Pectore, dum crescet res procul inde viro.

Plurima non solitis aberunt solatia lectis,

      Vota nec imminuent noctis amica sales,

Improba non roseis cessabit lingua labellis,

      Nec nota lascivo dente renata cadet,

55

Non manus in teneros discurrere desinet artus,

      Ora nec optatae subtrahet inguen aquae.

At, mihi nec renuo, sexus quoque futilis arte

      Atque virens aevi est vis superanda prius,

Nupta tamen nunquam multos deludit ephoebos

60

      Nutibus et placida pluribus aure favet:

Non strepitu quocunque fugit, nec sanguine fuso

      Gaudet et ensiferam plus amat ore manum,

Non haec usque ferox, non haec fugitiva nec expers

      Consilii, subitae cum crepuere fores,

65

Non hanc immitis genitor, non frater iniquus

      Arcet et incoeptis sistere cogit anus,

Non ancilla aestu servili accensa soror ve

      Lusibus hanc defert invida trux ve puer,

Non proba custodit genitrix, non anxia tecti

70

      Foemina contigui difficilis ve senex.

Iam iuga, iam dominos liquit, iam libera cunctis

      Imperat inque novo limine prima sedet,

Iam bellis assueta moras non horret amantis,

      Nec pueri flores iussaque blanda fugit,

75

Iam passus et grata viro solatia discens

      Tempora praecipiti scit dare tuta proco,

Iam fidae parens altrici fallere novit,

      Nec rubet affinem dicere siquis adit.

Callida sic longum fruitur nurus igne, nec alvo

80

      Fraternum tumido limen adire pavet,

Sic famam venerata subit secretior in quo

      Fax viret et teneri sentit amoris opus.

Caetera praetereo nunc commoda, mitto Serenae

      Non fictos ignes et muliebre decus:

85

Vos colite intactas, quibus ocia longa supersunt,

      Me lassum foveat margine nupta volo.