Prudentius peristephanon 4

Testo base di riferimento: J. Bergman, 1926

Cura dell'edizione digitale: G. Dalla Pietà, 2010

Altre sezioni


Bis nouem noster populus sub uno

Martyrum seruat cineres sepulcro,

Caesaraugustam uocitamus urbem

Res cui tanta est.

5

Plena magnorum domus angelorum

Non timet mundi fragilis ruinam

Tot sinu gestans simul offerenda

Munera Christo.

Cum deus dextram quatiens coruscam

10

Nube subnixus ueniet rubente

Gentibus iustam positurus aequo

Pondere libram,

Orbe de magno caput excitata

Obuiam Christo properanter ibit

15

Ciuitas quaeque pretiosa portans

Dona canistris.

Afra Carthago tua promet ossa,

Ore facundo Cypriane doctor.

Corduba Acisclum dabit et Zoellum

20

Tresque coronas.

Tu tribus gemmis diadema pulchrum

Offeres Christo, genetrix piorum

Tarraco, intexit cui Fructuosus

Sutile uinclum.

25

Nomen hoc gemmae strofio inligatae est,

Emicant iuxta lapides gemelli

Ardet et splendor parilis duorum

Igne corusco.

Parua Felicis decus exhibebit

30

Artubus sanctis locuples Gerunda.

Nostra gestabit Calagurris ambos

Quos ueneramur.

Barchinon claro Cucufate freta

Surget et Paulo speciosa Narbo,

35

Teque praepollens Arelas habebit,

Sancte Genesi.

Lusitanorum caput oppidorum

Vrbs adoratae cineres puellae

Obuiam Christo rapiens ad aram

40

Porriget ipsam.

Sanguinem Iusti, cui Pastor haeret,

Ferculum duplex geminumque donum

Ferre Conplutum gremio iuuabit

Membra duorum.

45

Ingeret Tingis sua Cassianum,

Festa Massylum monumenta regum,

Qui cinis gentes domitas coegit

Ad iuga Christi.

Singulis paucae, tribus aut duobus,

50

Forsan et quinis aliquae placebunt

Testibus Christi prius hostiarum

Pignere functae.

Tu decem sanctos reuehes et octo,

Caesaraugusta studiosa Christo,

55

Verticem flauis oleis reuincta,

Pacis honore.

Sola in occursum numerosiores

Martyrum turbas domino parasti,

Sola praediues pietate multa

60

Luce frueris.

Vix parens orbis populosa Poeni,

Ipsa uix Roma in solio locata

Te, decus nostrum, superare in isto

Munere digna est.

65

Omnibus portis sacer inmolatus

Sanguis exclusit genus inuidorum

Daemonum et nigras pepulit tenebras

Vrbe piata.

Nullus umbrarum latet intus horror,

70

Pulsa nam pestis populum refugit;

Christus in totis habitat plateis,

Christus ubique est.

Martyrum credas patriam coronis

Debitam sacris, chorus unde surgens

75

Tendit in caelum niueus togatae

Nobilitatis.

Inde, Vincenti, tua palma nata est,

Clerus hic tantum peperit triumphum,

Hic sacerdotum domus infulata

80

Valeriorum.

Saeuus antiquis quotiens procellis

Turbo uexatum tremefecit orbem,

Tristior templum rabies in istud

Intulit iras.

85

Nec furor quisquam sine laude nostrum

Cessit aut clari uacuus cruoris,

Martyrum semper numerus sub omni

Grandine creuit.

Nonne, Vincenti, peregri necandus

90

Martyr his terris tenui notasti

Sanguinis rore speciem futuri

Morte propinqua?

Hoc colunt ciues, uelut ipsa membra

Caespes includat suus et paterno

95

Seruet amplectens tumulo beati

Martyris ossa.

Noster est, quamuis procul hinc in urbe

Passus ignota dederit sepulcri

Gloriam uictor prope litus altae

100

Forte Sagynti.

Noster et nostra puer in palestra

Arte uirtutis fideique oliuo

Vnctus horrendum didicit domare

Viribus hostem.

105

Nouerat templo celebres in isto

Octies partas deciesque palmas,

Laureis doctus patriis eadem

Laude cucurrit.

Hic et, Encrati, recubant tuarum

110

Ossa uirtutum, quibus efferati

Spiritum mundi, uiolenta uirgo,

Dedecorasti.

Martyrum nulli remanente uita

Contigit terris habitare nostris,

115

Sola tu morti propriae superstes

Viuis in orbe.

Viuis ac poenae seriem retexis,

Carnis et caesae spolium retentans

Taetra quam sulcos habeant amaros

120

Vulnera narras.

Barbarus tortor latus omne carpsit,

Sanguis inpensus, lacerata membra,

Pectus abscisa patuit papilla

Corde sub ipso.

125

Iam minus mortis pretium peractae est,

Quae uenenatos abolens dolores

Concitam membris tribuit quietem

Fine soporo.

Cruda te longum tenuit cicatrix

130

Et diu uenis dolor haesit ardens,

Dum putrescentes tenuat medullas

Tabidus umor.

Inuidus quamuis obitum supremum

Persecutoris gladius negarit,

135

Plena te, martyr, tamen ut peremptam

Poena coronat.

Vidimus partem iecoris reuulsam

Vngulis longe iacuisse pressis,

Mors habet pallens aliquid tuorum

140

Te quoque uiua.

Hunc nouum nostrae titulum fruendum

Caesaraugustae dedit ipse Christus

Iuge uiuentis domus ut dicata

Martyris esset.

145

Ergo ter senis sacra candidatis

Diues Optato simul et Luperco

Perge conscriptum tibimet senatum

Pangere psalmis.

Ede Successum, cane Martialem,

150

Mors et Vrbani tibi concinatur,

Iuliam cantus resonet simulque

Quintilianum.

Publium pangat chorus et reuoluat

Quale Frontonis fuerit tropaeum,

155

Quid bonus Felix tulerit, quid acer

Caecilianus,

Quantus, Euoti, tua bella sanguis

Tinxerit, quantus tua, Primitiue,

Tum tuos uiuax recolat triumphos

160

Laus, Apodemi.

Quattuor posthinc superest uirorum

Nomen extolli renuente metro,

Quos Saturninos memorat uocatos

Prisca uetustas.

165

Carminis leges amor aureorum

Nominum parui facit et loquendi

Cura de sanctis uitiosa non est

Nec rudis umquam.

Plenus est artis modus adnotatas

170

Nominum formas recitare Christo,

Quas tenet caeli liber explicandus

Tempore iusto.

Octo tunc sanctos recolet decemque

Angelus coram patre filioque

175

Vrbis unius regimen tenentes

Iure sepulcri.

Quin ad antiquum numerum trahentur

Viua post poenae specimen puella

Morsque Vincenti, cui sanguis hinc es

180

Fons et honoris,

Additis Gaio (nec enim silendi)

Teque, Crementi, quibus incruentum

Ferre prouenit decus ex secundo

Laudis agone.

185

Ambo confessi dominum steterunt

Acriter contra fremitum latronum,

Ambo gustarunt leuiter saporem

Martyriorum.

Haec sub altari sita sempiterno

190

Lapsibus nostris ueniam precatur

Turba quam seruat procerum creatrix

Purpureorum.

Nos pio fletu, date, perluamus

Marmorum sulcos quibus est operta

195

Spes ut absoluam retinaculorum

Vincla meorum.

Sterne te totam generosa sanctis

Ciuitas mecum tumulis, deinde

Mox resurgentes animas et artus

200

Tota sequeris.

9

coruscam

coruscans N