Perlegis? an coniunx prohibet noua? perlege; non est

      Ista Mycenaea littera facta manu.

Pegasis Oenone, Phrygiis celeberrima siluis,

      Laesa queror de te, si sinis, ipsa meo.

5

Quis deus opposuit nostris sua numina uotis?

      Ne tua permaneam, quod mihi crimen obest?

Leniter, ex merito quidquid patiare, ferendum est;

      Quae uenit indigno poena, dolenda uenit.

Nondum tantus eras, cum te contenta marito

10

      Edita de magni flumine nympha fui.

Qui nunc Priamides (absit reuerentia uero),

      Seruus eras; seruo nubere nympha tuli.

Saepe greges inter requieuimus arbore tecti

      Mixtaque cum foliis praebuit herba torum;

15

Saepe super stramen fenoque iacentibus alto

      Defensa est humili cana pruina casa.

Quis tibi monstrabat saltus uenatibus aptos

      Et tegeret catulos qua fera rupe suos?

Retia saepe comes maculis distenta tetendi,

20

      Saepe citos egi per iuga longa canes.

Incisae seruant a te mea nomina fagi

      Et legor Oenone falce notata tua,

Et quantum trunci, tantum mea nomina crescunt.

      Crescite et in titulos surgite recta meos.

25

Populus est, memini, fluuiali consita riuo,

      Est in qua nostri littera scripta memor;

Popule, uiue, precor, quae consita margine ripae

      Hoc in rugoso cortice carmen habes:

"Cum Paris Oenone poterit spirare relicta,

30

      Ad fontem Xanthi uersa recurret aqua."

Xanthe, retro propera, uersaeque recurrite lymphae.

      Sustinet Oenonen deseruisse Paris.

Illa dies fatum miserae mihi dixit, ab illa

      Pessima mutati coepit amoris hiemps,

35

Qua Venus et Iuno sumptisque decentior armis

      Venit in arbitrium nuda Minerua tuum.

Attoniti micuere sinus, gelidusque cucurrit,

      Vt mihi narrasti, dure, per ossa tremor.

Consului (neque enim modice terrebar) anusque

40

      Longaeuosque senes; constitit esse nefas.

Caesa abies, sectaeque trabes, et classe parata

      Caerula ceratas accipit unda rates.

Flesti discedens; hoc saltem parce negare.

      Praeterito magis est iste pudendus amor.

45

Et flesti et nostros uidisti flentis ocellos;

      Miscuimus lacrimas maestus uterque suas;

Non sic appositis uincitur uitibus ulmus,

      Vt tua sunt collo bracchia nexa meo.

A! quotiens, cum te uento quererere teneri,

50

      Riserunt comites; ille secundus erat.

Oscula dimissae quotiens repetita dedisti;

      Quam uix sustinuit dicere lingua "uale."

Aura leuis rigido pendentia lintea malo

      Suscitat et remis eruta canet aqua.

55

Prosequor infelix oculis abeuntia uela,

      Qua licet, et lacrimis umet harena meis,

Vtque celer uenias, uirides Nereidas oro,

      Scilicet ut uenias in mea damna celer.

Votis ergo meis alii rediture redisti.

60

      Ei mihi! pro dira paelice blanda fui.

Aspicit immensum moles natiua profundum;

      Mons fuit; aequoreis illa resistit aquis.

Hinc ego uela tuae cognoui prima carinae.

      Et mihi per fluctus impetus ire fuit.

65

Dum moror, in summa fulsit mihi purpura prora.

      Pertimui, cultus non erat ille tuus.

Fit propior terrasque cita ratis attigit aura;

      Femineas uidi corde tremente genas.

Non satis id fuerat (quid enim furiosa morabar?);

70

      Haerebat gremio turpis amica tuo.

Tunc uero rupique sinus et pectora planxi

      Et secui madidas ungue rigente genas

Impleuique sacram querulis ululatibus Iden;

      Illuc has lacrimas in mea saxa tuli.

75

Sic Helene doleat desertaque coniuge ploret,

      Quaeque prior nobis intulit, ipsa ferat.

Nunc tibi conueniunt, quae te per aperta sequantur

      Aequora legitimos destituantque uiros.

At cum pauper eras armentaque pastor agebas,

80

      Nulla nisi Oenone pauperis uxor erat.

Non ego miror opes, nec me tua regia tangit

      Nec de tot Priami dicar ut una nurus.

Non tamen ut Priamus nymphae socer esse recuset

      Aut Hecubae fuerim dissimulanda nurus.

85

Dignaque sum et cupio fieri matrona potentis;

      Sunt mihi, quas possint sceptra decere, manus;

Nec me, faginea quod tecum fronde iacebam,

      Despice; purpureo sum magis apta toro.

Denique tutus amor meus est; mihi nulla parantur

90

      Bella nec ultrices aduehit unda rates.

Tyndaris infestis fugitiua reposcitur armis;

      Hac uenit in thalamos dote superba tuos.

Quae si sit Danais reddenda, uel Hectora fratrem,

      Vel cum Deiphobo Polydamanta roga;

95

Quid grauis Antenor, Priamus quid suadeat ipse

      Consule, quis aetas longa magistra fuit.

Turpe rudimentum, patriae praeponere raptam;

      Causa pudenda tua est; iusta uir arma mouet.

Nec tibi, si sapias, fidam promitte Lacaenam,

100

      Quae sit in amplexus tam cito uersa tuos.

Vt minor Atrides temerati foedera lecti

      Clamat et externi laesus amore dolet,

Tu quoque clamabis. nulla reparabilis arte

      Laesa pudicitia est; deperit illa semel.

105

Ardet amore tui. sic et Menelaon amauit;

      Nunc iacet in uiduo credulus ille toro.

Felix Andromache, certo bene nupta marito!

      Vxor ad exemplum fratris habenda fui;

Tu leuior foliis, tum cum sine pondere suci

110

      Mobilibus uentis arida facta uolant;

Et minus est in te quam summa pondus arista,

      Quae leuis assiduis solibus usta riget.

Hoc tua (nam recolo) quondam germana canebat,

      Sic mihi diffusis uaticinata comis:

115

"Quid facis, Oenone? quid harenae semina mandas?

      Non profecturis litora bubus aras.

Graia iuuenca uenit, quae te patriamque domumque

      Perdat. Io! prohibe. Graia iuuenca uenit.

Dum licet, obscenam ponto demergite puppim.

120

      Heu! quantum Phrygii sanguinis illa uehit."

Dixerat; in cursu famulae rapuere furentem,

      At mihi flauentes diriguere comae.

A! nimium miserae uates mihi uera fuisti:

      Possidet, en, saltus Graia iuuenca meos.

125

Sit facie quamuis insignis, adultera certe est.

      Deseruit socios hospite capta deos.

Illam de patria Theseus (nisi nomine fallor)

      Nescio quis Theseus abstulit ante sua.

A iuuene et cupido credatur reddita uirgo?

130

      Vnde hoc compererim tam bene, quaeris? amo.

Vim licet appelles et culpam nomine ueles;

      Quae totiens rapta est, praebuit ipsa rapi.

At manet Oenone fallenti casta marito;

      Et poteras falli legibus ipse tuis.

135

Me Satyri celeres (siluis ego tecta latebam)

      Quaesierunt rapido, turba proterua, pede

Cornigerumque caput pinu praecinctus acuta

      Faunus in immensis, qua tumet Ida, iugis.

Me fide conspicuus Troiae munitor amauit;

140

      Ille meae spolium uirginitatis habet,

Id quoque luctando; rupi tamen ungue capillos,

      Oraque sunt digitis aspera facta meis.

Nec pretium stupri gemmas aurumque poposci;

      Turpiter ingenuum munera corpus emunt.

145

Ipse, ratus dignam, medicas mihi tradidit artes

      Admisitque meas ad sua dona manus.

Quaecumque herba potens ad opem radixque medendo

      Vtilis in toto nascitur orbe, mea est.

Me miseram, quod amor non est medicabilis herbis.

150

      Deficior prudens artis ab arte mea.

Ipse repertor opis uaccas pauisse Pheraeas

      Fertur, et e nostro saucius igne fuit.

Quod nec graminibus tellus fecunda creandis

      Nec deus, auxilium tu mihi ferre potes.

155

Et potes, et merui. dignae miserere puellae.

      Non ego cum Danais arma cruenta fero;

Sed tua sum tecumque fui puerilibus annis,

      Et tua, quod superest temporis, esse precor.