Hunc cecinere diem Parcae fatalia nentes
Stamina, non ulli dissoluenda deo;
Hunc fore, Aquitanas posset qui fundere gentes,
Quem tremeret forti milite uictus Atax.
5
Euenere: nouos pubes Romana triumphos
Vidit et euinctos bracchia capta duces:
At te uictrices laurus, Messalla, gerentem
Portabit niueis currus eburnus equis.
Non sine me est tibi partus honos: Tarbella Pyrene
10
Testis et Oceani litora Santonici,
Testis Atur Rhodanusque celer magnusque Garunna,
Carnuti et flaui caerula lympha Liger.
An te, Cydne, canam, tractis qui leniter undis
Caeruleus placidis per uada serpis aquis,
15
Quantus et aethereo contingens uertice nubes
Frigidus intonsos Taurus alat Cilicas?
Quid? referam, ut uolitet crebras intacta per urbes
Alba Palaestino sancta columba Syro,
Vtque maris uastum prospectet turribus aequor
20
Prima ratem uentis credere docta Tyros,
Qualis et, arentes cum findit Sirius agros,
Fertilis aestiua Nilus abundet aqua?
Nile pater, quanam possum te dicere causa
Aut quibus in terris occuluisse caput?
25
Te propter nullos tellus tua postulat imbres,
Arida nec Pluuio supplicat herba Ioui.
Te canit atque suum pubes miratur Osirim
Barbara, Memphiten plangere docta bouem.
Primus aratra manu sollerti fecit Osiris
30
Et teneram ferro sollicitauit humum,
Primus inexpertae commisit semina terrae
Pomaque non notis legit ab arboribus.
Hic docuit teneram palis adiungere uitem,
Hic uiridem dura caedere falce comam:
35
Illi iucundos primum matura sapores
Expressa incultis uua dedit pedibus.
Ille liquor docuit uoces inflectere cantu,
Mouit et ad certos nescia membra modos,
Bacchus et agricolae magno confecta labore
40
Pectora tristitiae dissoluenda dedit.
Bacchus et afflictis requiem mortalibus affert,
Crura licet dura compede pulsa sonent.
Non tibi sunt tristes curae nec luctus, Osiri,
Sed chorus et cantus et leuis aptus amor,
45
Sed uarii flores et frons redimita corymbis,
Fusa sed ad teneros lutea palla pedes
Et Tyriae uestes et dulcis tibia cantu
Et leuis occultis conscia cista sacris.
Huc ades et Genium ludo centumque choreis
50
Concelebra et multo tempora funde mero:
Illius et nitido stillent unguenta capillo,
Et capite et collo mollia serta gerat.
Sic uenias hodierne: tibi dem turis honores,
Liba et Mopsopio dulcia melle feram.
55
At tibi succrescat proles, quae facta parentis
Augeat et circa stet ueneranda senem.
Nec taceat monumenta uiae, quem Tuscula tellus
Candidaque antiquo detinet Alba Lare.
Namque opibus congesta tuis hic glarea dura
60
Sternitur, hic apta iungitur arte silex.
Te canet agricola, a magna cum uenerit urbe
Serus inoffensum rettuleritque pedem.
At tu, Natalis multos celebrande per annos,
Candidior semper candidiorque ueni.