Aequor Iasonio pulsatum remige primum,
Quaeque nec hoste fero nec niue, terra, cares,
Ecquod erit tempus quo uos ego Naso relinquam
In minus hostili iussus abesse loco?
5
An mihi barbaria uiuendum semper in ista,
Inque Tomitana condar oportet humo?
Pace tua, si pax ulla est tua, Pontica tellus,
Finitimus rapido quam terit hostis equo,
Pace tua dixisse uelim, tu pessima duro
10
Pars es in exilio, tu mala nostra grauas.
Tu neque uer sentis cinctum florente corona,
Tu neque messorum corpora nuda uides.
Nec tibi pampineas autumnus porrigit uuas:
Cuncta sed immodicum tempora frigus habet.
15
Tu glacie freta uincta uides, et in aequore piscis
Inclusus tecta saepe natauit aqua.
Nec tibi sunt fontes, laticis nisi paene marini,
Qui potus dubium sistat alatne sitim.
Rara, neque haec felix, in apertis eminet aruis
20
Arbor, et in terra est altera forma maris.
Non auis obloquitur, siluis nisi siqua remota
Aequoreas rauco gutture potat aquas.
Tristia per uacuos horrent absinthia campos,
Conueniensque suo messis amara loco.
25
Adde metus, et quod murus pulsatur ab hoste,
Tinctaque mortifera tabe sagitta madet,
Quod procul haec, regio est et ab omni deuia cursu,
Nec pede quo quisquam nec rate tutus eat.
Non igitur mirum, finem quaerentibus horum
30
Altera si nobis usque rogatur humus.
Te magis est mirum non hoc euincere, coniunx,
Inque meis lacrimas posse tenere malis.
Quid facias, quaeris? quaeras hoc scilicet ipsum,
Inuenies, uere si reperire uoles.
35
Velle parum est: cupias, ut re potiaris, oportet,
Et faciat somnos haec tibi cura breues.
Velle reor multos: quis enim mihi tam sit iniquus,
Optet ut exilium pace carere meum?
Pectore te toto cunctisque incumbere neruis
40
Et niti pro me nocte dieque decet.
Vtque iuuent alii, tu debes uincere amicos,
Vxor, et ad partis prima uenire tuas.
Magna tibi imposita est nostris persona libellis:
Coniugis exemplum diceris esse bonae.
45
Hanc caue degeneres. ut sint praeconia nostra
Vera, uide famae quod tuearis opus.
Vt nihil ipse querar, tacito me fama queretur.
Quae debet, fuerit ni tibi cura mei.
Exposuit memet populo Fortuna uidendum,
50
Et plus notitiae, quam fuit ante, dedit.
Notior est factus Capaneus a fulminis ictu:
Notus humo mersis Amphiaraus equis.
Si minus errasset, notus minus esset Vlixes:
Magna Philoctetae uulnere fama suo est.
55
Si locus est aliquis tanta inter nomina paruis,
Nos quoque conspicuos nostra ruina facit.
Nec te nesciri patitur mea pagina, qua non
Inferius Coa Bittide nomen habes.
Quicquid ages igitur, scaena spectabere magna,
60
Et pia non paucis testibus uxor eris.
Crede mihi, quotiens laudaris carmine nostro,
Qui legit has laudes, an mereare rogat.
Vtque fauere reor plures uirtutibus istis,
Sic tua non paucae carpere facta uolent.
65
Quarum tu praesta ne liuor dicere possit
"Haec est pro miseri lenta salute uiri."
Cumque ego deficiam, nec possim ducere currum,
Fac tu sustineas debile sola iugum.
Ad medicum specto uenis fugientibus aeger:
70
Vltima pars animae dum mihi restat, ades;
Quodque ego praestarem, si te magis ipse ualerem,
Id mihi, cum ualeas fortius ipsa, refer.
Exigit hoc socialis amor foedusque maritum:
Moribus hoc, coniunx, exigis ipsa tuis.
75
Hoc domui debes, de qua censeris, ut illam
Non magis officiis quam probitate colas.
Cuncta licet facias, nisi eris laudabilis uxor,
Non poterit credi Marcia culta tibi.
Nec sumus indigni: nec, si uis uera fateri,
80
Debetur meritis gratia nulla meis.
Redditur illa quidem grandi cum faenore nobis,
Nec te, si cupiat, laedere rumor habet.
Sed tamen hoc factis adiunge prioribus unum,
Pro nostris ut sis ambitiosa malis.
85
Vt minus infesta iaceam regione labora,
Clauda nec officii pars erit ulla tui.
Magna peto, sed non tamen inuidiosa roganti:
Vtque ea non teneas, tuta repulsa tua est.
Nec mihi suscense, totiens si carmine nostro,
90
Quod facis, ut facias, teque imitere, rogo.
Fortibus assueuit tubicen prodesse, suoque
Dux bene pugnantis incitat ore uiros.
Nota tua est probitas testataque tempus in omne;
Sit uirtus etiam non probitate minor.
95
Non tibi Amazonia est pro me sumenda securis,
Aut excisa leui pelta gerenda manu.
Numen adorandum est, non ut mihi fiat amicum,
Sed sit ut iratum, quam fuit ante, minus.
Gratia si nulla est, lacrimae tibi gratia fient.
100
Hac potes aut nulla parte mouere deos.
Quae tibi ne desint, bene per mala nostra cauetur:
Meque uiro flendi copia diues adest;
Vtque meae res sunt, omni, puto, tempore flebis.
Has fortuna tibi nostra ministrat opes.
105
Si mea mors redimenda tua, quod abominor, esset
Admeti coniunx, quam sequereris, erat.
Aemula Penelopes fieres, si fraude pudica
Instantis uelles fallere nupta procos.
Si comes exstincti Manes sequerere mariti,
110
Esset dux facti Laodamia tui.
Iphias ante oculos tibi erat ponenda uolenti
Corpus in accensos mittere forte rogos.
Morte nihil opus est, nihil Icariotide tela.
Caesaris est coniunx ore precanda tuo,
115
Quae praestat uirtute sua, ne prisca uetustas
Laude pudicitiae saecula nostra premat:
Quae Veneris formam, mores Iunonis habendo
Sola est caelesti digna reperta toro
Quid trepidas et adire times? Non impia Procne
120
Filiaue Aeetae uoce mouenda tua est,
Nec nurus Aegypti, nec saeua Agamemnonis uxor,
Scyllaque, quae Siculas inguine terret aquas,
Telegoniue parens uertendis nata figuris,
Nexaque nodosas angue Medusa comas,
125
Femina sed princeps, in qua Fortuna uidere
Se probat et caecae crimina falsa tulit:
Qua nihil in terris ad finem solis ab ortu
Clarius excepto Caesare mundus habet.
Eligito tempus captatum saepe rogandi,
130
Exeat aduersa ne tua nauis aqua.
Non semper sacras reddunt oracula sortis,
Ipsaque non omni tempore fana patent.
Cum status urbis erit, qualem nunc auguror esse,
Et nullus populi contrahet ora dolor,
135
Cum domus Augusti, Capitoli more colenda,
Laeta, quod est et sit, plenaque pacis erit,
Tum tibi di faciant adeundi copia fiat,
Profectura aliquid tum tua uerba putes.
Siquid aget maius, differ tua coepta caueque
140
Spem festinando praecipitare meam.
Nec rursus iubeo dum sit uacuissima quaeras:
Corporis ad curam uix uacat illa sui.
Curia cum patribus fuerit stipata uerendis,
Per rerum turbam tu quoque oportet eas.
145
Cum tibi contigerit uultum Iunonis adire,
Fac sis personae, quam tueare, memor.
Nec factum defende meum: mala causa silenda est.
Nil nisi sollicitae sint tua uerba preces.
Tum lacrimis demenda mora est, summissaque terra
150
Ad non mortalis brachia tende pedes.
Tum pete nil aliud, saeuo nisi ab hoste recedam
Hostem Fortunam sit satis esse mihi.
Plura quidem subeunt, sed sunt turbata timore;
Haec quoque uix poteris uoce tremente loqui.
155
Suspicor hoc damno fore non tibi. sentiet illa
Te maiestatem pertimuisse suam.
Nec, tua si fletu scindentur uerba, nocebit:
Interdum lacrimae pondera uocis habent.
Lux etiam coeptis facito bona talibus adsit
160
Horaque conueniens auspiciumque fauens.
Sed prius imposito sanctis altaribus igni
Tura fer ad magnos uinaque pura deos.
E quibus ante omnis Augustum numen adora
Progeniemque piam participemque tori.
165
Sint utinam mites solito tibi more tuasque
Non duris lacrimas uultibus aspiciant.