Propertius elegiae 3, 11

Altre sezioni


Quid mirare, meam si uersat femina uitam

      Et trahit addictum sub sua iura uirum,

Criminaque ignaui capitis mihi turpia fingis,

      Quod nequeam fracto rumpere uincla iugo?

5

Venturam melius praesagit nauita mortem,

      Vulneribus didicit miles habere metum.

Ista ego praeterita iactaui uerba iuuenta:

      Tu nunc exemplo disce timere meo.

Colchis flagrantis adamantina sub iuga tauros

10

      Egit et armigera proelia seuit humo,

Custodisque feros clausit serpentis hiatus,

      Iret ut Aesonias aurea lana domos.

Ausa ferox ab equo quondam oppugnare sagittis

      Maeotis Danaum Penthesilea ratis;

15

Aurea cui postquam nudauit cassida frontem,

      Vicit uictorem candida forma uirum.

Omphale in tantum formae processit honorem,

      Lydia Gygaeo tincta puella lacu,

Vt, qui pacato statuisset in orbe columnas,

20

      Tam dura traheret mollia pensa manu.

Persarum statuit Babylona Semiramis urbem,

      Vt solidum cocto tolleret aggere opus,

Et duo in aduersum mitti per moenia currus

      Nec possent tacto stringere ab axe latus;

25

Duxit et Euphraten medium, quam condidit, arcis,

      Iussit et imperio subdere Bactra caput.

Nam quid ego heroas, quid raptem in crimina diuos?

      Iuppiter infamat seque suamque domum.

Quid, modo quae nostris opprobria nexerit armis,

30

      Et (famulos inter femina trita suos!)

Coniugis obsceni pretium Romana poposcit

      Moenia et addictos in sua regna patres.

Noxia Alexandria, dolis aptissima tellus,

      Et totiens nostro Memphi cruenta malo,

35

Tres ubi Pompeio detraxit harena triumphos!

      Tollet nulla dies hanc tibi, Roma, notam.

Issent Phlegraeo melius tibi funera campo,

      Vel tua si socero colla daturus eras.

Scilicet incesti meretrix regina Canopi,

40

      Vna Philippeo sanguine adusta nota,

Ausa Ioui nostro latrantem opponere Anubim,

      Et Tiberim Nili cogere ferre minas,

Romanamque tubam crepitanti pellere sistro,

      Baridos et contis rostra Liburna sequi,

45

Foedaque Tarpeio conopia tendere saxo,

      Iura dare et statuas inter et arma Mari!

Quid nunc Tarquinii fractas iuuat esse securis,

      Nomine quem simili uita superba notat,

Si mulier patienda fuit? cape, Roma, triumphum

50

      Et longum Augusto salua precare diem!

Fugisti tamen in timidi uaga flumina Nili:

      Accepere tuae Romula uincla manus.

Bracchia spectaui sacris admorsa colubris

      Et trahere occultum membra soporis iter.

55

"Non hoc, Roma, fui tanto tibi ciue uerenda!"

      Dixerat assiduo lingua sepulta mero.

Septem urbs alta iugis, toto quae praesidet orbi,

      Femineo timuit territa Marte minas.

Nunc ubi Scipiadae classes, ubi signa Camilli,

60

      Aut modo Pompeia, Bospore, capta manu?

Hannibalis spolia et uicti monumenta Syphacis

      Et Pyrrhi ad nostros gloria fracta pedes?

Curtius expletis statuit monumenta lacunis,

      At Decius misso proelia rupit equo,

65

Coclitis abscissos testatur semita pontis,

      Est cui cognomen coruus habere dedit:

Haec di condiderant, haec di quoque moenia seruant:

      Vix timeat saluo Caesare Roma Iouem.

Leucadius uersas acies memorabit Apollo:

70

      Tantum operis belli sustulit una dies.

At tu, siue petes portus seu, nauita, linques,

      Caesaris in toto sis memor Ionio.