Est locus in primo felix oriente remotus,

      Qua patet aeterni maxima porta poli,

Nec tamen aestiuos hiemisue propinquus ad ortus,

      Sed qua Sol uerno fundit ab axe diem.

5

Illic planities tractus diffundit apertos,

      Nec tumulus crescit nec caua uallis hiat,

Sed nostros montes, quorum iuga celsa putantur,

      Per bis sex ulnas imminet ille locus.

Hic Solis nemus est et consitus arbore multa

10

      Lucus perpetuae frondis honore uirens.

Cum Phaethonteis flagrasset ab ignibus axis,

      Ille locus flammis inuiolatus erat;

Et cum diluuium mersisset fluctibus orbem

      Deucalioneas exsuperauit aquas.

15

Non huc exsangues Morbi, non aegra Senectus

      Nec Mors crudelis nec Metus asper adest

Nec Scelus infandum nec opum uesana Cupido

      Aut Ira aut ardens caedis amore Furor;

Luctus acerbus abest et Egestas obsita pannis

20

      Et Curae insomnes et uiolenta Fames.

Non ibi tempestas nec uis furit horrida uenti

      Nec gelido terram rore pruina tegit;

Nulla super campos tendit sua uellera nubes

      Nec cadit ex alto turbidus umor aquae.

25

Sed fons in medio, quem uiuum nomine dicunt,

      Perspicuus, lenis, dulcibus uber aquis;

Qui semel erumpens per singula tempora mensum

      Duodeciens undis irrigat omne nemus.

Hic genus arboreum procero stipite surgens

30

      Non lapsura solo mitia poma gerit.

Hoc nemus, hos lucos auis incolit unica Phoenix,

      Vnica, si uiuit morte refecta sua.

Paret et obsequitur Phoebo memoranda satelles:

      Hoc Natura parens munus habere dedit.

35

Lutea cum primum surgens Aurora rubescit,

      Cum primum rosea sidera luce fugat,

Ter quater illa pias immergit corpus in undas,

      Ter quater e uiuo gurgite libat aquam.

Tollitur ac summo considit in arboris altae

40

      Vertice, quae totum despicit una nemus,

Et conuersa nouos Phoebi nascentis ad ortus

      Exspectat radios et iubar exoriens.

Atque ubi Sol pepulit fulgentis limina portae

      Et primi emicuit luminis aura leuis,

45

Incipit illa sacri modulamina fundere cantus

      Et mira lucem uoce ciere nouam,

Quam nec aedoniae uoces nec tibia possit

      Musica Cirrhaeis assimulare modis;

Sed neque olor moriens imitari posse putetur

50

      Nec Cylleneae fila canora lyrae.

Postquam Phoebus equos in aperta effudit Olympi

      Atque orbem totum protulit usque means,

Illa ter alarum repetito uerbere plaudit

      Igniferumque caput ter uenerata silet.

55

Atque eadem celeres etiam discriminat horas

      Innarrabilibus nocte dieque sonis,

Antistes luci nemorumque uerenda sacerdos

      Et sola arcanis conscia, Phoebe, tuis.

Quae postquam uitae iam mille peregerit annos

60

      Ac sibi reddiderint tempora longa grauem,

Vt reparet lapsum spatiis uergentibus aeuum,

      Adsuetum nemoris dulce cubile fugit;

Cumque renascendi studio loca sancta reliquit,

      Tunc petit hunc orbem, Mors ubi regna tenet.

65

Derigit in Syriam celeres longaeua uolatus,

      Phoenicen nomen cui dedit ipsa uetus,

Securosque petit deserta per auia lucos,

      Hic ubi per saltus silua remota latet.

Tum legit aerio sublimem uertice palmam,

70

      Quae Graium Phoenix ex aue nomen habet

In quam nulla nocens animans prorepere possit,

      Lubricus aut serpens aut auis ulla rapax.

Tum uentos claudit pendentibus Aeolus antris

      Ne uiolent flabris aera purpureum,

75

Neu concreta Noto nubes per inania caeli

      Submoueat radios solis et obsit aui.

Construit inde sibi seu nidum siue sepulcrum:

      Nam perit ut uiuat, se tamen ipsa creat.

Colligit huic sucos et odores diuite silua,

80

      Quos legit Assyrius, quos opulentus Arabs,

Quos aut Pygmeae gentes aut India carpit

      Aut molli generat terra Sabaea sinu.

Cinnamon hic auramque procul spirantis amomi

      Congerit et mixto balsama cum folio.

85

Non casiae mitis nec olentis uimen acanthi

      Nec turis lacrimae guttaque pinguis abest.

His addit teneras nardi pubentis aristas

      Et sociat murrae uim, Panachaea, tuae.

Protinus instructo corpus mutabile nido

90

      Vitalique toro membra uieta locat.

Ore dehinc sucos membris circumque supraque

      Inicit exsequiis immoritura suis.

Tunc inter uarios animam commendat odores,

      Depositi tanti nec timet illa fidem.

95

Interea corpus genitali morte peremptum

      Aestuat et flammam parturit ipse calor,

Aetherioque procul de lumine concipit ignem:

      Flagrat et ambustum soluitur in cineres.

Quos uelut in massam cineres umore coactos

100

      Conflat; et effectum seminis instar habet.

Hinc animal primum sine membris fertur oriri,

      Sed fertur uermi lacteus esse color:

Creuerit immensum subito cum tempore certo

      Seque oui teretis colligit in speciem,

105

Inde reformatur quali fuit ante figura

      Et Phoenix ruptis pullulat exuuiis:

Ac uelut agrestes, cum filo ad saxa tenentur,

      Mutari tineae papilione solent.

Non illi cibus est nostro consuetus in orbe

110

      Nec cuiquam implumem pascere cura subest;

Ambrosios libat caelesti nectare rores,

      Stellifero tenues qui cecidere polo.

Hos legit, his alitur mediis in odoribus ales,

      Donec maturam proferat effigiem.

115

Ast ubi primaeua coepit florere iuuenta,

      Euolat ad patrias iam reditura domus.

Ante tamen, proprio quicquid de corpore restat,

      Ossaque uel cineres exuuiasque suas,

Vnguine balsameo murraque et ture soluto

120

      Condit et in formam conglobat ore pio.

Quam pedibus gestans contendit Solis ad urbem

      Inque ara residens ponit in aede sacra.

Mirandam sese praestat praebetque uidenti

      Tantus aui decor est, tantus abundat honor.

125

Principio color est qualis sub sidere caeli

      Mitia quem corio punica grana tegunt;

Qualis inest foliis, quae fert agreste papauer,

      Cum pandit uestes Flora rubente polo.

Hoc umeri pectusque decens uelamine fulget,

130

      Hoc caput, hoc ceruix summaque terga nitent;

Caudaque porrigitur fuluo distincta metallo,

      In cuius maculis purpura mixta rubet;

Alarum pennas lux pingit discolor, Iris

      Pingere ceu nubes desuper acta solet;

135

Albicat insignis mixto uiridante smaragdo

      Et puro cornu gemmea cuspis hiat;

Ingentes oculos credas geminos hyacinthos,

      Quorum de medio lucida flamma micat;

Aptata est toto capiti radiata corona

140

      Phoebei referens uerticis alta decus;

Crura tegunt squamae fuluo distincta metallo,

      Ast ungues roseo tingit honore color.

Effigies inter pauonis mixta figuram

      Cernitur et pictam Phasidis inter auem.

145

Magnitiem terris Arabum quae gignitur ales

      Vix aequare potest, seu fera seu sit auis.

Non tamen est tarda, ut uolucres quae corpore magno

      Incessus pigros per graue pondus habent,

Sed leuis ac uelox, regali plena decore:

150

      Talis in aspectu se tenet usque hominum.

Huc uenit Aegyptus tanti ad miracula uisus

      Et raram uolucrem turba salutat ouans.

Protinus exsculpunt sacrato in marmore formam

      Et titulo signant remque diemque nouo.

155

Contrahit in coetum sese genus omne uolantum,

      Nec praedae memor est ulla nec ulla metus.

Alituum stipata choro uolat illa per altum

      Turbaque prosequitur munere laeta pio.

Sed postquam puri peruenit ad aetheris auras,

160

      Mox redit; illa suis conditur inde locis.

A fortunatae sortis finisque uolucrem,

      Cui de se nasci praestitit ipse deus!

Femina uel mas haec, seu neutrum, seu sit utrumque,

      Felix quae ueneris foedera nulla colit:

165

Mors illi uenus est, sola est in morte uoluptas:

      Vt possit nasci, appetit ante mori.

Ipsa sibi proles, suus est pater et suus heres,

      Nutrix ipsa sui, semper alumna sibi

Ipsa quidem, sed non eadem quia et ipsa nec ipsa est,

170

      Aeternam uitam mortis adepta bono.