8. somnium
Nox erat et varias agitabam pectore curas,
Cum tandem oppressit lumina sera quies.
Hic mihi per somnum mista formidine certam
Spem dedit, atque animos sumere iussit Amor.
5
Namque mare ingressus portu prodire videbar,
Quique ratem regeret navita nullus erat.
Littore constiterat iaculis armatus et arcu,
Et pharetra accinctus versicolore puer,
Huius erat facies, qualis cum luteus ora
10
Exerit eoo Delius Oceano.
1a
Nox erat et varias agitantem pectore curas
2a
Serior oppressit me Nicolae quies.
3a
Tum mihi, quae magnos cupio bene vertere divos,
4a
Anxius immisit somnia moesta sopor.
5a
Nam mihi visus eram pictam conscendere navem
6a
Et placidum remis sollicitare salum;
7a
Formosusque puer sublimi in puppe sedebat,
8a
Qui puto divorum sanguinis unus erat.
9a
Huic cum Narcisso phryx cederet alite sacra
10a
Raptus et Alcidae maximus ardor Hylas.
Myrtea cingebant auratos serta capillos,
Nullaque in aligero corpore vestis erat.
Ille ducem mihi se, moderatoremque carinae
Obtulit, et coeptum tendere iussit iter.
15
Tum levis insiliit puppim, clavumque magistra
Arte regens, Zephyris vela ferenda dedit.
Provehitur pelago cita crebrescentibus auris
Pinus et immensum protinus aequor arat.
Ipsa videbantur vario discurrere lusu
20
Agmina Nereidum, quae freta salsa colunt.
Hic Ephyre, Drymo, Cydippe, Arethusa, Gryopis,
Xanthia, Cymodoce, Lysis et Opis erant;
Pone sequebantur Cyrene, Glaucia, Doris,
Lyriope, Cloto, Psychia, Lemothoe.
25
Quas inter vix dum posito Galatea timore
13a
Lumina velatus pharetramque arcumque gerebat,
14a
Ipse regens, Zephyris pandere vela iubet.
15a
Coeruleos fluctus ventis impulsa carina
16a
Findit et immensum protinus aequor arat.
17a
Ipsa videbantur molles agitare choreas
18a
Agmina Nereidum quae freta salsa colunt.
19a
Hic Ephire et Drymo, Xantho, Legea, Licoris,
20a
Cydippe atque Opis, hic Aretusa fuit.
21-025a
Quas inter deflens Atyn Galatea peremptum
Narrabat flammas trux Polypheme tuas.
Nomina sed longum est tot commemorare dearum,
Totque simul nandi connumerare modos.
Pars alterna iacit pulsato brachia ponto,
30
Et vix parte movet posteriore salum;
Pars maris ima subit piscantibus aemula mergis,
Pars nisi quod superest vertice tota latet.
Haec veluti in modum duplicato poplite fertur,
Remigat haec pedibus, dum resupina iacet.
35
At male dissimulans ardorem his mista Deorum
Spumiferas ingens turba secabat aquas.
Hic ego Arionium delphinem ludere vidi,
Tempora cui pietas vivere longa dedit.
Et varii tremulo nabant in marmore pisces,
39a
Et varii nabant vitreo sub gurgite pisces
40
Aegaeum quales Ioniumque ferunt.
40a
Multaque cernere erat quae non Laertius heros
40b
Ante pererratis viderat aequoribus,
40c
Quamvis Dedaliae tetigesset littora Circes
40d
Legissetque tuas, vasta Carybdis aquas.
Hic mihi, quam tutum fragili considere ligno
Ostendere brevi ventus, et unda mora.
Namque ea dum miror, pelago provectus aperto,
Decrescunt montes, littora diffugiunt.
45
Post, ubi conspectu tellus summota recessit,
Hinc Notus, hinc Boreas, Africus inde ruunt.
Vndique convulsum feriunt mare, dumque tuetur
Quisquis suas parteis diripuere solum.
Involvere diem nubes, caecaeque tenebrae
50
Insurgunt et nox ingruit atra mari.
Intonat horrisono coelum, se murmure miscens
Et sua terribilis Iuppiter arma ciet.
Ignea discussis erumpit nubibus aethra,
Deucalioneae praecipitantur aquae.
55
Nunc ferit immenso Neptunus sidera fluctu,
Et nunc diductis terra aperitur aquis.
Tollitur in coelum, summoque in gurgite pandet,
Tartara mox praeceps fertur ad ima ratis.
56a
Imaque nunc lapsis terra dehiscit aquis
57a
Tollitur in coelum navis mox in vada praeceps
58a
Fertur et humentes implet harena foros.
At puer insanis agitari ut fluctibus aequor
60
Terribileisque poli sensit adesse minas,
Evolat et celsae residens in vertice rupis,
Eventum saevi prospicit inde mali.
Deficit auxilio spoliata carina magistri,
59a
At puer ut vastis consurgere fluctibus aequor
60a
Terribilesque poli sentit adesse minas,
61a
Evolat et comitem pariter cum nave relinquit
62a
Saevaque prospiciens in freta rupe sedet.
63a
Deficit auxilio puppis spoliata magistri.
Atque procellosis ingemit icta notis.
65
Dilacerata furens Aquilo fert vela per auras,
Et celer eoos concitat Eurus equos.
Correptamque ratem scopulis illidit acutis,
Lataque per rimas est via facta salo.
Talia cernenti gelidus tremor ossa pererrat,
70
Sollicitant nostrae numina sancta preces.
Ipsum quin etiam, mea qui modo vela regebat
Naufragus imploro, coeruleosque deos.
Nec iam restabat misero spes ulla salutis,
Ante oculos species plurima mortis erat;
75
Cum subito tristeis compescuit Aeolus iras,
Atque reluctanteis traxit in antra notos .
Tum rapidos fratres latebroso carcere clausit,
Et rediit pulsa nocte serena dies.
Ipse tridente suo pelagi rex temperat undas,
80
Lapsus coeruleis per maria alta rotis.
Quem medium vasti comitantur Numina ponti
Humida roranteis implicat alga comas.
Hic puer ad navem levibus redit impiger alis,
Sollicitosque iubet ponere corde metus.
85
Exoptata procul monstrat mihi littora dextra
Atque inquit ridens: Haec tua, Tite, fides?
Exiguam ne adeo spem nostro in numine ponis?
Quid dubitas? Quid nunc vult timor iste tibi?
An paterer, si me fueras duce creditus undis,
90
Dicerer ut mortis causa fuisse tuae?
Ille ego sum, quem tu nosti Deus auctor amoris,
88a
Quid dubitas demens? Quid timor iste tibi?
89a
Haud aequum fuerat me sic patiente perires,
90a
Candida si ventis me duce tela dabas.
91a
Si nescis, ego sum teneri deus auctor amoris,
Qui tibi nunc dominam conciliare paro;
Quae nunc difficilem quamvis se praestet amanti,
Perfer, erit mitis protinus illa tibi.
95
Nec te formosae pigeat servire puellae;
Quid non Alcides ipse in amore tulit?
Praetereo mortale genus, divosque minores;
Perdomui Phoebum magnanimumque Iovem.
Ista tuos volui praedicere somnia casus,
100
Ne curae credas te minus esse mihi.
At tu marmoreis referas pia munera templis
Quae cum siderea matre Cupido tenet.
Haec ait. Interea navis petit anxia portum,
Somniaque excussit nuntia lucis avis.