4.
Quondam Porticus attulit
Obscuros nimium senes,
Qui sensus et imagines
E corporibus extimis
5
Credant mentibus imprimi,
Vt quondam celeri stilo
Mos est aequore paginae
Quae nullas habeat notas
Pressas figere litteras.
10
Sed mens si propriis uigens
Nihil motibus explicat,
Sed tantum patiens iacet
Notis subdita corporum
Cassasque in speculi uicem
15
Rerum reddit imagines,
Vnde haec sic animis uiget
Cernens omnia notio?
Quae uis singula perspicit
Aut quae cognita diuidit?
20
Quae diuisa recolligit
Alternumque legens iter
Nunc summis caput inserit,
Nunc decedit in infima,
Tum sese referens sibi
25
Veris falsa redarguit?
Haec est efficiens magis
Longe causa potentior
Quam quae materiae modo
Impressas patitur notas.
30
Praecedit tamen excitans
Ac uires animi mouens
Viuo in corpore passio
Cum uel lux oculos ferit
Vel uox auribus instrepit.
35
Tum mentis uigor excitus
Quas intus species tenet
Ad motus similes uocans
Notis applicat exteris
Introrsumque reconditis
40
Formis miscet imagines.