14. ad Antimachum Mantuanum,
de amoribus Mincii ac de Virgilio

Ducebat choreas Veneris puer inter olores,

      Eridanus placidis qua nemus ambit aquis,

Naides et sociae varia sub veste Napaeae

      Fundebant raris carmina culta modis;

5

Ipse manu rutilam gestabat ab aere sagittam,

      Et levis instabili sub pede pulsat humum,

Quaque movet pennas, tremulae stridere favillae,

      Perque leves frondes sparsilis aura micat.

Eridanus spectat flaventi crine superbus,

10

      Populeo madidum cinctus honore caput,

Mincius et spectat varianti laetus amictu,

      Mincius ausoniae clarus honore tubae,

Spectat arundineo formosus Mela galero,

      Dives et undosis Abdua gurgitibus,

15

Quique amnes socii regem venerantur, et ipsi

      Quique scatent fontes, quaeque palustris aqua.

Ecce autem niveis cygnus se sustulit alis,

      Cygnus olorini duxque, decusque chori,

Deque manu pueri rostro plaudente sagittam

20

      Eripit, et cantu sidera summa petit.

Concepit flammas ferro stridente sagitta,

      Gaudet olor, fraudem ridet et ipse puer,

Inque sinum Minci rutilis delapsa favillis

      Afflavit tenero fulgida amore senem;

25

Hinc in Pasyalen telo flammante reluxit,

      Pasyale vulnus sensit et ipsa suum.

Instauravit Amor choreas, suspirat uterque,

      Cantat olor, cantu consonat omne nemus,

Senserunt flammas ripae, sensere salicta;

30

      Infantem decimo sidere nympha parit.

Excipit hunc, tepidoque sinu complexa, Melisse

      Blanda fovet, blandis conciliatque iocis

Instratum lauri foliis somnoque gravatum,

      Tutanturque et apes labraque melle linunt.

35

Hinc Musae placidis salicum docuere sub umbris,

      Sebethus liquidis qua fluit huber aquis;

Inde, specu exceptus, viridisque in rupe Vesevi

      Pastor agens cecinit: "Tityre, coge pecus,

Huc ades, o Meliboee, caper tibi salvus, et hedi;

40

      Ite domum saturi, nox venit, ite, greges."

Post laetas segetes, quo sidere vertere terram

      Conveniat, baccho qui sit et aptus ager,

Cura boum quae sit, pecori quis cultus habendo

      Et docuit pressis mella liquare favis.

45

Felix arvorum cultu, felicior armis,

      Dum profugum Aeneam, dum canit arma virum,

Illi Vulcanus clipeum, sua Mulciber arma

      Aptat, et in classem corruit omne nemus.

Illi fatorum seriem gentisque togatae

50

      Deiphobe Glauci monstrat et omne genus;

Inde sedens ebore in niveo sebethida ad undam,

      Colligit hetruscas marrubiasque manus:

Agmen agit Lausus, magnique ipse agminis instar,

      Attrituque pedum terra sabina tremit,

55

Et, quotiens raucum gemuit cava buccina, matres

      Presserunt natos pectora ad ipsa suos.

O salve, Italidum gentis decus, in Latium qui

      Aonio ducis vertice Pieridas,

Salve et idumaeas debet cui Mantua palmas,

60

      Cui Phoebus latio vestit honore comam;

Sparge, Charis, roremque tuum syriosque liquores,

      Parthenope, violas, Mantua, funde rosas.

Ipse aram statuens vati venerare Camoenas,

      Antimache, et patriae concine grata tuae,

65

Quae puerum genuit, cuius sub voce locutae

      Pierides nostrum constituere decus.