Vere nouo florebat humus, satus aethere sudo
Imbre maritatum uegetabat spiritus orbem.
Ipsa quoque aetherea deducta propagine flamma
Visceribus suffusa cauis noua germina largo
5
Vrgebat gremio reparans elementa calore.
Latonae geminum numen, Cythereius ignis,
Iuppiter ipse parens et Maiae mobile pignus
Temperie unanimi, secluso frigore tristi
Saturni ueteris, mundi per aperta nitebant:
10
Cum Venus Idaliis comitata sororibus exit,
Thessalicos uisura Lares, ubi florida Tempe
Perpetuis faciles conseruant cultibus hortos.
It Natura comes lactenti feta papilla,
Vnde uenit uitale decus; prope Gratia blando
15
Intuitu inuergit florem nascentibus herbis.
Ante deam tenui decurrit ueste Voluptas,
Ostentans reuocansque nitentia membra tegendo,
Purpureas croceo suras euincta cothurno,
Speque sua maior nullaque imitanda figura.
20
Blanda manu implexam tenet hanc ducitque canendo
Aethereas Siren iterabile carmen ad auras.
Ad iuga blanda sedet niueas moderata columbas,
Non satianda bonis, diuae soror alma. Cupido
Aliger obsequio stipat puer; agmen Amorum
25
Claudit agens choreas pictis exercitus armis.
Arrident late toto reuolantia mundo
Sidera, blanditu dominam uenerata sereno.
Ipsa leui residens curru, mitissima diuum,
Ventilat afflatu caelum Zephyrisque remissis
30
Mulcet agros lenique astris adremigat aura.
Protinus ut liquidum Phoebi iubar ore recussit
Progressamque deam docuere elementa fauendo,
Lydia qui cedente reliquerat arua sorore,
Obuia pampineis Liber rapit agmina thyrsis.
35
Ditia Pactoli superat Peneius amnis
Munera, clarus aquis nitidum stagnantibus aurum.
Exsultant Dryadum faciles deliria Fauni
Et Satyri, sub utroque deo promptissima pubes.
Corniger hos stimulis implet puer, aethera clangor
40
Verberat et crotalis responsant tympana pulsu.
Ecce pater pando recubans Silenus asello,
Cui lacer a summo pendebat cantharus armo
(Vina per os hirtaeque fluunt compendia barbae),
E numero comitum Veneris uestigat et olim
45
Captus amore petit festino Chlorida uoto.
Nympha retro cedens dum spes alit inque furentem
Blanda micans oculis refugit pede, libera lusu
Turba fauet totoque fremit petulantia coetu.
Hic subito uolitans sparsas rumore per umbras
50
Fama mouet mentes incertaque murmura portat.
Orta dehinc largo narratur fabula motu;
Non uidet auctorem, sed sentit quisque refertque
Atque audisse putat, nec primus in agmine toto est:
Mane sub Eoo, dum diuae castra mouentur,
55
Elapsum pennis et inobseruata ferentem
Per liquidas Hymenaeum auras uestigia Romae
Aduertisse pedem subitoque redire tumultu.
Ipse aderat pompamque trahens uictosque iugali
Quos inconsulta coniunxerat arte Diona,
60
Auspicium iuuenem atque aequaeuae pectus Aellae.
Illos prima patrum generosae stirpis alumnos
Nobilitas tota pridem celebrauerat urbe
Et species morumque opulentia compta nitore;
Nec semel Arcitenens tentarat spicula castis
65
Indere pectoribus, matris molimine magno.
Olli florebant studiis Helicone potito,
Nec chorus Aonidum nec sanctae Palladis ardor
Nec pater ipse iugi cuiquam maiore fauebat
Ingenio. par cura animo, labor otia nescit
70
Improbus atque altis urit praecordia flammis.
Gloria, ab excelsa Laus intemerabilis arce
Monstrat iter, quo celsa petunt fastigia rerum
Semideae mentes, puro stirps prosata caelo.
At teneros aeui nec adhuc puerile sonantes
75
A primis fausto sociarant omine cunis
Solliciti longa de posteritate parentes,
Hinc puer elusa iuga Calliopeius illis
Nexuerat domina laetamque ferebat ad aulam
Luctantes rapiens iuuenes, immane tropaeum.
80
Indignata tamen risit dea; nec tibi tantum
Saepe licere uelis, nimium studiose pudoris,
Maternos nimium, puer, amplexate rigores.
Protinus instaurant pompae genialis honorem
Deflectuntque uiam pelagoque aduertere certant.
85
Ales at e medio reuolans Concordia coetu
Iungere nunc dextras, nunc oscula pangere mandat
Primaque perpetuis mysteria tradere curis.
Ipsa pharetratos urget dea Pronuba fratres,
Sancta Fides, flectant choreas ad moenia Romae
90
Et patrios laeto repetant rumore Penates,
Vnde ante ora suorum et auitae in sedibus aulae
Testentur fixum foedus thalamumque coronent,
...