Bis nouem noster populus sub uno
Martyrum seruat cineres sepulcro,
Caesaraugustam uocitamus urbem
Res cui tanta est.
5
Plena magnorum domus angelorum
Non timet mundi fragilis ruinam
Tot sinu gestans simul offerenda
Munera Christo.
Cum deus dextram quatiens coruscam
10
Nube subnixus ueniet rubente
Gentibus iustam positurus aequo
Pondere libram,
Orbe de magno caput excitata
Obuiam Christo properanter ibit
15
Ciuitas quaeque pretiosa portans
Afra Carthago tua promet ossa,
Ore facundo Cypriane doctor.
Corduba Acisclum dabit et Zoellum
20
Tresque coronas.
Tu tribus gemmis diadema pulchrum
Offeres Christo, genetrix piorum
Tarraco, intexit cui Fructuosus
Sutile uinclum.
25
Nomen hoc gemmae strofio inligatae est,
Emicant iuxta lapides gemelli
Ardet et splendor parilis duorum
Igne corusco.
Parua Felicis decus exhibebit
30
Artubus sanctis locuples Gerunda.
Nostra gestabit Calagurris ambos
Quos ueneramur.
Barchinon claro Cucufate freta
Surget et Paulo speciosa Narbo,
35
Teque praepollens Arelas habebit,
Sancte Genesi.
Lusitanorum caput oppidorum
Vrbs adoratae cineres puellae
Obuiam Christo rapiens ad aram
40
Porriget ipsam.
Sanguinem Iusti, cui Pastor haeret,
Ferculum duplex geminumque donum
Ferre Conplutum gremio iuuabit
Membra duorum.
45
Ingeret Tingis sua Cassianum,
Festa Massylum monumenta regum,
Qui cinis gentes domitas coegit
Ad iuga Christi.
Singulis paucae, tribus aut duobus,
50
Forsan et quinis aliquae placebunt
Testibus Christi prius hostiarum
Pignere functae.
Tu decem sanctos reuehes et octo,
Caesaraugusta studiosa Christo,
55
Verticem flauis oleis reuincta,
Pacis honore.
Sola in occursum numerosiores
Martyrum turbas domino parasti,
Sola praediues pietate multa
60
Luce frueris.
Vix parens orbis populosa Poeni,
Ipsa uix Roma in solio locata
Te, decus nostrum, superare in isto
Munere digna est.
65
Omnibus portis sacer inmolatus
Sanguis exclusit genus inuidorum
Daemonum et nigras pepulit tenebras
Vrbe piata.
Nullus umbrarum latet intus horror,
70
Pulsa nam pestis populum refugit;
Christus in totis habitat plateis,
Christus ubique est.
Martyrum credas patriam coronis
Debitam sacris, chorus unde surgens
75
Tendit in caelum niueus togatae
Nobilitatis.
Inde, Vincenti, tua palma nata est,
Clerus hic tantum peperit triumphum,
Hic sacerdotum domus infulata
80
Valeriorum.
Saeuus antiquis quotiens procellis
Turbo uexatum tremefecit orbem,
Tristior templum rabies in istud
Intulit iras.
85
Nec furor quisquam sine laude nostrum
Cessit aut clari uacuus cruoris,
Martyrum semper numerus sub omni
Grandine creuit.
Nonne, Vincenti, peregri necandus
90
Martyr his terris tenui notasti
Sanguinis rore speciem futuri
Morte propinqua?
Hoc colunt ciues, uelut ipsa membra
Caespes includat suus et paterno
95
Seruet amplectens tumulo beati
Martyris ossa.
Noster est, quamuis procul hinc in urbe
Passus ignota dederit sepulcri
Gloriam uictor prope litus altae
100
Forte Sagynti.
Noster et nostra puer in palestra
Arte uirtutis fideique oliuo
Vnctus horrendum didicit domare
Viribus hostem.
105
Nouerat templo celebres in isto
Octies partas deciesque palmas,
Laureis doctus patriis eadem
Laude cucurrit.
Hic et, Encrati, recubant tuarum
110
Ossa uirtutum, quibus efferati
Spiritum mundi, uiolenta uirgo,
Dedecorasti.
Martyrum nulli remanente uita
Contigit terris habitare nostris,
115
Sola tu morti propriae superstes
Viuis in orbe.
Viuis ac poenae seriem retexis,
Carnis et caesae spolium retentans
Taetra quam sulcos habeant amaros
120
Vulnera narras.
Barbarus tortor latus omne carpsit,
Sanguis inpensus, lacerata membra,
Pectus abscisa patuit papilla
Corde sub ipso.
125
Iam minus mortis pretium peractae est,
Quae uenenatos abolens dolores
Concitam membris tribuit quietem
Fine soporo.
Cruda te longum tenuit cicatrix
130
Et diu uenis dolor haesit ardens,
Dum putrescentes tenuat medullas
Tabidus umor.
Inuidus quamuis obitum supremum
Persecutoris gladius negarit,
135
Plena te, martyr, tamen ut peremptam
Poena coronat.
Vidimus partem iecoris reuulsam
Vngulis longe iacuisse pressis,
Mors habet pallens aliquid tuorum
140
Te quoque uiua.
Hunc nouum nostrae titulum fruendum
Caesaraugustae dedit ipse Christus
Iuge uiuentis domus ut dicata
Martyris esset.
145
Ergo ter senis sacra candidatis
Diues Optato simul et Luperco
Perge conscriptum tibimet senatum
Pangere psalmis.
Ede Successum, cane Martialem,
150
Mors et Vrbani tibi concinatur,
Iuliam cantus resonet simulque
Quintilianum.
Publium pangat chorus et reuoluat
Quale Frontonis fuerit tropaeum,
155
Quid bonus Felix tulerit, quid acer
Caecilianus,
Quantus, Euoti, tua bella sanguis
Tinxerit, quantus tua, Primitiue,
Tum tuos uiuax recolat triumphos
160
Laus, Apodemi.
Quattuor posthinc superest uirorum
Nomen extolli renuente metro,
Quos Saturninos memorat uocatos
Prisca uetustas.
165
Carminis leges amor aureorum
Nominum parui facit et loquendi
Cura de sanctis uitiosa non est
Nec rudis umquam.
Plenus est artis modus adnotatas
170
Nominum formas recitare Christo,
Quas tenet caeli liber explicandus
Tempore iusto.
Octo tunc sanctos recolet decemque
Angelus coram patre filioque
175
Vrbis unius regimen tenentes
Iure sepulcri.
Quin ad antiquum numerum trahentur
Viua post poenae specimen puella
Morsque Vincenti, cui sanguis hinc es
180
Fons et honoris,
Additis Gaio (nec enim silendi)
Teque, Crementi, quibus incruentum
Ferre prouenit decus ex secundo
Laudis agone.
185
Ambo confessi dominum steterunt
Acriter contra fremitum latronum,
Ambo gustarunt leuiter saporem
Martyriorum.
Haec sub altari sita sempiterno
190
Lapsibus nostris ueniam precatur
Turba quam seruat procerum creatrix
Purpureorum.
Nos pio fletu, date, perluamus
Marmorum sulcos quibus est operta
195
Spes ut absoluam retinaculorum
Vincla meorum.
Sterne te totam generosa sanctis
Ciuitas mecum tumulis, deinde
Mox resurgentes animas et artus
200
Tota sequeris.