Lucius Pomponius Atellanarum fragmenta


quod ille dicit, cum datatim in lecto tecum lusi

 

Qui postquam tibi appareo atque aeditumor in templo tuo,

Nec mortalis nec mortalium ullum in terra miseriust.

 

Ne quis miretur, cum tam clare tonuerit,

5

Vt, si quis dormitaret, expergisceret.

 

Aleo <non> ludam sane, <ne> meae male olant manus.

 

At ego rusticatim tangam, <nam> urbanatim nescio.

 

Id credo metuis ne <tibi> inuidiae siet,

Cum nemo qui a te recipiat reperibitur.

 

9a

Tum prae se portant ascendibilem semitam,

9b

Quam scalam uocitant.

 

10

bucco, puriter

Fac ut rem tractes. - Laui iamdudum manus.

 

Atque auscultare disce, si nescis loqui.

 

Exilui de nocte ad molam fullonis festinatim

 

14-15

Neque enim ego sum Memmi neque Cassi neque Munati Ebriae

 

postquam conueni omnis conuiuas meas

 

15

Metuo illum: iocari nescit, ludit nimium insaniter.

 

Occidit taurum toruiter, me amore sauciauit.

 

19-20

Si praegnans non es, paribis numquam.

 

immo mane!

Non esuribis diutius. - Qua re? - Rogas?

 

Clandestino tacitus taxim perspectaui per cauum.

 

20

saepe adnuit,

Inuenibit saepe.

 

Pergis properatim

 

26a

Ieientare nulla inuitat

 

Dantor publicitus Dossenno et fullonibus

Cibaria.

 

25

Clipeum in medio fixum est.

 

noli, quaeso, irascere:

More fit, moriri suam <uir> quisque ut uxorem uelit.

 

Si quid expalpare possim ab illo .....

 

Vos istic manete: eliminabo extra aedis coniugem.

 

30

Vix nunc quod edim inuenio: quid nam fiet, si quam duxero?

 

bene euenat! -

Ita fiat: et tibi bene sit, qui recte ominas.

 

balnea

Forus macellus fana portus porticus

 

35

non multi, sed temeti plurimi

 

Et ubi insilui in coculeatum eculeum, ibi tolutim tortor.

 

Quom palumbem ex ore tollit unum .....

 

41a

Vinum panemque, omnem ceterum aliam praeberem penum.

 

Scio pol te illam amare efflictim .......

 

Possum exorare te ut recedas a me paulisper modo? -

40

Quantisper sat habes?

 

Longe ab urbe uilicari, quo erus rarenter uenit,

<Id> non uilicari, sed dominari est mea sententia.

 

Praesente amicis inter cenam d. o.

 

Quin ergo, quando conuenit, conplectite? -

45

Mi frater, salueto! - O soror, salue, mea!

 

Facite ut ignis feruat, ligna insipite, far concidite.

 

Mars, tibi facturum uoueo, si umquam redierit,

Bidenti uerre.

 

Ita uelim facias: iam pridem uolo lauatrinam laui.

 

50

Heus aptate, pueri, munde atque ampliter conuiuium!

 

Decimus mensis est, cum factum est. ita fit, ita semper solet:

Decumo mense demum turgens uerminatur, parturit.

 

Vocem deducas oportet, ut uideantur mulieris

Verba. - Iube modo adferatur munus, uocem reddam ego

55

Tenuem et tinnulam ............

Etiam nunc uocem deducam?

 

oro te, uaso, per lactes tuas

 

Caseum molle

 

Quid futurum est, si pol hanc ego discere artem attenderim?

 

60

Conforisti me, Diomedes.

 

Sero est: si sexta tibi placet, uenibo ....

 

Iam ego inibi adero: dum ego reuortor, age, anus, accinge ad molas.

 

<A> perii! non puellula est. numquid <nam> abscondidisti

Inter nates?

 

65

Incepi contui: conspicio coleatam cuspidem.

 

Quin bono animo es? uideo erepsti primiter de pannibus.

 

nam cibaria

Vicem duorum me comesse condecet

Solum.

 

73

Cum contubernale pugnaui, quia meam cenam ...

 

Simile est, quasi cum in caelo fulgit propter lunam lucifer.

 

75

Praeteriens uidit Dossennum in ludo reuerecunditer

Non docentem condiscipulum, uerum scalpentem natis.

 

Dies hic sextust cum nihil egi, die quarte emoriar fame.

 

animos Venus ueget uoluptatibus.

 

Miseret me eorum, qui sine frustis uentrem frustrarunt suum.

 

80

cenam quaeritat:

Si eum nemo uocat, reuortit maestus ad maenam miser.

 

Dolasti uxorem. - Nunc ea propter me cupis

Concidere? - Etiam rhetorissas?

 

Ego illam non amplectar? ego non sauiem?

 

85

Si calendis <domi> conuiuant, idibus cenant foris.

 

Farinam insipui concussi condepsui.

 

sed meus

Frater maior, postquam uidit me ui deiectum domo,

Nupsit posterius dotatae uetulae uaricosae uafrae.

 

90

Sarculum hinc illo profectus illim rediisti rutrum.

 

Dixi ego illud futurum: in prima ualua est, uix haeret miser. -

Euannetur et mea socius opera ut fiat fecero.

 

Quid? dedi nebuloni, quem pertisumst <esse> pauperem

 

paenulam in caput

95

Induce, ne te noscat.

 

Mulier ubi conspexit tam mirifice tutulatam truam

 

Neque interim cacandi causa umquam incoxaui nate.

 

Nunc roges quid fiat: restis utilis est, uelet gulam.

 

Nescio quis molam quasi asinus urget uxorem tuam,

100

Ita opertis oculis simitu manducatur ac molit.

 

domus haec feruit flagiti.

 

Volo scire ex te, cur urbanas res desubito deseris.

 

Nunc quando uoluisti facere, fac uoluptati sies

Ibus.

 

105

Populis uoluntas haec enim et uulgo datast:

Refragant primo, suffragabunt post, scio.

 

Non erat qui corpus tremulum famula tutaret toga.

 

Mirum facies, fatue, si stud nimium mirabis diu.

 

Ergo, mi Dossenne, cum istaec memore meministi, indica,

110

Qui illud aurum abstulerit. - Non didici ariolari gratiis.

 

Pappus hicin medicus habitat, senica non sescunciae?

 

Magnus manduco camellus ... cantherius

 

Ipsus cum uno seruo senex intestato proficiscitur.

 

Asside, si qua uentura est alia strena strenuae.

 

115

Quae tuleram mecum milia decem uictoriata,

In Graecia mercede ilico curaui ut occuparem.

 

Nummos certos dicas. - Dico quinquaginta milia.

 

Mirum ni haec Marsa est, in colubras callet cantiunculam.

 

Quid habes in surpiculis, calue? - Omne piscati genus.

 

120

Nescio quid: non est hoc merum, quod hic plorat ....

 

Quid hoc est tumulti?

 

Decipit uicinos: quod molendum conduxit, comest.

 

Nam plus quaesti facerem, quam quadrinas si haberem molas.

 

<Flet>, fit desubito hilarus; tristis saltat; ridens ringitur.

 

125

nisi nunc aliquis subito obuiam occurrit mihi,

Qui oquiniscat, quo conpingam terminum in tutum locum

 

rustici

Edunt libenter tristis atros intubos.

 

Sciunt hoc omnes, quantum est qui cossim cacant.

 

130

Decedo cacatum: <num qu>ae praestu<st hic> ueprecula?

 

Sed me exercet senica nequam, neque illo quid faciam scio.

 

Vis facere ut nouerca uetulum derepente deserat?

 

Ad Veneris profectust mane uetulus, uotum ut solueret.

Ibi nunc operatur.

 

135

calue, adportas nuntium

Nobis disparem diuisum: huic seni senium et metum

 

At te di omnes cum consilio, calue, mactassint malo!

 

Si sciam quid uelis, quasi serui comici conmictilis

 

Tergum uarium ....... linguam uafram

 

140

Age modo: stic garri. particulones producam tibi.

 

Quot laetitias insperatas modo mi inrepsere in sinum!

 

Ego dedita opera te, pater, solum foras

Seduxi, ut ne quis esset testis tertius

Praeter nos, tibi cum tunderem labeas lubens.

 

145

ut si quis est

145a

Amici, gaudet si cui quid boni

Euenit, cuii amicus est germanitus.

 

pater adest. - Negato esse hic me. ego operibo caput.

 

Vt nullum ciuem pedicaui per dolum,

Nisi ipsius orans ultro qui oquinisceret.

 

150

Si ualebit, puls in buccam betet: sic dixin schema?

 

Ego quod comedim quaero, his quaerunt quod cacent: contrariumst.

 

Ego rumorem parui facio, dum sit rumen qui impleam.

 

Continuo ad te centuriatim current qui panem petent.

 

quae peditibus nubere

155

Poterant, equites sperant spurcae.

 

Quis hic est? quam obrem hic prostat? rictum et labeas cum considero -

 

Iamne abierunt? iam non tundunt? iamne ego in tuto satis?

Nunqui hic restitat, qui nondum labeas lirarit mihi?

 

O hominem beatum, quo illae peruenibunt diuitiae!

 

160

Venit nos rogatum, quando nostrae essent Seplasiae

 

Quid nunc uis fieri? - Verrem sume dapsile ac dilucide

 

Alter amat potat prodigit, patrem suppilat semper.

 

Cuiusuis leporis Liber diademam dedit.

 

Blanda fallax superba inpotens

165

Discordis

 

Non frustilatim nec minutatim dari

 

Pol magis curabo, ubi cognorint, omnes una adsentiant.

 

167a

Incolume illo

 

<Is> quidem apud forum praesente testibus mihi uendidit.

 

Lapatium nullum utebatur, lardum lurchabat lubens.

 

170

simul intro ueni, accessi ad patrem, prendi manum:

In terram, ut cubabat, nudam ad eum ut conquexi, interim

Mulieres conspiciunt.

 

a peribo, non possum pati:

Porcus est, quem amare coepi, pinguis, non pulcher puer.

 

175

Sed qui utrosque error uos agitat, expedibo ...

 

Verum illi ualent, qui <ui> luctantur cum leonibus:

Eis tete obiectes frustatim passerinum prandium?

 

Iam istam caluam conminuissem colafis testatim tibi.

 

nolo parciter. -

180

Tamquam frater mihi sis, medium abdomen tecum diuidam.

 

poema placuit populatim omnibus.

 

quo pacto caream tam pulchra penu?

 

negas

Nuptam quaquam

 

187-188

Cum interim neque malis molui neque palatis pinsui.

 

185

interim

Dum contemplor orcam ... taxillos perdidi.

 

Nisi nos pauci retineamus gloriam antiquam Atticam.

 

Quidam adeo in latebras fugerunt, ut putent in turbido

Esse quidquid est in luce.

 

190

Dicteria

 

Murcidus