Callimaco Esperiente carmina, 35

Reference basis text: F. Sica, 1981

Editing of the digital edition: Barbara Zlobec


35. deploratio Marci Achademici

Que tua tam sevo clauserunt tempora fine

      Sidera vel cuius numinis ira facit

Vt pius ac evi specimen presentis ad umbras

      Turpiter immerita cede coactus eas?

5

Hinc liquet occulti metuenda potentia fati,

      Hinc adamanteus temporis, ordo patet;

Non benefacta tibi celo valuere sinistro,

      Ast aliis dextro non nocuere mala;

Ante diem multo moreris dignissimus evo

10

      Et vivunt dudum qui meruere mori.

Quis putet hec ulla fieri ratione deorum

      Numinibusque aliquid fortius esse neget?

Non licet Eratum superis variare sororum

      Stamen, et eterne flectere legis iter.

15

Non potuit Bacchus scelus hoc avertere Chio

      Ne rea tam iusti sanguinis acta foret!

Non Phebus comitesque novem valuere tueri

      Te, modo Castalio flent tua fata iugo

Mutaque morte tua Cyrre penetralia lugent

20

      Altius et lachrimis sancta redundat aqua.

Heu quid, Marce, tibi misero fuit utile mortem

      Dum fugis a patria cedere sede procul

Inque peregrina mutato nomine terra

      Vivere plebeie conditione domus?

25

Quodque tuis Ponti virtutibus ira pepercit,

      Nec tulit ingenium perdere terra tuum.

Criminibus falsis si ferrea fata volebant

      Prima iuventutis frangere fila tue,

O quam natali melius tellure iaceres

30

      Iunctaque cognatis ossibus ossa forent.

Illic exequias gemine potuere sorores

      Ducere diffusis per sua colla comis

Et, consanguinea pompa comitante, parentes

      Clamassent nomen terque quaterque tuum!

35

Nunc genitrix frustra devota ad littora Chii

      Spectabit dicens: "Terra nephasta mihi!"

Et pater in vacuum distendens brachia celum

      "O, ego non felix - dicet ad astra - parens!"

Indeploratus gelida tu stabis harena,

40

      Nuda nec officium sentiet umbra pium.

At saltem quoniam cognatis fletibus expers

      Debuerat vite meta venire tue,

Iunctus in immerita socius tibi morte fuissem

      Et tua flevissem tu mea fata simul

45

Et quos etatis paritas studiique ligarat

      Vnius integeret cespitis herba duos!

Vel si vincebam numeris tua tempora saltem

      Pollice clausissem lumen utrumque tibi,

Fontanaque tuum purgassem corpus in unda

50

      Reddendum matri purius omnigene.

Non tua Phebea caruissent funera fronde,

      Et premerent curvam mortua colla lyram.

Membraque suppositis iacuissent molliter herbis

      Quas Venus et Bacchus per sua sacra volunt.

55

Et quocumque tibi posuissem cespite bustum,

      "Tam pia - dixissem - "leviter ora premas!"

Quosque tua abscedens mens semper conscia recti

      Edidit extremo murmure versiculos,

Si non marmoreum potuissem ponere saxum

60

      Cottilis exprimeret grandibus urna notis:

"Marcus Achademicus Romane stirpis alumnus

      Hic recubat cineri iunctus, Homere, tuo,

Qui nisi vis primam truncasset iniqua iuventam

      Fulxisset fama proximus ut tumulo".

65

Nunc quia me forsan superi ad peiora reservant,

      Nec licuit corpus composuisse tuum,

Quod miseranda sinit tantum fortuna doloris

      Accipe Callimachi pignora certa tui.

Ipse quidem vivit, sed functis invidet urna

70

      Nec perit ut possit sepius esse miser.