16. ad se ipsum

Qui miseros semper vexari dixit amantes,

      Extitit augurio verior ille Iovis.

Nec Lyciae sortes, Clarii nec Apollinis antrum

      Verius in vates fundere verba queunt.

5

Si quis enim fratris suscepit morte dolorem

      Seu nati doluit funere cruda pater,

Longa dies longos potuit depellere luctus

      Aut potuit sapiens imposuisse modum.

At grave qui vulnus pharetrati sensit Amoris

10

      Et posuit duro colla premenda iugo,

Nil iuvet hunc, vel si longaevi Nestoris annos

      Vel si Cumaeae saecula vatis agat.

Hoc miser experior, cum me nec longior aetas

      Nec valet e morbo Musa levare gravi.

15

Quartus ab undecimo iam tum me ceperat annus,

      Degebam lustris tempora mensa tribus,

Cum nimis, ah, tenerum nec adhuc nil tale timentem

      Improbus abduxit in sua regna deus.

Hinc me durus Amor nodis premit acer aenis,

20

      Nil pudet atque annos sic rapuisse novem.

Hinc mihi perpetuis urit mea pectora curis,

      Vexat et ardenti membra perusta face.

Nunc scio, quid sit Amor; scio, quid sua triste minentur

      Spicula, quae miseros poena nefanda premat,

25

Vt miseros crudelis Amor depascitur artus,

      Vt bibit e misero sanguine dira sitis.

Nunc scio, cur subito discedat corpore sanguis,

      Vt rubor et subito spargitur inde genis.

Nunc scio, quae dominam nova sit mihi causa sequendi,

30

      Hanc tamen, heu, timeo dum reperire gravem,

Vt cupiens animus dilectae membra puellae

      Intrat et ut sedes deserit ante suas.

Et novi, ut flores inter latet anguis, et inter,

      Heu, lateat blandas spina molesta rosas.

35

Nec fugit, heu, miserum, quae mentem, insania vertat,

      Vt ratio furiis tollitur inde malis.

Haec scio, sed nimium tot me didicisse coegit

      Improbus, heu, qui me tam male vexat, Amor.

Quam vellem potius divinae Pallados arti

40

      Aut Phoebi studiis invigilasse piis!

Haec mihi tam saevas potuissent demere curas,

      Forsitan et tantis eripuisse malis.

Fallimur at miseri, divis dum fidimus ullis

      Vanaque credulitas pectora nostra tenet.

45

Nulla Cupidineum possunt vitare furorem

      Numina, nam superis imperat ille deis.

Ille Iovem in plumas ardentem vertere cygni

      Impulit et Ledae concubuisse suae.

Nec sua Mercurium iuvit facundia tantum,

50

      Posset ut e sacro pellere corde faces;

Hunc rapit Almeonis gnatae nova forma furentem,

      Hinc extant gemini, pignora cara, Lares.

Nam modo quid referam Phoebi mala vulnera? quantus

      Vexarit pueri pectora sancta furor?

55

Te primum Daphne miserum Peneia fecit,

      Compulit et currus deseruisse sacros;

Thessala te cupidum tellus placuisse puellae

      Vidit in herbosa pascere valle pecus.

Quin Venus et nati crudelia vulnera sensit,

60

      Cum stupuit vultus, pulcher Adoni, tuos.

Ergo, si divos domitat puer ille supremos,

      Iniicit et superis vincula saevus Amor,

Niteris, heu, frustra, cum sis mortalis, ab aegro,

      Nalde, Cupidineas pellere corde faces.