2. PRO MARIO OLIVETANO AD PTOLEMAEVM FRATREM

Accusant aliqui Marium Ptolemaee, quod olim

Dum iuvenis Romae florentes degeret annos

Lascivum ediderit laesa gravitate libellum.

Non est officii venerem defendere nostri,

5

Et praebere malis infamem moribus ansam,

Sed magnis insectari odiis capitalibus omne

Quod probitas condemnat opus, quia sancta professus

Dogmata, et incanus Christi Mariaeque sacerdos,

Vivere mente, manu, debet syncerus et ore.

10

Attamen ingenium quoties iuvenile revolvo

Natura in vitium pronum, rude, labile cogor

Indulgere magis, minus excandescere, quando

Forte aliquod scelus ista recens commiserit aetas.

Impatiens etenim fraeni calor ille iuventam

15

Praecipitat, sensusque novos innata voluptas

Alligat affectum spirans in corda potentem.

Impetus hinc oritur, rapidi qui turbinis instar

Imperium mentis, legumque repagula frangit.

Nec fugit haec rabies morumque acerrima pestis

20

Vt nix verna, fugax ut ros, ubi tangitur orto

Sole, sed affixis animo radicibus haeret.

Atque reluctatur valide extirpare volenti,

Vt sapor austerus, gravis, immaturus, acerbas

Qui insequitur fruges, nisi succedente dierum

25

Curriculo, non vi, non arte repellitur ulla.

Vt malus ex agris habitus non tollitur uno

Agricolae sudore, sed est invertere glebas

Saepe opus, et multo feritas vincenda labore,

Sic natura ferox, adolescentumque libido

30

Non subito quamvis totas industria vires

Conferat, inflecti poterit, venientibus annis

Vincitur, et coelo labens domat omnia tempus.

Id licet ex nobis perdiscere, se legat ipsum

Quilibet, et prisci casus interroget aevi.

35

Quis furor Hamonem rapuit, genitore creatum

Fatidico Hamonem? Tanto qui crimine regiam

Est ausus foedare domum, convertere fratres

In furias, et vi raptam incestare sororem?

Quae in Salomone Venus? Quaeve in Samsone Megaera?

40

Quis sanctum David error, cum factus adulter

Atque homicida, tulit, quantis miseri ignibus arsit?

Quid Polemon? Magnusque Plato? Quid gloria gentis

Nostrae Paulus adhuc sparso lanugine mento

Non est ausus? Aper minus impetuosus in hostem

45

Cum fremit, et torva ruit in venabula fronte.

His igitur stimulis quotiens agitata iuventus

Fulgurat, et ratio nebulis abscondita languet,

Et si plectendum scelus est, ne in fraena voluptas

Obstipa cervice iugum contemnere discat,

50

Est tamen humano minus a censore premenda.

At matura aetas et circumspecta senectus

Quo vitiorum aestu febrit minus, improba forsan

Si fuerit, tanto est maiori obnoxia poena.

Indomitae Marius patiens incendia vitae

55

Difficiles quondam salebras incurrit, et arsit

Impatienter, opus flagrans furor expulit illud,

Ethna velut fundo flammas eructat ab alto.

Ludere Aristippum voluit: Cynicumque Epicurum

Corruptus sermone magis quam moribus: at nunc

60

Postquam solstitii gravis ille efferbuit ardor,

Mitius aegrotans pulsoque serenior imbre

Templa Deum, superos colit, inclinatur ad aras

Accusans corda icta manu, res testibus ipsa

Non eget, et totum vivit me iudice Christum.

65

Legimus illius de relligione libellum

Multa fruge gravem, natos ab origine ritus

Subiicientem oculis, per regna externa vagantem.

Per populos omnes, per sacra antiqua Deorum.

Et demum nostras, velut ad tutissima quaedam

70

Littora tranquillosque sinus se sistit ad aras

Vociferans Christum pleno ore, Deumque triformem.

Vt fuit insanos iuvenis sectatus amores,

Sic vir (ut aetatem decet) ad magis alta levavit

Ingenium studia, et tetricas examinat artes,

75

Quas Stoa poeciliis invenit picta figuris.

Et quas ore brevis sensu longissimus amplo

Traxit Aristoteles veterum de indagine patrum.

Quas etiam sacrae concors Academia legi

Protulit, et gravibus sensa haec altissima chartis

80

Concilians linguae decorat splendore Latinae.

Talem igitur ne forte virum petulantia lapsi

Temporis, aut coeci vaesana licentia amoris

Sic premat, ut metuas veteri convivere amico,

Hac ego te cura, teque hoc errore levandum

85

Censui, et innocuae volui subscribere vitae.