11. eulogium in laudem assumptionis
gloriosissimae Virginis Dei matris Mariae

Exultet tellus hodie, letentur et astra,

      Cernere Reginam quae meruere suam!

Christiparae Augusti venerunt Virginis idus;

      Hec est ante omnes lux veneranda dies.

5

Haec est festa dies toto celeberrima caelo,

      Qua Virgo in caelo gemmea serta gerit,

Qua super angelicas est exaltata phalangas,

      Culmine seraphici nobilitata troni,

Quam Deus aeterne sedem praelegerat illi.

10

      Non dum terrarum conditus orbis erat,

Non dum syderei spatium admirabile caeli,

      Non dum telluris fixerat ipse globum;

Hec illi prima sedes ab origine mundi

      A summo fuerat constabilita Deo.

15

Aspiciam nullos tam sacra in luce dolentes,

      Et vultu et puro gaudia corde data.

I procul hinc, veterum lasciva licentia vatum:

      Legitimo ornatur Virgo pudica toro.

Haec niveis pennis, haec est formosa columba

20

      Quae fuit intacta virginitate parens.

Ex hac iustitiae Christus sol unicus ortus

      Et Deus et nostro est corpore factus homo.

Tartareas tenebras, intercedente Maria,

      Liquimus, et caeli iam patuere fores,

25

Quas damnosa patris clauserunt crimina primi;

      Reddidit haec quicquid substulit Eva prius.

Nunc sumus haeredes, nunc summi pignora patris

      Dicimur: hoc nobis omne Maria dedit.

Et merito Gabriel grates sibi congerit omnes,

30

      Quae genitura hominem, quae genitura Deum est,

Verum hominem verumque Deum; sub nomine Christi

      Humani quiditas cum deitate fuit.

Emanuel genuit Virgo, qui virque Deusque:

      Idem unus miris iunctus uterque modis.

35

Ille idem pontum terramque qui fecit et astra,

      Ille idem cedem pertulit atque crucem.

Qui petit Egyptum, fugiens herodia tela,

      Hunc stella reges excoluere duce;

Qui flevit chari mortem miseratus amici,

40

      Eiusdem imperio reddita vita fuit.

Ostupet ingenium miracula credere tanti

      Mysterii, quae sunt lucidiora die.

Hanc celebrate, precor, mortalia pectora, lucem

      Qua vobis caeli fulsit ab axe iubar.

45

Haec, inquam, pulsis vera est aurora tenebris,

      Dirigit ut coecum Cynthia noctis iter.

Haec gracilis virgo est, panchei virgula fumi,

      Semper divinis attenuata sacris;

Delitiae caeli, paradysi floridus hortus,

50

      Fons vitae unde fluit vena perennis aquae.

Cedrus ut in Libano ramos ad sydera tollit

      Vtque venafreis floret oliva iugis,

Vt flondent Hierici biferique rosaria Pesti,

      Vt platanus iuxta flondet Orontis aquas,

55

Sic virgo innumeris caelum virtutibus ornat,

      Longe seraphicis anteferenda tronis.

Quippe parens meruit supremi numinis esse,

      Tanta sibi charitas simplicitasque fuit.

Hanc sacri totiens nobis cecinere prophetae,

60

      Ex qua rex caeli concipiendus erat.

Lilia virginei porrexit signa pudoris

      Virgineus castae nuntius ipse Dei.

Vt superat coeli heroas virtute Maria,

      Sic longe est cunctis sanctior ista dies.

65

Hoc ausim iurare: genus mortale perisset,

      Pro nobis suplex ni pia virgo foret.

Credite, non cessat iustum placare furorem

      Iratumque tenet voce precante Deum,

Ne phoetonteis perdat mortalia flamis,

70

      Ne ve iterum mergat Deucalionis aquis;

Pronaque nequitiae mortalia pectora suplex

      Excusat, tantis illaqueata dolis;

Vberaque ostendit nato, lachrymisque minantem

      Emollit fusis sancta per ora piis.

75

Salve, virgo parens, celi Regina supremi,

      Salve, sublimis gloria prima troni;

Salve, phoebeo lampas rutilantior orbe,

      Salve, stella maris sydereumque iubar;

Alma Dei genitrix, intacto Virgo pudore,

80

      Salve, certa salus presidiumque reis.

Votivis donis sint testes Virginis aedes

      Iam plenae: nulli, Diva, negare potes.

Quare, agite, o cuncti, tantae solemnia lucis

      Certatim offitio concelebrate pio.