De nocte ad portum sum prouectus prosumia.
Ei perii: quid ita numero uenit? fuge domum.
Oram reperire nullam, qua expediam, queo.
Cum Mercurio capit consilium, postquam sentinat satis.
5
actutum, uoltis, empta est: noltis, non empta est ..
Conducit nauem putridam ....
Sepulchrum plenum taeniarum, ita ut solet.
Sed ego stolidus: gratulatum med oportebat prius.
nam ego
10
Duabus uigiliis transactis duco desubito domum.
Ad amicos curret mutuatum. - Mutuet
Mea causa.
Iam dudum depopulat macellum
Tun iam callebis, ille festus desidet?
15
Meretissimo hic me eiecit ex hac decuria.
Nihilne, nil tibi esse quod edim? ...
Nihil fore opino inter me atque illum ...
18-19
Sat hic uicinus † se as peperisset † uobis
numquid nam fores
20
Fecere soniti?
quamquam ego mercede huc conductus tua
Aduenio, ne tibi me esse ob eam rem obnoxium
Reare: audibis male, si male dicis mihi.
25
Nil Spei ego credo, omnis res spissas facit.
Ea tum conpressa parit huic puerum, sibi probrum.
Si umquam quisquam uidit quem catapulta aut balista icerit
Tum equidem in senecta hoc deputo miserrimum,
Sentire ea aetate eumpse esse odiosum alteri.
30
Itane Antipho inuenitur profluia fide?
Itanest inmemoris, itanest madida memoria?
An ubi non sitis, ibi consilium claudeat?
Si properas, escende huc meam nauem: ita celeris est
Iamne adeo? manta. - Iam hoc uide: caecus animum ....
35
aduentus angit.
Nam nobis equidem deus repertus est Iouis.
<Est> haec caterua plane gladiatoria,
Cum suum sibi alius socius socium sauciat.
nam hic in tenebris intus sese abscondidit.
40
non haec putas? non haec in corde uersantur tibi?
nam quam duriter
Vos educauit atque asperiter, non negat.
Nam si illi, post quam rem paternam amiserant,
Egestate aliquantisper iactati forent
45
Nullus sum, nisi meam rem iam omnem propero incursim perdere.
Facile aerumnam ferre possum, si inde abest iniuria:
Etiam iniuriam, nisi contra constat contumelia.
Nisi quidem qui sese malit pugnitus pessum dari
Ossiculatim Parmenonem de uia liceat legant.
50
uelim paulisper te opperiri. -
Quantisper? - Non plus triduum.
Vt hominem .. toxico transegerit
di boni,
Quid illud est pulchritatis!
55
hunc collum Ludo praecidi iube!
Vtinam pisciculi te schema, sine cruribus
Videam!
Quid narras, barbare indomitis cum moribus,
Inlitterate inlex?
60
Equi homo ineptitudinis cumulatus cultum oblitus es?
quid tibi aucupatiost
Argumentum aut de amore uerbificatiost
Patri?
habes
65
Miletida: ego illam huic despondebo, et gnato saltum obsipiam.
sine blanditie nihil agit
In amore inermus.
Narrare inepti est <ad> scutras feruentis. - Quin machaera
Licitari aduersum ahenum coepisti sciens
70
Mihi sex menses satis sunt uitae, septimum Orco spondeo.
<Em> uide luculentitatem eius et magnificentiam!
Garruli sine dentes iactent, sine nitentur perticis.
Sine suam senectutem ducat usque ad senium sorbilo.
Prodigere et, cum nil habeas, ted inridier
74a
Nudius tertius
75
aerumnam pariter tetulisti meam.
Filius <meus eccum> incedit in me sat hilara schema.
Abi hinc tu, stolide: [uis] illi ut tibi sit pater.
Quaeso, ne temere hanc rem agas, ne iracunditer.
Nam hi sunt inimici pessumi fronte hilaro, corde tristi,
80
Quos neque ut adprendas neque uti dimittas scias.
subito res reddent hebem
Habitab<at in tuguriolo pau>percolo.
Prius <ad rauim deposcat sane quam conte>ntam feceris.
85
Nam ista quidem noxa muliebre est magis quam uiri.
Obsurduit iam haec in mea aerumna miseria.
In uoltu eodem, in eadem mantat malitia.
Hos singulatim sapere, nos minus arbitror.
Rabere se ait
90
Ere, obsecro, hercle desine! - Mane, coepiam.
Quod prolubium, quae uoluptas, quae te lactat largitas?
Ego illud minus nilo exigor portorium.
et homini et pecubus omnibus
nunc uter
95
Crescit: non potest celari.
Dormitum ut eam quisquam suadet? et si ego obdormiuero,
Tute idem ubi eris experrectus?
quid? mihi non sunt balneae?
Resupina obstipo capitulo sibi uentum facere tunicula
100
Age age, i puere, duc me ad patrios fines decoratum opipare!
101-102
Mirum adeo nisi frater domi ebriatus turbam aliquam dedit.
cruento ita ore grundibat miser.
ut aurum et uestem, quod matris fuit,
Reluat, quod uiua ipsi opposiuit pignori.
tum ex aure eius stalagmium
105
Domi habeo.
Modo fit obsequens hilarus comis
Communis concordis, dum id quod petit potitur.
Cum ultro gubernator propere uertit prosumiam.
Memini ibi <fuisse> candelabrum ligneum
110
Ardentem
Nunc abeo: audibis praeterea, si ditis filia redeat.
Vt te di omnes infelicent cum male monita memoria!
Suppilatumst aurum .. atque ornamenta omnia.
Habes, uide, <em> tibi tradidi, in tuo collo est: decolles caue.
115
Ilico ante ostium hic erimus ....
manete ilico!
119-120
Nunc enim uero est, cum meae morti remedium reperibit nemo.
121
Depositus modo sum anima, uita sepultus.
credidi silicernium
Eius me esse esurum.
ego perdidi te, qui omnes seruos perdo
125
Populatim: quaeso ne ad malum hoc addas malum ....
si linguas decem
Habeam, uix habeam satis te qui laudem, Lache. -
Immo uero haec ante solitus sum: res delicat.
satine huic ordini,
130
Etsi nihil <ego> egi, quaesti? - Quaesti? - Quia sunt aemuli
Credo: nimis tandem hoc <hercle> fit uerniliter.
Volat exanguis, simul anhelat, peniculamentum tenet
Palliolatim.
Peluim sibi poposcit .......
135
Edepol uoluntas homini rarenter uenit.
libera essem iam diu,
Habuissem ingenio si sto amatores mihi.
Carbasina molochina ampelina ...
hoc a te postulo,
140
Ne cum meo gnato posthac limassis caput.
Qui panis solidi corbulam ....
141a
Factio
Is demum miser est, qui aerumnam suam nesciat occultare
Foris: ita me uxor forma et factis facit, si taceam, tamen indicium,
Quae nisi dotem omnia quae nolis habet: qui sapiet de me discet,
146
Qui quasi ad hostis captus liber seruio salua urbe atque arce.
Dum eius mortem inhio, egomet inter uiuos uiuo mortuus.
Quaen mihi quidquid placet eo priuatum it me seruatam <uelim>?
Ea me clam se cum mea ancilla ait consuetum. id me arguit:
150
Ita plorando orando instando atque obiurgando me optudit,
Eam uti uenderem. nunc credo inter suas
Aequalis, cognatas sermonem serit:
Quis uostrarum fuit integra aetatula
Quae hoc idem a uiro
155
Impetrarit suo, quod ego anus modo
Effeci, paelice ut meum priuarem uirum?
Haec erunt concilia hocedie: differar sermone misere.
Sed tua morosane uxor quaeso est? - Va! rogas? -
Qui tandem? - Taedet mentionis, quae mihi
160
Vbi domum adueni, adsedi, extemplo sauium
Dat ieiuna anima. - Nil peccat de sauio:
Vt deuomas uolt quod foris potaueris.
Placere occepit grauiter, post quam emortuast.
Soletne mulier decimo mense parere? - Pol nono quoque,
165
Etiam septimo atque octauo.
Pudebat, credo, conmemoramentum stupri.
Properatim in tenebris istuc confectum est opus.
Consequitur comes insomnia, ea porro insaniam affert.
is demum infortunatust homo,
170
Pauper qui educit in egestatem liberos;
Cui fortuna et res nuda est, continuo patet.
Nam opulento famam facile occultat factio.
Edepol, senectus, si nil quicquam aliud uiti
Adportes tecum, cum aduenis, unum id sat est,
175
Quod diu uiuendo multa quae non uolt uidet.
Patiere quod dant, quando optata non danunt.
Viuas ut possis, quando nec quis ut uelis.
178-179
Abi intro atque istaec aufer, si tamen hodie extollat nuptias.
180
Quid hoc futurum obsoniost, ubi tantum sumpti factum?
Insanum auspicium: <haut> aliter histrionium est,
Atque ut magistratus, publicae <rei> cum auspicant
Tu nurum non uis odiosam tibi esse, quam rarenter uideas?
Ibo ad forum et pauperii tutelam geram.
185
Ibo domum: ad plebem pergitur: publicitus defendendumst.
Opulentitate nostra sibi <esse> iniuriam
Factam
Liberne es? - Non sum, uerum inibi est ......
Catellae
190
At pol ego neque florem neque flocces uolo mihi, uinum uolo.
cur depopulator? gerrae!
Ita quod laetitia me mobilitat, maeror molitur metu.
Tum inter luctandum hunc timidum tremulis palpebris
Percutere nictu: hic gaudere et mirarier.
195
Destituit omnes seruos ad mensam ante se,
Audire ignoti quom imperant soleo, non auscultare.
Heri uero prospexisse eum se ex tegulis:
Haec nuntiasse et flammeum expassum domi
In amore suaue est summo summaque inopia
200
Parentem habere auarum inlepidum, in liberos
Difficilem, qui te nec amet nec studeat tui.
Aut tu illum furto fallas aut per litteras
Auertas aliquod nomen aut per seruolum
Percutias pauidum, postremo a parco patre
205
Quod sumas quanto dissipes libentius
Quem neque quo pacto fallam nec quid inde auferam,
Nec quem dolum ad eum aut machinam commoliar
Scio quicquam: ita omnis meos dolos fallacias
Praestrigias praestrinxit commoditas patris.
210
Serit arbores, quae saeclo prosint alteri.
Pro deum, popularium omnium, omnium adulescentium
Clamo postulo obsecro oro ploro atque inploro fidem!
in ciuitate fiunt facinora capitalia:
<Nam> ab amico amante argentum accipere meretrix noenu uolt.
215
Ad restim res redit. - Immo collus, non res: nam ille argentum habet.
Vide, Demea, hominis quid fert morum similitas.
tantam hinc inuasit in corollam dulcitas?
hic amet,
Familiae fame perbitant, ager autem stet sentibus.
220
Praesertim quae non peperit, lacte non habet.
egon uitam meam
Asticam contendam cum istac rusticana <tua>, Syra?
Per mysteria hic inhoneste <honestam> grauidauit probro.
atque hercle
225
Vtrasque te, cum ad nos uenis, subfarcinatam uidi.
[ubi] adiacentem compitum
hic dum abit, huc concessero.
Hierocles hospes est mi adulescens adprobus.
Nunc meae malitiae, Astutia, opus est subcenturiare.
230
Nunc enim demum mi animus ardet, nunc meum cor cumulatur ira.
O infelix, o sceleste!
Egone quid dicam? egon quid uelim? quae tu omnia
Tuis foedis factis facis ut nequiquam uelim.
Istam in uicinitatem te meretriciam
235
Cur contulisti? cur inlecebris cognitis
Non ... refugisti ........
cur alienam ullam mulierem
Nosti? ................
dide ac disice,
240
Per me licebit ...........
si egebis, tibi dolebit, mihi sat est,
Qui aetatis quod reliquom est oblectem meae.
Vt me hodie ante omnes comicos stultos senes
Versaris atque inlusseris lautissime.
245
St tacete: quid hoc clamoris? quibus nec mater nec pater,
Tanta confidentia? auferte istam enim superbiam.
Si confidentiam adhibes, confide omnia.
innocentia eloquentiast.
Tantam rem dibalare ut pro nilo habuerit.
250
nimis audacem nimisque bardum barbarum
Quisquilias uolantis, uenti spolia memorant: i modo!
Omnibus laetitiis laetus incedo .....
quantum amantum in Attica est
nomen uirginis,
255
Nisi mirum est, deintegrauit.
Venerio cursu ueni, prolato pede
Vsque ad scaphonem
mane ut ex portu in Piraeum
deum qui non summum putet,
260
Aut stultum aut rerum esse inperitum existumem:
Cuii in manu sit, quem esse dementem uelit,
Quem sapere, quem sanari, quem in morbum inici
264
Quem contra amari, quem expeti, quem arcessier.
265
Homo homini deus est, si suum officium sciat.
Saepe est etiam sup palliolo sordido sapientia.
Quaeso igitur, quisquis es, mea mulier ...
Grammonsis oculis ipsa, atratis dentibus
Aduehitur cum iligna corona et chlamyde: di uostram fidem!
270
Pro di inmortales! unde prorepsit truo?
si quassante capite tristes
Incedunt.
sequere me. - Perii hercle. - Tu, quid enim oscitans
Hietansque restas?
275
Dum taeniam, qui uolnus uinciret, petit
Profertoque nobis in mundo futurum
Lectum
namque <mihi> malum in mundost, ere
Si non sarciri quitur
280
Di boni, quid hoc?
o tristes ineptias!
incolumi inscientia
Vallata gula
Decora domi
285
Glabrum tapete
Leontium
288
Gnoscit
Facilioreis. sanctioreis.
290
fac uelis:
Perficies.
......................sti tantundem ...........
Tantum bellum suscitare conari aduersarios
Contra bellosum genus!